m. –ed, –eion
I. (compl. : qqc.)
(1) Propriétaire.
●(1575) M 72. perchen tensor, tr. «possesseur d'un trésor.» ●798. perchen an bergez, aduy de labezaff, tr. «le propriétaire du verger le lapidera.» ●(1612) Cnf 43a. ho restituiff do perchaenn. ●(1621) Mc 34. do rentaff do perchen. ●(1633) Nom 203a. Sors nautica, vel traiectitia, portorium : l'argent qu'on paye au battelier : an archant á paër, dan treïzyer, da perchen an bag.
●(1732) GReg 299b. Domanier, ou domainier, propriétaire de sa terre, tr. «perc'henn. p. perc'henned.» ●761b. Proprietaire, tr. «Perc'henn. p. perc'henned, perc'hennou.»
●(1878) EKG II 169. perc'henn an ti-man.
●(1923) FHAB C'hwevrer 54. perc'henneien vras listri Rosko. ●(1934) BRUS 271. Un propriétaire, tr. «ur perhen –ed.»
(2) Perc'henn diouzh : propriétaire de.
●(1866) FHB 58/45b. Ar re zo perc'hen doc'h ho douar.
(3) Perc'henn da : propriétaire de.
●(1866) SEV 26. perc'hen da gement tra a zo ar ann douar. ●(1866) FHB 84/254a. evithan ne voa ket perc'hen d'he zouar. ●(1877) EKG I 241. Evit diskouez oa perc'henn d'ar gompezenn-ze. ●(1889) ISV 455. ne voa ket perc'hen d'he zouar.
●(1910) MAKE 20. perc'hen da ziouskouarn vouzar. ●(1925) CHIM 18. It da gerc'hat ho tilhad ha diwiskit ar re-ze ! N'oc'h perc'hen ebet d'ezo !!
(4) Perc'henn war : propriétaire de.
●(1862) JKS 49. lekeat e vezo da berc'hea (lire : berc'hen) war he holl vadou.
(5) (agriculture) Perc'henn an devezh : agriculteur pour qui on travaille à charge de revanche.
●(1896) GMB 479. pet[it] tréc[orois] perc'hen an dërves le cultivateur qui fait travailler pour lui, à charge de revanche, ses kevelerien ou associés à cet effet.
(6) Perc'henn an devezh : nouvelle mariée.
●(1847) GBI I 404. Debret, evet, kompagnunez, / Achu eo da berc'henn 'nn dewez ! tr. «Mangez, buvez, compagnie, / C'en est fini pour la maîtresse de la journée (…) La nouvelle mariée.»
II. (compl. : qqn)
(1) Mari, époux.
●(1949) LLMM 16/47. plac'h yaouank, dishual hag o c'hortoz perc'henn ? ●61. koulz e vefe ganit gwelout gwreg da vreur hep perc'henn ebet ?
(2) Femme, épouse.
●(1868) SBI II 10. Demad d'ac'h-c'hui, minorès kez, Setu me deut d'ober al lez ; / D'ober al lez ha d'ho coulenn / Da veza war-n-on gwir berc'henn, tr. «Bonjour à vous, orpheline aimée, / Me voici venu faire la cour ; / Faire la cour et vous demander, / Pour être sur moi vraie souveraine.»
III. Heuliañ roudoù e berc'henn : voir roudoù.