Devri

sterniañ / sternañ / sterniñ

sterniañ / sternañ / sterniñ

v.

I. V. tr. d.

A.

(1) (compl. : animal) Atteler.

(1499) Ca 190a. Sternaff g apparailler ou enseller cheualx.

(1732) GReg 59b. Atteler des chevaux à une charrette &c., tr. «Sterna ar c'hesecq. starna qesecq. stearna qesecq.» ●487a. Harnacher les chevaux pour tirer, tr. «Stærna ar c'hesecq. starna ar c'hesecq. Van[netois] stærneiñ er hesecq.»

(1876) TDE.BF 590a. Sterna, starna, v. a. C[ornouaille], tr. «Atteler.» ●(1894) BUZmornik 154. stargna daou ejenn ouz ar c'harr.

(1929) FHAB Ebrel 135. Hag e lavaras da Yeun sternia daou varc'h.

(2) (compl. : véhicule) Atteler les chevaux (à la charrette, etc.).

(1866) FHB 80/220a. Jozeph a sternaz he garons. ●(1867) FHB 121/132a. Ha Pharaon da sterna he garr. ●(1870) MBR 188. starna he garronz, tr. «atteler son carrosse.»

(1909) KTLR 135. Stergna'r guetur buhan.

►par anal.

(1951) KROB 39-40/18. hag e ranker sternia 4 pa 6 marc'h-du.

(3) (marine) Armer un navire.

(1923) FHAB Genver 23. Adalek ar bloaz 1480 e weler marc'hadourien Roskô o sterna listri da vont d'ar Spagn.

(4) [au passif] =

(1912) BUAZpermoal 701. an henchou bras ne oent mui sternet gant al laeron.

(5) [au passif] Entourer.

(1907) AVKA 73. Sternet a oa [Jesus] gan ur bobl tud.

(6) Encadrer (un tableau, etc.).

(1732) GReg 338b. Enchasser, mettre un tableau dans un chassis, ou dans une quarrée, tr. «Stærna un daulenn.»

(1876) TDE.BF 590a. Sterna, v. a., tr. «Encadrer.»

(1931) VALL 253b. Encadrer, tr. «sternia, sterna

B. absol.

(1) Atteler.

(1935) CDFi 21 septembre. evid eur wech emaout e poent hag en amzer o sternia.

(2) Se mettre (au travail).

(1909) FHAB Mezheven 182. bremaik e dâre sternia. ●(1943) VKST Genver-C'hwevrer 227. Meuleudi d'eoc'h, tadou ha mammou aet koz hag hoc'h eus ranket starna adarre.

C.

(1) Encombrer.

(1913) AVIE 198. Chetu tri blé ma tan de glah fréh d'er figézen men, ha ne gavan ket. Troh hi enta ; de betra é stern hi hoah en doar. ●(1922) FHAB Gouere 212. n'on ket evit kemer ma lans gant ar bagad soudarded a zo aze o sternan ar vali.

(2) Sterniañ an daol : dresser la table.

(1908) FHAB Eost 227. Ne oue ket red sterna eun daol.

(3) Faire la monture, le bâti d'un panier sur laquelle sera tressé l'osier.

(1925) BILZ 115. Bilzig a roe an dorn d'e vestr evit sterna ar c'hevell hag ar boutegou.

II. V. intr.

(1) Sterniañ en-dro = (?) cerner (?).

(1907) AVKA 235. «Dont a rai warnout deio, ma sterno da enebourien endro d'it gant ho zoufleio.

(2) Sterniañ ouzh taol : se mettre à table.

(1939) RIBA 65. Sternein e hrér doh en daol.

(3) Sterniañ d'al labour : se mettre au travail.

(1909) FHAB Mae 137. ar vag a vez staget ouz eur roc'h ha pep hini a stern d'al labour.

III. V. pron. réfl. En em sterniañ da : se disposer, se préparer à.

(1927) GERI.Ern 577. en em sternia da C[ornouaille], tr. «se mettre à (une besogne).» ●(1931) VALL 222b. se disposer, se préparer (à aller), tr. « en em sternia C[ornouaille] (da vont).»

Ce site utilise des cookies pour son fonctionnement.En savoir plus...