Devri

oferenn

oferenn

f., plur. –où, oferinier (religion)

I.

A. Messe.

(1499) Ca 148a. Offerenn. g. messe. ●(1530) Pm 149. Hiziu e liuyris a crenn / En Iudea ma offerenn, tr. «Aujourd'hui j'ai dit entièrement / En Judée, ma messe.» ●(1612) Cnf 41a. offerennou, Iunou, ha pirchirindet. ●(1621) Mc 34. ober lauaret offerennou. ●(1633) Nom 200a. Sacrum, res diuina : Messe : Offeren.

(1659) SCger 79a. Messe, tr. «Offeren, Offern.» ●161b. Offeren, tr. «Messe.» ●(1732) GReg 619b. Messe, tr. «Oférenn. p. oferennou. ovérenn. p. overennou. Van[netois] Oferenn. p. overeënn. pp. ëu

(1849) LLB 163. de gleuèt en ovren. ●172. Ol é mant én ilis de ben kours en ovren. ●1065. d'en Overen. ●(1877) EKG 63. Da zul, el leac’h mont d’an ofern da bedi Doue, ez eont d’an hostaleuriou da eva ha d’en em vezvi.

(1964) LLMM 107/413. d'ar sul goude an oferinier.

B. (partie de la messe) Korf an oferenn : milieu de la messe

(1895) GMB 120-121 (d’après Guerz. Guill). arlerh corv en overen, tr. «après le milieu de la messe.»

(1903) LZBg Du 276. Ind ou des hum zalhet mat, drest pep tra, p'en des saùet [En Eutru Libs] korv en overen.

C. (sortes de messes)

(1) Oferenn vintin, veure : messe du matin.

(1732) GReg 619b. La messe matinale, tr. «An oférenn-vintin. an oféreñ veure

(1914) FHAB Gouere 204. d’an oferen-vintin (...) an iliz a yoa leun a dud. ●(1957) BRUD 2/31. Eur zulvez e tistroas d’ar gêr, euz an overenn vintin, gand eur panerad ispisiri ha traouerez-all prenet ganti er vourh. ●(1963) EGRH II 150. oferenn-veure // oferenn-vintin f., tr. « première messe. » ●(1981) ANTR 43. pôtr an overintin ha plah an overintin.

(2) Oferenn-greiz : deuxième messe.

(1732) GReg 619b. La deuxième messe, ou celle qui se dit entre la messe du matin, & la grand’messe, tr. «An oférenn-greiz

(3) Oferenn voutin : messe ordinaire.

(1904) KANNgwital 19/148. Eur c’hiz kaer meurbet eo ive lakaat eunn offeren-boutin en henor d’ar Verc’hez.

(4) Oferenn banvez : messe de mariage.

(1821) SST 262. De betra e chervige er benedictionneu a beb mode e rer dehai én overen baneuez ?

(5) Oferenn-war-gan : messe haute, chantée.

(1732) GReg 619b. Messe haute, tr. «Ovérenn var gan

(1867) BUE 13. bean enn overnio war gan. ●(1889) SFA 160. eun Ofern var-gan. ●(1894) BUZmornik 402. eunn offerenn var gan.

(1904) KANNgwital 17/133. an dud vad a deuaz d’ann offeren var gan.

(6) Na lavaret e oferenn-war-gan : agir dans le secret.

(1895) GMB 94. pet[it] Trég[uier] hénez lar ket i overn war gañn, tr. Émile Ernault «(il ne dit pas sa messe en chantant), il ne raconte pas ses affaires, il agit secrètement.»

II.

A. (en plt des gens d'Église)

(1) Kanañ an oferenn : chanter la messe.

(1732) GReg 620a. Chanter la messe, tr. «Cana an oférenn

(1916) KANNgwital 164/133. Kanet en deuz an oferen da zul Fask.

(2) Respont an oferenn : répondre la messe.

(17--) SP II 213. A gouzout a ret hwi respont an oferen, tr. «Savez-vous répondre la messe.»

(1894) BUZmornik 342. he vrasa plijadur oa respount ann offerenn.

(1908) PIGO II 55. An holl a gomunias en oferen ha me he respontas. ●(1910) MBJL 116. Respont an oferen. ●(1935) ADBr xlii 3&4/402. Evit respount an oferennou.

(3) Tintañ, gwiskañ an oferenn : tinter la messe.

(1943) FHAB Meurzh/Ebrel 269. Tinta an ofren, (guiska an ofern St-Nic) = sonner la messe.

(4) [empl. sans art.] Reiñ oferenn : célébrer la messe.

(1905) KANngalon Mae 407. rei offeren da zul.

B. (en plt des fidèles)

(1) Klevout an oferenn : assister à la messe.

(1612) Cnf 31a. Chom hep cleuet oferenn da sul. ●(1621) Mc 105. Nem eux quet cleuet an offeren a gueziou dan deziou maz oa gouel bers.

(c.1680) NG 1163-1164. Cleuet en offerent, / Er sermonieu der Sul. ●(1732) GReg 620a. Entendre la messe, tr. «Clévet an oférenn

(1849) LLB 163. monèt t'en iliz de gleuèt en ovren. ●(1860) BAL viii. Ganta e c'heller cleout an offern.

(1912) KANNgwital 114/155. kalz tud o klevet an oferen.

(2) [empl. sans art.] Kaout oferenn : assister à la messe.

(1867) BUE 21. he vrasan plijadur a oa kaout overn.

(1905) IVLD 7. Penaoz kaout oferen pa vez ken nebeut a amzer da rei d'ar c'housket ? ●(1912) KANNgwital 113/131. poania da gaout oferen evel ar gristenien all. ●(1920) AMJV 69. evit ma vije eaz d'an holl kaout oferen.

(3) Lakaat un oferenn gant ub. : faire dire une messe pour qqn.

(1922) FHAB Du 333. pemp bloaz a oa abaoe m'en devoa kollet ar vaouez dispar-ze ha n'en devoa ket zoken lakaet eun oferenn ganti.

(4) Koll an oferenn : manquer à la messe.

(1621) Mc 24. Collet em eux an offeren dan dez maz oa gouel.

III. Na lavaret e oferenn war gan : agir secrètement.

(1895) GMB 94. pet[it] Trég[uier] hénez lar ket i overn war gañn, tr. Émile Ernault «(il ne dit pas sa messe en chantant), il ne raconte pas ses affaires, il agit secrètement.»

Ce site utilise des cookies pour son fonctionnement.En savoir plus...