Recherche '"toc'h"...' : 18 mots trouvés
Page 1 : de toch-1 (1) à tochorin (18) :- toc'h .1toc'h .1
adj. Invalide, débile.
●(1752) PEll 886. Toc'h, selon M. Roussel, & l'usage de Cornwaille, signifie Invalide, debile, qui est épuisé et sans force. Beza toc'h, être invalide, hors d'état de travailler.
- toc'h .2
- toc'h .3toc'h .3
interj. Pour faire conduire l’attelage à droite.
●(1932) DIHU 257/173. Kroget é pen er jau, m’er handréné, aketus mat d’en tennein a zeheu pe gleùen toh, d’er boutein a glei pe huchè me zad kus.
- toc'hadtoc'had
coll. –où (agriculture) Épis.
●(c.1718) CHal.ms i. Espi a Sarz[eau] pen et b / pluchen Tolhien, pl. Tolhiat. ●(1752) PEll 886. Toc'hat, pluriel Toc'hadou Criblures de bled. Je trouve dans le Nouv. Diction. le singul. Toc'haden, épi ; & Toc'hata, glaner. Le P. Gregoire m'a confirmé cette signification de Toc'hat, épi, & celle de Toc'hada, glaner.
●(1857) CBF 88. Ann toc'had a zo bouron, tr. «Les épis sont bien pleins.» ●(1899) BSEc xxxvii 159 / KRL 24. N'eo ket ar gwellan tohad a zav an uvelan o ven, tr. «Le mérite est modeste.»
●(1904) DBFV 226b. tolhiad, pl. tr. «épis.» ●(1909) BOBL 27 novembre 257/2d. an toc'hod pouner karget a c'hreun melen. ●(1934) MAAZ 143. un (lire : ur) flahad tolhiad.
- toc'hadenn toc'hadenn
f. –où, toc'had Épi.
●(1499) Ca 198b. Tochadenn et pellenn cest tout vng ibi vide.
●(1752) PEll 886. Toc'hat, pluriel Toc'hadou Criblures de bled. Je trouve dans le Nouv. Diction. le singul. Toc'haden, épi ; & Toc'hata, glaner. Le P. Gregoire m'a confirmé cette signification de Toc'hat, épi, & celle de Toc'hada, glaner.
●(1866) FHB 66/109a. Seiz toc'haden, pe seiz penn-ed, leun ha kaer a zave var ar memez plouzen.
●(1903) MBJJ 99. toc'haden e-bed da dic'hreunian. ●(1909) BOBL 27 novembre 257/1d. eun doc'hoden segal (…) eun doc'hoden gwiniz.
- toc'hal toc'hal
voir doc'hal
- toc'hal
- toc'hatatoc'hata
v. intr. (agriculture) Glaner des épis.
●(1732) GReg 459b. Glaner, ramasser les épis après que les gerbes sont liées, tr. «H[aute] Cor[nouaille] tohato. pr. tohatet. van[netois] tohata. pr. et.» ●(1752) PEll 886. Toc'hat, pluriel Toc'hadou Criblures de bled. Je trouve dans le Nouv. Diction. le singul. Toc'haden, épi ; & Toc'hata, glaner. Le P. Gregoire m'a confirmé cette signification de Toc'hat, épi, & celle de Toc'hada, glaner.
●(1908) BOBL 22 août 191/3a. medi, toc'hota, kleunia, planta kôl. ●(1934) MAAZ 143. bugulion é tolhiatat. ●(1934) BRUS 67. Glaner, tr. «tolhiata.»
- toc'hataer
- toc'hellat
- toc'henn .1
- toc'henn .2
- toc'henniñtoc'henniñ
v. intr. Épier, monter en épi.
●(c.1718) CHal.ms i. espier monter en espi, tr. «dihaudein, monet de gran tolhiennein.» ●voila le froment qui monte bien tost en espi, tr. chetu er guneh a doliennou Imber, a ziaa a zihaudou in ber.»
- toc'hor .1toc'hor .1
adj.
I. (en plt de qqn)
A. Attr./Épith.
(1) (en plt de la santé de qqn) Très faible.
●(1732) GReg 562a. Languissant, ante, tr. «toc'hor.»
●(1869) FHB 222/102b. Mar doa toc'hor he iec'het diaraoc, seiz miz abars ma voue pareet e teuaz c'hoas da veza toc'horoc'h.
(2) Moribond.
●(1864) SMM 103. ar re a c'houren var dreuzou ar maro, ar re doc'hor. ●(1866) SEV xi. pa glevont kloc'h glaz o sini da eunn den toc'hor-bennag. ●54. kouezet klanv da vervel, ha toc'hor zo-ken. ●(1868) FHB 187/242a. Unan euz ar c'hoarezet clan a ioa bet nouet, hag a ioa toc'hor bras. ●(1878) EKG II 82. Mari Mark, grek Kervinot, a ioa klan, toc'hor zoken oa.
●(1905) KANngalon Du 532. rekour ar re glanv hag an dud toc'hor. ●(1929) MANO 154. Eur mab da aotrou Lezormel, e Plestin, a oa toc'hor meurbet gand eur barrad klenved.
(3) Faible.
●(1732) GReg 246a. Debile, tr. «toc'hor.» ●421b. Foible, debile, tr. «Toc'hor.»
●(1857) CBF 48. Ken toc'hor eo ne heller ket he zizoun, tr. «Il est si chétif qu'on ne peut le sevrer.»
●(1911) SKRS II 147. Breman, siouaz d'in ! oun deuet koz ha toc'hor.
(4) par ext. Faible, peu important.
●(1869) SAG 7. ar resped avat evit ho a zo dija toc'hor.
(5) (Chrétien) peu fervent.
●(1859) MMN 22. Ret eo beza eur c'hristen toc'hor a caout nebeut a galoun. ●(1869) FHB 213/25a. ar gristenien doc'hor. ●(1869) SAG 291. kristen toc'hor, pe kristen feal. ●(1889) ISV 107. ar burzudou a ra brema ar Verc'hez a Lourd a dle lacat meur a gristen toc'hor da zigeri hou daoulagad.
●(1921) PGAZ 99. Me a zo bet, em buez, eur gristenez toc'horik avoalac'h.
(6) (Année) stérile en récolte.
●(1710) IN I 235. evel ma ra ar goual amser, an tan, ar reverdi, ur bloazvez toc'her, ul laeronci, ur proces.
B. Attr.
(1) Bezañ toc'hor e =
●(1874) FHB 495/194b. Toc'hor oan er feis.
(2) Bezañ toc'hor da vervel : être sur le pont de mourir.
●(1868) KMM 165. Pa oe toc'hor da vervel, an droug-spered a lacaas e oll nerz, e oll c'halloud da berdôler aneza e disesper.
(3) Mont, kouezhañ toc'hor : agoniser.
●(1868) KMM 139. ac eb dale ez eas toc'hor, fall-braz. ●(1889) ISV 168. O veza recevet he oll sacramanchou gant ar brassa devotion, ez eas toc'hor. ●(1894) BUZmornik 242. ar Zant a gouezaz toc'hor er gear-ze.
●(1906) KANngalon Eost 189. goall doc'hor ez oa aet dija.
II. (en plt de qqc.)
(1) (agriculture) =
●(1857) CBF 88. Ann heiz barvek ne ket bouron, toc'hor eo, tr. «L'orge barbue n'est pas bien nourrie ; elle est grèle.» ●(1866) FHB 84/255a. ez eus er bloaz-ma eun eost toc'hor.
(2) = war-nes mervel.
●(1877) BSA 262. eur blanten doc'hor.
(3) =
●(1911) SKRS II 103. eur feiz toc'hor kenan.
III. Adv. Klañv-toc'hor =
●(1866) SEV 43-44. nemet ma kredje e vije klanv-toc'hor war he wele hag enn dro d'ezhan liseriou ar maro.
- toc'hor .2toc'hor .2
m. Personne qui agonise, agonisant.
●(1902) MBKJ 175. seizet eo an toc'hor gant spount ar maro : ne c'hoar ket e pe du ez aio he ene.
- toc'horaattoc'horaat
v. intr.
(1) Devenir plus faible.
●(1876) TDE.BF 619b. Toc'horaat, tr. «Devenir plus faible, débile, plus languissant, empirer.»
►spécial. Être mourant.
●(1806) JOS 27. O veza clevet e toc'horrea e dad. ●(1889) ISV 263. o clevet oa toc'horeat.
(2) Diminuer.
●(1869) FHB 214/33a. eur merk anad e toc'hora ar feiz etouez an dud. ●(1874) FHB 482/90b. ar speret a feiz a ioa toc'horeet e Jeruzalem.
(3) =
●(1906) KPSA 193. Eur c'hristen mad ne dlefe ket en em c'houzanv er bed-man ; toc'horaat a ra var an douar.
- toc'horidigezh
- toc'horiñ