m. & adv. –ioù
I. M.
A.
(1) Coin (de rue, etc.).
●(1575) M 312. Daou lagat, ha goudornn, pep cornn hac arzornou, tr. «Yeux et poignets, à chaque coin, et les poings.»
●(1659) SCger 27b. coin de l'œil, tr. «corn al lagat.» ●(1732) GReg 178b. Coin, angle solide : pointe, extremité, tr. «corn. p. cornyou. Van[netois] corn. p. cornëu.»
●(1854) MMM 106. en eur c'horgn. ●(1857) CBF 20. Eur c'houitelladen ac'hann, e korn ar c'hoat, tr. «A une portée de sifflet d'ici, au coin du bois.» ●(1869) FHB 239/235a. e tal ar bern-c'holo, e korn ar c'hardi oc'h ober ho kaozeadennou. ●(1876) TDE.BF 362a. Korn, s. m., tr. «Angle, coin, recoin.» ●(18--) SAQ I 348. E korn an hent.
●(1902) PIGO I 207. Ti ar chas a oa er c'horn kontrol da di ar skeudenno. ●(1904) KANngalon Du 261. e korn eur c'hoat-med. ●(1908) PIGO ii 26. eun den o teliaoua en korn e bark. ●(1908) KMAF 24. boutailhadou gwin koz aze e korn ar c'hao. ●(1914) KZVr 57 - 05/04/14. Ha hi war bouez he baz ha da fuketa e korn ar pres. ●(1921) PGAZ 52. e korn ar c'hleuz.
(2) Korn ha digorn : coin et recoin.
●(1949) LLMM 17/45. E pep korn ha digorn gwitibunan.
(3) Korn ha diskorn : coin et recoin.
●(1952) LLMM 32-33/86. Hennezh eo anavezet gantañ kement korn ha diskorn a zo en ti-mañ.
(4) Coin, pays.
●(1849) LLB 1943. ér piar horn ag er vro. ●(1894) BUZmornik 205. e kement korn a ioa enn Itali.
●(1922) IATA 3. ne ve ket marteze ententet e meur a gorn.
(5) (anatomie) =
●(1905) IVLD 127. korn unan euz he leziou a oa kalz hueloc'h eget egile.
(6) =
●(1877) EKG I 128. eur pistik e korn he gof.
(7) Korn (bara) : quignon de pain.
●(1792) HS 120. enn ur zistrampein guet hou dareu ur horn bara benac.
●(1854) PSA II 129. ha ne chomehé guet-hou nameid ur hornig ag é dorh. ●(1889) SFA 147. eun tammik korn bara. (…) Goude beza debret ho zamm korn-bara. ●(1890) MOA 370b. Morceau de pain, tr. «korn-bara.»
(8) Korn ar c'hogn : coin du feu.
●(1933) ALBR 18. korn ar c'hougn e choman. ●(1943) SAV 28/39. war skaon ar siminal, e korn-ar-c'houign. ●(1955) STBJ 149. E korn ar c'hougn, stag ouz ar voger, ar chipot, pe ar voest da lakaat an holen. ●193. e korn ar c'hougn.
(9) Korn an toull : coin du feu.
●(1925) SFKH 4. Mé, ar un tous étal me zad koh (boulommig korn-en-toul).
(10) (domaine militaire) Aile (d'une armée).
●(1633) Nom 189a. Exercitus cornua : les aisles d'vne armée : an cornou pe diuasquel vn armè. ●189a-b. Alæ : les ailes de la caualerie : asquel, pe sornou (lire : cornou) an caualery.
B. (marine)
(1) =
●(1925) BILZ 107. mont a rê a-c'haoliata war ar c'horn evit staga an anverguriou. ●(1978) BZNZ 30. (Lilia-Plougernev) al lien a zo tro an dro d'ar c'horn bihan ha d'ar bomm. ●33. Al lien a veze diskennet un tammig ie memes tra, gant ur c'horn bihan. ●(1979) THAB 1/38. (Lilia-Plougernev) Corne : vergue supérieure de la grand'voile.
(2) Gwern-gorn : mât d'artimon.
●(c.1718) CHal.ms i. artimon, Le mats le plus proche de la pouppe, tr. «er c'huern' gorn'.» ●(1744) L'Arm 233a. Mat (…) D'Artimon, tr. «Guêrnn-Gorne.»
●(1934) BRUS 282. guern gorn, tr. «beaupré.»
II. Adv.
A. A-gorn.
(1) De côté.
●(1732) GReg 217a. De côté, en biais, tr. «a-gorn.»
●(1924) BILZbubr 40/895. Eun tôl lagad a gorn d'an archer.
(2) Sell a-gorn : regard en coin.
●(1889) SFA 251. an diaoul a rea out-han eur zell a gorn.
●(1902) PIGO I 102-103. Per a reaz d'ean eur zell a gorn. ●(1915) MMED 276. aoun rak eur zell a gorn.
(3) Sellout a-gorn ouzh ub. : regarder qqn en coin.
●(1876) TDE.BF 362a. Sellet a gorn, tr. «regarder du coin de l'œil.»
●(1924) BILZbubr 40/895. Bilzig a zellas a gorn eus ar barner.
B. Loc. adv. A-gorn-lagad : du coin de l'œil.
●(1732) GReg 178b. Regarder du coin de l'oeil, tr. «Sellet a gorn-lagad.» ●583b. Lorgner, regarder quelqu'un du coin de l'œil, par mépris, haine, ou orgueil, tr. «Sellet a gorn lagad oud ur re.» ●793b. Regarder quelqu'un de travers, de mauvais oeil, tr. «sellet a gorn-lagad.»
III. Plomañ ar vell e korn he zanter : voir mell.