Devri

fritañ / fritiñ

fritañ / fritiñ

v.

I. V. tr. d.

A.

(1) (cuisine) Frire.

(1499) Ca 88a. Fritaff. g. frire. ●(1633) Nom 163a. Sartago, frixorium : paëlle à frire, ou à fricasser : pillicq da frittaff, pe da fricassiff.

(1659) SCger 60b. fricasser, tr. «frita.» ●149a. frita, tr. «fricasser.» ●(1732) GReg 438a. Frire, tr. «Frita. pr. fritet. Van[netois.] friteiñ.» ●Frire du poisson, tr. «Frita pesqed.»

(1902) PIGO I 142. e oe frited krampoez d'ean. ●(1907) FHAB Eost 184. eur grampoezen bet fritet ha lardouzennet.

(2) fam. Préparer (à manger).

(1948) KROB 6/12. En devez all edon a-greñv o frita e dammig lein d'am femoc'h bihan. ●(2003) TONKA 116. Med a-brepoz, petra a vo da fritañ ?

B. sens fig.

(1) Fritañ mizer, paourentez : vivre chichement, dans la pauvreté.

(1867) FHB 120/122a. Ar Vretoned er Havr ne reont, coulz lavaret, nemet frita mizer.

(1902) LZBt Du 6. Kement-se na vir ket d'ar paour-keas kristenien da frita paourente. ●(1924) BILZ 150. Gwreg eur martolod, gwreg a zisplijadur. Frita paourante ne ri ken, paour kêz, gant da Erwanig. ●(1927) TSPY 39. n'em eus tamm c'hoant e ve va merc'h pried eul lonker, evit mont da frita mizer. ●(1936) CDFi 25 janvier. O chom e ti he mamm da frita paourentez.

(2) Fritañ fank : marcher dans des chemins boueux.

(1947) YNVL 76. Mont da fritañ fank d'an eurioù-mañ.

(3) Dire, raconter, chanter, etc.

(1908) FHAB Gwengolo 273. ar geriou a frito d'ar verc'h, hervez an digemer ! ●(1955) STBJ 77. Me 'frito doc'h poupoul bremaik, me 'bari ! ●(1975) KRAV12. Petra emaout o vont da fritañ din c'hoaz.

(4) (en plt du temps froid) Détruire (les récoltes).

(1744) L'Arm 397a. La gelée a vendangé les abricots, tr. «Er reau enn-déss meendêméd enn abricott ou frintétt

II. V. intr.

I. Frire.

(1933) CDFi 7 janvier. trizek vi o frita (...) hag eun hanter-dousenn pastellou kig-moc'h mogedet o feula en o c'hreiz.

II. sens fig.

(1) Fritañ gant ar riv : avoir très froid.

(1732) GReg 439a. Avoir grand froid, tr. «frita gad ar riou

(2) Fritañ gant ar c'hoant : brûler d'envie de.

(1943) SAV 29/13. rete o kredi emañ ar wirionez gant an hini goz pad ou e fritez gant ar c'hoant dimezi !...

III.

(1) Fritañ paourentez war billig ar garantez : vivre son amour dans la pauvreté.

(1732) GReg 34b. Faire l'amour, et se marier, parlant des pauvres gens, tr. G. Rostrenenn «Frita paourentez èr billic a garantez

(1866) BOM 38 (Ku) P. Proux. Setu dimezi daou baour kez, / Pillou ! druillou ! poan ! dienez ! / Mann da frita ! med paourentez / Eleiz pillig ar garantez !

(2) Fritañ paourentez war oaled ar briedelezh : vivre en couple dans la pauvreté.

(1924) BILZ 151 (T) F. al Lay. Chalet, chalet ne oa ket ive janedig ‑ red hen anzav ‑ da frita paourante, war oaled ar briadelez, gant eun druilhad bugale mic'hiek peg eus he c'hazekenn.

(3) Fritañ mizer gant paourentez : vivre pauvre.

(1914) LSAV 34 (T) *Kaledvoulc'h. Taer zun bennak e chomas adarre da frita mizer gant paourentez. ●(1969) LLMM 137/441 (T) E. ar Barzhig. Goude bezañ fritet e-pad tri bloaz mizer gant paourentez, e skrivas ur drajedienn. ●(1970) BHAF 165 (T) E. ar Barzhig. Me, mutu, n'em-eus greet nemed kia ha frita mizer gand paourentez...

(4) Fritañ laouenn ar garantez war billig kraz ar baourentez : voir laou.

(5) Fritañ laouenn ar baourentez war billig ar garantez : voir laou.

(6) Mont da fritañ museged gant paourentez : voir museged.

(7) Bezañ fritet krampouezh evitañ : voir krampouezh.

Ce site utilise des cookies pour son fonctionnement.En savoir plus...