adj.
I. Attr./Épith.
A.
(1) (en plt du goût) Doux au goût, délicat.
●(1499) Ca 113b. Huec ha doucc tout vng ibi vide.
●(1849) LLB 24. er rezin en huekan. ●624. en ivaj huekan. ●(1857) HTB 29. ar mann en difoa bep seurt blaz, hervez disposision ar re hen debre, en hevelep ma vije goular ha rukunuz evit darn, ha c'houek evit darn-all.
(2) (en plt d'une odeur) Délicat.
●(1790) MG 285. er baum, péhani en dès opèn ur vlas huæq.
●(1849) LLB 414. aveid en diwfren n'en des chet frond huekoh. ●(1855) BDE 349. ur frond huécoh eit hani er mirrh huécan. ●(1861) BSJ 198. oleàu ag en huêcan frond. ●(1897) EST 67. É saù ur front ken huek én évr ag en amzér !
●(1919) BSUF 5. Più en des reit d'ur boket ur frond ken huec ?
B. (en plt des activités humaines)
(1) (Sommeil) réparateur.
●(1914) MAEV 213. ha ra ziskuizo hoc'h izili dre eur c'housk c'houek ha reiz.
(2) (en plt des coups) Donné avec force.
●(1868) FHB 177/164a. Eur frappa c'houek a zo bet great var ho kloc'h... ●(1877) EKG I 134. e viche bet (...) c'houek (...) he daoliou penn-baz !
●(1957) BRUD 1/121. Mad, dabord, paotrez, ma rez mangnelon, e-po meur a daol botez c'hweg ; an dra-ze ne vo ket c'hoari an «din» vezo ken.
(3) (en plt des langues) Agréable à entendre parce que bien parlé.
●(1903) MBJJ xiii. brezonek c'houek. ●(1928) BREI 62/1b. en bro ar brezoneg c'houek. ●(1935) KANNgwital 389/54. gand eur vouez tomm, eur brezoneg c'houek. ●(1941) FHAB Gwengolo/Here 84. eur brezoneg c'houek.
(4) (en plt de la musique) Agréable, harmonieuse.
●(1985) AMRZ 34. an trouz-se a veze eur muzik c'hwég-kenañ evid on diskouarn.
(5) (en plt des prières) Plein de ferveur.
●(1864) SMM 151. Eur beden c'huec da Sant Joseph.
●(1921) PGAZ 91. Lavarit a riz eur bater c'hoëk. ●(1921) KANNgwital 229/328. pedennou c'hoëg a reant.
(6) (en plt des paroles, des écrits) (Prononcé, écrit) nettement, sèchement.
●(1869) FHB 239/237a. hag a loscas eun touadel c'houec. ●(18--) CST 20. eul lizer c'houek, rust, zoken.
(7) Komzoù etre c'hwek ha c'hwerv : paroles amères.
●(1970) BHAF 289. Abaoe maro o mamm ne oant ket ken tostaet, gwir eo e oa bet etreze komzou etre c'houeg ha c'houero.
(8) Ober udb. etre c'hwek ha c'hwerv : faire qqc. à contre-gré.
●(1855) TOB 7. Je l'ai fait moitié de gré moitié de force, tr. «Graet am eus-an entre c'houeg ha c'houero.»
●(1931) VALL 343b. moitié de gré moitié de force, tr. «etre c'houek ha c'houero.»
(9) (Volonté) forte.
●(1847) BDJ ii. hioul c'hoëc da veza atao a-unan gand ar ghelenhadurez Katholik.
C. (en plt de qqn)
(1) Bon, exquis.
●(1530) Pm 25. Ma map doucc huec me o requet, tr. «Mon fils doux et tendre, je vous le demande.» ●148. thomas an huec, tr. «le doux Thomas.» ●(1557) B I 225. Ma merch clouar huec hegar à caraf, tr. «Ma douce fille, ma bien chère et aimable fille.» ●(1580) G 178. ma quenderou huec, tr. «Mon cher cousin.» ●371. Gant abec quenderou huec eno trugarecaf, tr. «Avec raison, doux cousin, je vous remercie.»
●(1847) BDJ 9. mignoun c'hoëc an Aotrou. ●(1857) HTB 148. eur prins c'houek.
●(1990) STBL 33. N'am eus ket c'hwekoc'h mignon egetañ.
(2) Fervent.
●(1907) PERS 360. kristenez c'houek meurbed.
(3) Fort.
●(1870) FHB 306/356a. taoliou caer ar botred c'hoeg. ●(18--) CST 86. Eur paotr c'houek out !
D. (en plt des animaux) =
●(1920) FHAB C'hwevrer 235. Ar c'hezeg breton dreizo o unan a zo kezeg deuz ar re c'houeka.
E. (en plt des sensations) Agréable.
●(1867) BUE 166. hen a redaz eunn domderen c'houek enn he izili.
II. Attr.
(1) Bezañ c'hwek d'ober udb. : être appliqué à faire qqc.
●(1937) FHAB Gouere 194. O veza c'houek d'he fedi [ar Werc'hez], hor feiz a vezo harpet mat.
(2) Bezañ c'hwek evit ub. : être agréable pour qqn.
●(1942) FHAB Mae/Mezheven 153. nak ez eo c'houek eviti en em unani gant an Itron Varia.
(3) Bezañ c'hwek da ub. : tenir à, aimer beaucoup, être attaché à.
●(1878) FHB 3e série 53/16b. ar vuez zo c'houec d'an anevalet kouls ha d'an dud. ●(1878) EKG II 74. ker c'huek eo ho buez da ziou blac'h paour a Vreiz-Izel evel ma'z eo da eur Brinsez euz a Baris. ●(18--) SAQ II 75-76. Ar vuez a zo c'huek d'an den.
●(1900) MSJO 175. Ar vro zo c'huek da galon an den. ●(1925) FHAB Genver 6. e dra a zo c'houek da bep unan.
III. Adv.
(1) Bien.
●(14--) N 480. Da cleuet huec an prezeguen, tr. «Pour bien entendre le sermon.»
●(1864) SMM 95. ma labourit c'huec. ●(1866) FHB 84/253b. ez oun brema e tal da labourat c'huec. ●(1869) SAG 257. ne deuer da veza abill nemet o studia c'hoeg. ●(1872) GAM 36. a stourm, c'houeka ma hell.
●(1920) FHAB Meurzh 268. labouret c'houekoc'h egetan. ●(1922) FHAB Ebrel 99. c'houekoc'h e labourer pa na vezer ket an unan ouz hen ober.
(2) Avec ferveur.
●(1864) SMM 133. Mar deo eur c'hristen mad, e poco dizi [d'ar groaz] c'huec. ●(1869) SAG 141. Ar payaned a bed ho doueou ken c'hoeg hag ar gristenien ar guir Doue. ●(1872) ROU 85a. Prier avec ferveur, tr. «Pedi c'hoëg.»
●(1900) MSJO 176. a bedas c'hwekoc'h.
(3) (Couper) net, sans bavure.
●(1869) KTB.ms 15 p 112. gant un tol falc'h, a oe distaget c'hwek he daou droad diout-han. ●(1870) KTB.ms 15 p 261. troc'ha c'hwek ar peder chadenn.
(4) Debriñ c'hwek : manger avec appétit.
●(1872) ROU 74. Manger avec appétit, tr. «dibri c'hoeg.» ●(1878) EKG II 5. Nag e oue debret c'houek an tamm bara-ze !
●(1909) KTLR 110. Dribi a reant ker c'hoek m'ho doa ho zad hag ho mamm plijadur o sellet outho. ●(1939) RIBA 13. koénien huek ha kousket sonn.
(5) Skeiñ c'hwek : frapper avec force.
●(1877) BSA 90. Ker c'houec e scoe, m'oa dare paouez da lavaret an oferen.
(6) Kousket c'hwek : qui dort bien.
●(1872) ROU 81b. Dormir d'un sommeil bienfaisant, tr. «cousked c'hoëg.»
●(1908) PIGO II 18. disalanaden an dud kousket c'houek.
(7) Exquisément.
●(1910) MBJL 192. klevet muzikan ken c'houek.
(8) Frondiñ c'hwek : sentir bon.
●(1838) OVD 245. Er boquet-zé e fronde huêc. ●(1856) VNA 105. Voilà un beau bouquet. Il sent bon, tr. «Chetu ur boquêt caër ; frondein e hra huêc.»
●(1913) AVIE 96. 242. ur vouist albastr, e oé abarh ul livr olèu e frond huek.
(9) Dûment.
●(1927) AVZH III 127. mes Jesus a c'hourdrouzas c'houek an drouk spered.
(10) Tendrement.
●(1530) J p. 20a. Da comps deoch huec darn am secret, tr. «pour vous communiquer tendre ment une partie de mes secrets.»
IV. M.
(1) Doux.
●(1869) TDE.FB 300a. Le doux et l'amer, tr. «ar c'houek hag ar c'houero.»
(2) Kaout c'hwek : (?) avoir du charme (?).
●(1995) BRYV II 67. (Milizag) Kar ar zeurezed o-doa c'hwek, du charme ma keroh, da gleved ar gonversasion e-barz ar hourt pe o pourmen diwar-goust ar merhed bihan hag istoriou ar barrez.