f. –où, mourroù
I. (anatomie)
A. (chez l'homme)
(1) Sourcil.
●(1633) Nom 18b. Supercilium : sourcil : mourren, mourrennou.
●(1732) GReg 882a. Sourcil, sourci, tr. «Mourenn. p. mourennou.» ●(1752) PEll 631. Mourennou, selon un vieux Dictionnaire sont les sourcils.
(2) Moustache.
●(1931) VALL 484a. Moustache, tr. «mourrenn f. pl. ou, mourrou.» ●(1963) LLMM 99/268. gwelloc’h e veze gantañ glebiañ e vourennoù brabañser gant rom gwenn.
►[au plur. après un art. ind.] Ur mourroù : une paire de moustaches.
●(1955) STBJ 98. Gant eur mourrou gwenn dindan e fri.
B. (chez l'animal)
(1) Antenne (de crustacé).
●(1977) PBDZ 611. (Douarnenez) mourenn, mourennoù, tr. «antenne (de crustacé).»
(2) Antenne (d'insecte).
●(1942) VALLsup 9a. Antenne d'insecte, tr. «Mourenn f.»
(3) Barbe de poisson.
●(1977) PBDZ 611. (Douarnenez) mourenn, mourennoù, tr. «barbe (de poisson).»
(4) Sourcil (du cheval).
●(1732) GReg 882a. Les sourcils du cheval, tr. «Mourennou ar marc'h.»
(5) Vibrisse, moustache (du chat).
●(1752) PEll 631. Mourennou, selon M. Roussel, ce sont les moustaches, ou la barbe d'un chat.
II. par ext.
(1) Visage.
●(1889) ISV 452a. eur min laouen / Ar c'hoars bepred var da vourren ; / Carout a rafez tremen c'hoas / Evit eur verc'h a ugent vloas.
(2) Grimace.
●(1972) SKVT I 52. Sellout a rejont an eil ouzh egile gant ur vourrenn.
III.
A.
(1) Ober mourrennoù : faire la moue, avoir l’air soucieux.
●(1931) VALL 483. Faire la moue, tr. F. Vallée «ober mourrennou fam.» ●(1942) VALLsup 159 (L). Avoir l'air soucieux, tr. F. Vallée «kaout ou ober mourrennou du (Perrot).»
(2) Bezañ tev e vourrennoù : être préoccupé.
●(1870) FHB 284/182b (L) Goulc'hen Morvan. Petra a c'hoare ganez, eme he vignon da Ivan, ma'z eo ken tenval-ze da benn, ha ken teo da vourrennou ?
(3) Lipat ar vourrenn : se lècher les babines.
●(1870) MBR 86 (L). He-man, leun he gof, goude lipat he vourenn ker mad oa ar bevin (…).
B.
(1) Lipat ar mourroù : se lècher les babines.
●(1909) KTLR 3 (L) K. Jezegou. N'euz ket bet an dra-ze, c'hoaz, deuz ho staon. Epad nao miz da nebeuta, c'hui 'lipo ho mourrou divar-n-ho, tadik koz ! ●(1935) KANNgwital 387/37 (L). Epad ma liper ar mourrou diwar ar boued sasun servichet epad lein.
(2) C'hoarzhin dindan e vourrou : rire sans faire de bruit. Cf. rire dans sa barbe.
●(1889) ISV 378 (L) Goulc'hen Morvan. Me a ioa fouge enhon o vont ac'hano, hag a c'hoarze dindan va mourrou.
(3) C'hwezañ e vourroù :
●(1868) FHB 157/4b (L) *Lan an Dall. Pa vouezot an dro am bezo great deoc'h, c'houi, va mignon, a c'houezo marteze ho mourrou. ●(1868) FHB 170/108a (L) *Lann an Dall. Ha c'houi a vouzo, ha c'houi a vousklenno, a c'houezo aze ho mourrou keit ha keit all; evel eur marmouzik, penn fall, en d'euz bet ar valaen, a zo bet lardet dezhan he billik ?
(4) Ober udb. a-enep mourroù ub. : faire qque chose contre qqun sans le vouloir.
●(1870) FHB 289/222b (L) Goulc'hen Morvan. Lacat a reas seulvui a brez da renta dezho ar servich-ze, ma c'houie ervad her grea a enep mourrou he anter-tiegez.