[mbr cozaff, brpm cozi, coza < kozh + -añ / -iñ]
v.
I. V. intr. (en plt de qqn)
A.
(1) Vieillir.
●(1499) Ca 50a. Cozaff. g. enueillir. ●127b. g. chenir. b. loedaff. euel den pan coz.
●(1659) SCger 39a. deperir, tr. «cozi.» ●52a. enueillir, tr. «coza.» ●(1710) IN I 360. abred e teuot da goza. ●(1732) GReg 959b. Vieillir, tr. «Coza. pr. cozet.» ●(1792) HS 47. Cohein e rai Isaac. ●130. goudé ur vuhé pure ha réglet, é gré cohein ean e hum abandonnass de fal verhèt.
●(1872) ROU 108a. Un den iaouanc da fall pa za, ne vella ket evit coza. ●Vieillir, tr. «Coza.» ●(1890) MOA 109a. Arrivé à un certain âge, tr. «o koumanz koza.»
●(1923) KNOL 167. Eun ugent vloaz bennak goude, Dom Yan a gommanse koza. ●(1925) SATR 9. pegen garo eo kozan. ●(1941) FHAB Du/Kerzu 98. el lec'h ma chomas da goza ha da vervel. ●(1949) KROB 13/8. ma timezit eun deiz bennak, ha ma chomit gant ho kwaz da goza, gras deoc'h d'en em glevet mat gantañ. ●(1953) BLBR 57/2. diaes e kav koza.
(2) Vivre, passer sa vie, son temps.
●(1872) ROU 94b. Peleac'h ema o coza ? tr. «Où passe-t-il sa vie, son temps ?»
●(1920) FHAB Mae 335. n'euz ket a ezom da goza kalz er barrez-man evit anaout eun henvelep maouez. ●(1923) KTKG 63. Koza a reas er pec'hed. ●(1987) BAPR 9. Med aze 'ta, da gontañ din peleh e oas o kozañ abaoe ?
B. par ext.
(1) Chom da gozhañ : rester vieillir.
●(c.1825-1830) AJC 11. mar don chomed da gosan a bepred en bue, tr. «si j'ai pu vieillir et si je suis toujours en vie.»
●(1913) FHAB Eost 243. Per baour n'eo ket chomet da goza, re hir eo bet koulskoude var an douar. ●(1922) FHAB Mae 135. kentoc'h an dud a chome da goza er memez ti.
(2) Chom da gozhañ : rester vieille fille, vieux garçon.
●(1868) FHB 155/406a. nag a dud yaouanc, nag a verc'het ispisial a renc choum da gozi ha da ziazeza.
(3) Chom da gozhañ (e, war) : rester traîner.
●(1847) MDM 32. o veza ma chom da goza en he gark. ●(1877) MSA 162. ar re a jom da goza var an douar.
●(1915) MMED 226. Eun den dizoue, choumet pell da goza er pec'hed, a ioa kouezet klanv. ●(1938) WDAP 2/103. ne chomas ket da gozi e govell ar Bizouarn koz. ●(1944) DGBD 164. Ne chomis ket da gozhañ e Nzong diwar un abeg.
(4) Traîner, perdre du temps.
●(1928) BFSA 14. met ne voe ket laosket da goza er skol.
(5) Leuskel da gozhañ : laisser périmer.
●(1744) L'Arm 465b. Surannacion, tr. «Arlehuereah ag ur græce, à beerh er Roué, a ouai bétt lausquétt de gohein. m.»
C. (en plt de qqc.)
(1) Durer.
●(1872) DJL 12. D'an traou zo koz, Jakez, eo mad derc'hel ato : An traou deut da gozi zo bet trec'h d'ar maro.
(2) (agriculture) Rester en jachère.
●(1931) VALL 320b. laisser (une terre) en friche, rester en friche, tr. «lezel, chom da goza.» ●(1960) EVBF I 331. pour «laisser la terre se reposer» : lesk an douar da gozi, Plougoulm, da gozan, P[ommerit]t-le-V[icomte], da gemer e goz, Telgruc.
II. V. tr. d. Envieillir, rendre vieux.
●(1659) SCger 52a. enueillir, tr. «coza.»