Devri

kempenn .1

kempenn .1

adj.

I. Attr./Épith.

A.

(1) Propre.

(1659) SCger 98a. propre, tr. «quempen.» ●(1732) GReg 761b. Propre, bien ajusté, tr. «Qempen

(1876) TDE.BF 334a. Kempenn, adj., tr. «Propre dans sa mise.»

(2) (Travail) bien fait.

(18--) SAQ II 77. Sec'ha d'ezhan e fri, mes ab (lire : eb) he vlounsa, a ve labour gempen awalc'h.

(3) Bien habillé, bien mis.

(1876) TDE.FB 875. Sa toilette est de bon goût, tr. «un den kempenn eo.»

(4) Ordonné, arrangé.

(1732) GReg 677b. Avec ordre, tr. «qempen.» ●Qui est en ordre, arrangé, tr. «Qempenn

(5) Bezañ kempenn ouzh, war e arc'hant : soigneux de (son bien, etc.).

(1925) FHAB Mae 196. re gempenn eo ouz e wenneien d'ober e-unan kofajou en osteleri ! ●(1964) LLMM 102/12. Nann, sur, un den ken kempenn war e arc'hant ha ken mat da sachañ douar (lire : dour) war e brad !...

(6) sens fig. Convenable, bien, suffisant.

(1872) GAM 45. ar goumanant a zo kempen avoalc'h ive.

(7) Ober kempenn ouzh ub. = bezañ dereat gantañ.

(1872) GAM 47. ober kempen ouc'h ar Frans.

B. Loc. adv.

(1) Klok ha kempenn : fini, parfait.

(1922) FHAB Gouere 194. eul levr tapet klok ha kempenn. ●(1947) YNVL 33. 95. Ur pred ne vez ket klok ha kempenn, ma ne vez ket kanet etre ar meuzioù.

(2) Brav ha kempenn = brav-tre.

(1905) ALLO 14. Mes daouzek miz brao ha kempenn / 'Zo 'maoun gant Lan.

(3) iron. Brav ha kempenn : de belle manière.

(1926) FHAB Gwengolo 359. Met pa vo ouz va heul eun ampouailh flaerius eveldout, e vezin kaset da gaoc'h-kezeka, brao ha kempenn.

(4) Pizh ha kempenn : très soigneux (de ses biens).

(1942) FHAB Gwengolo/Here 204. War bouez beza piz ha kempenn, ez eus bet gellet adarre, paka an daou benn, hep re a c'hloaz.

II. Adv.

A.

(1) Ez kempenn : proprement.

(1732) GReg 761b. Proprement, avec propreté, tr. «ez qempenn

(2) = (?) didrouz (?).

(1925) BUAZmadeg 363. Tostât a reaz kempennik evit guelet petra oa.

(3) Bien.

(1910) MAKE 42. Me droc'ho kempenn e varo d'an aotrou. ●(1932) ALMA 167. ar vilinerien zo touchennet mad ho zeod, ha farouel Fanch, goude eul lipaden, a iea ive kempen en dro.

(4) En em dennañ kempenn : s'en tirer indemne.

(1914) MAEV 188. lez da gas, emon-me, mar gellan en em denna kempen ac'halen, m'em bezo traou da gonta divezatoc'h !

(5) Bale kempenn : marcher droit.

(1861) MILg 246. E rankfemp c'hoaz, ni kannaded, / Beza gwisien ar Jesuisted, / Lezel hor strak, plega touchenn, / Ha war ho guer bale kempenn.

(6) Ober kempenn gant, ouzh : dépenser à propos.

(1872) ROU 83a. Epargner, tr. «Ober kempenn ouz

(1925) FHAB Mae 195. kempenna ma c'hell e ra, koulz ha me, gand an nebeut hon eus.

B. Loc. adv.

(1) Pizh ha kempenn : soigneusement.

(1907) FHAB Meurzh/Ebrel 33. Eur meuread a zalc'has piz ha kempenn an oll delliennou.

(2) par antiphr. Brav ha kempenn : proprement, sans ménagement.

(1926) FHAB Gwengolo 359. Met pa vo ouz va heul eun ampouailh flaerius eveldout, e vezin kaset da gaoc'h-kezeka, brao ha kempenn. ●(1958) BRUD 4/85. C'hoariet e-nevoa an «troad leue» d'ar halvez, brao ha kempenn, ar pez a ree dezañ beza laouen ha seder.

Ce site utilise des cookies pour son fonctionnement.En savoir plus...