n. de l. Perros-Guirec.
I. Perroz-Gireg.
●(1847) FVR 204. Persoun-kanton e Perroz-Girek. ●(1882) OLLI 713. Guerz war sujet ar re zo bet beuzet enn Perros-Guirec.
●(1911) SKRS II 141. Vardro ar bloaz 1830, dirag Perroz Girek, mes eur pennad mad euz an aod, eur vagik dister a oue troet var he ginou.
►
●(1623) Be X. A quement ha me oz bezaff bet an Lecteur ves an leur ancien Latin peheny am boa bet en prest digant an Autrau Person à Penros.
●(1848) PENdast 189. Person Perros ag abbat du Larje. ●(1877) EKG I 53. Deuet eo an noz, tenval eo an amzer; n'euz den var vale adalek bek Miliau beteg enezen Brehat, o vont dreist bourk Perros ha kear Landreger. ●(1878) TLK II 58. Sant Guevrok, en eur zistrei a Berroz. ●(1894) GIV 9a. Tofêk, Perros ha Louannek.
●(1910) EGBT 131. Etre Pleuveur-Bodou ha Perroz e weler, tost d'an ôd, reier bras. ●(1912) MELU 202. C’houez pomad ha roz / A zo gant merc’hed Perroz. ●(1923) ARVG Kerzu 221. Hanter-hent a Berroz da Landreger. ●(1931) FHAB Mae/188. ginidik eus a Berros. ●(1974) TDBP III []. Pa oamp e Pariz e oamp o chom dor-ha-dor gand unan euz Perroz.
●(2002) TEBOT 107a. Tro Perroz ha Landreger / Ne ran ket kalz a don / Na da Lezard' na Pempoull / Plouha ha Lannollon.
►(par erreur) Perroz-Gwireg.
●(1847) FVR XIII. ann Aotrou al Lae, persoun Perroz-Gwirek.
●(1910) EGBT 131. en Tregastel emaint, tost da Zantez-Anna, pe en Perroz-Gwirek, tost d'ar Sklerder. ●(1931) FHAB Genver 28. an A. Connan, eus a Berros-Gwireg hag e vab.
II.
(1) Berceuse.
●(1830) SBI I 4. Ar grampœzerès / (sonic cawel) // Eun daou pe tri dervez a zo / Ema va zoaz crampoez e go – Ac'han ! / Ema va zoaz crampoez e go. // Rac va c'heuneud a zo er c'hoad, / Ha va bouc'hal a zo didroad – Ac'han ! / Ha va bouc'hal a zo didroad. // Ha va aman zo er marc'had, / Ha va bleut zo c'hoaz o valad – Ac'han ! / Ha va bleut zo c'hoaz o valad. // Ha va spanel e Montroulès, / Ha va rozel e Keraës – Ac'han ! / Ha va rozel e Keraës. // Ha va zrebez e Landreger, / Ebars ar c'hovel oc'h ober – Ac'han ! / Ebars ar c'hovel oc'h ober. // Ha va fillic zo e Perroz, / Allas ! setu deuet an noz – Ac'han ! / Allas ! setu deuet an noz. [The cambrian quaterly magazine / vol. II (1830) p. 40].
●(1975) BRUD 50/10. Ar grampouezerez : / Eun daou pe dri devez a zo / Emañ va zoaz krampouez e go, / Rag va heuneud zo er hoad, / Ha va bouhal a zo didroad, / Ha va amann zo er marhad, / Ha va bleud zo c'hoaz o valad, / Ha va spanell e Montroulez, / Ha va rozell e Karaez, / Ha va zrebez e Landreger, / E-barz ar hovel oh ober, / Ha va fillig zo e Perroz, / Allaz, setu deued an noz, / Allaz, setu deued an noz ! ●(1994) BOUE 146. Ar grampoueres (...) // Un daou pe tri derwezh a zo / Ema va zoas krampouezh e go – Ac'han ! / Ema va zoas krampouezh e go – Ac'han ! // Rag va c'heuneud a zo er c'hoad, / Ha va bouc'hal a zo didroad – Ac'han ! / Ha va bouc'hal a zo didroad // Ha va amanenn zo er marc'had / Ha va bleud a zo c'hoazh o valad – Ac'han ! / Ha va bleud a zo c'hoazh o valad - // Ha va spanell e Montroules / Ha va rosell e Karaes – Ac'han ! / Ha va rosell e Karaes // Ha va zrebes e Landreger / E-barzh ur c'hovel oc'h ober – Ac'han ! / E-barzh ur c'hovel oc'h ober. // Ha va fillig zo e Perros, / Allas, setu deuet an nos – Ac'han ! / Allas, setu deuet an nos.
(2) Dicton.
●(1878) SVE 967note. C'houez pomad ha roz / A zo gant merc'hed Perroz. / C'houez ar pesked en ho sac'h / A zo gant merc'hed Ploumanac'h.
●(1912) MELU 202. C’houez pomad ha roz / A zo gant merc’hed Perroz. ●(1944) (2004) TROMK 219a. C'hwez ar pomad hag ar roz / A zo gant merc'hed bourk Perroz. Mari-Jozeb Hautcoeur, 05-02-44; Mikael Briant.
●(2003) TRMOR 56. C'hwez ar pomad hag ar roz / A zo gant merc'hed Perroz.
(3) Dicton rimé.
●(1974) TDBP III 388. N'eo ket me a zo kaoz... ma'z eo distag Sant-Ke diouz Perroz.
(4) Dicton.
●(2004) TROMK 219a. C'hwez al lavan hag ar roz / A zo gant merc'hed Perroz.
(5) Dicton.
●(2004) TROMK 219a. Ar c'hleier o tistreiñ eus Rom a gane pa dremenent a-us d'ar vro. Hini ar Sklaerder : Kamm on ! / Hini Sant-Ke : Erru on ! / Kloc'h bras Perroz : Skuizh on !
(6) Imitation de prière en latin.
●(1974) TDBP III 371. Pater noster / - war Job Poster; / Gwis an siliz / - war an iliz / Santivisetur / - war ar wetur / Loman tuon / - war Lannuon / Libera nos / - war Perroz.
(7)
●(2004) TROMK 204. Gouel Pask h' an Nedeleg / Zo gant an holl respetet / Nemet gant Jil an Olier / N'en deus aon rak hon Salver. / Pan aio Jil d'an oferenn-bred / 'Vit d'ar gousperoù en ay ket, / Goude kreistez 'chomo er gêr / Da skubañ Garhent Feunteun Bêr.
III. Nom de famille.
●(1970) NFBT 215 N° 1673. Perros.
IV. [Toponymie locale]
●(1732) GReg 172a. An Itroun varya a sclærded. Mônet da sclærded. mônet da dy an Introun varya'-sclærded.
●(1877) EKGI 53. Tremen a rea Perros, hag ez ea dreist Bek-ar-C'hastel hag ar Sklerder varzu Trebeurden. ●55. evit kaout tro da lezer ho bagou pe e Tre-Traou, pe e Tre-Trignel, ec'h en em gavent a enep ar mare pa deuent en dro.
●(1910) EGBT 131. en Tregastel emaint, tost da Zantez-Anna, pe en Perroz-Gwirek, tost d'ar Sklerder. ●(1912) BUAZpermoal 924. 'us da reier Ploumanac'h. ●(1915) KRVT 129/2b. Pardon ar Sklêrder a zo bet kaeroc’h hevlene evit biskoaz. ●(1933) BREI 323/4d. eus Ploumanac'h. ●(1935) BREI 422/4a. Pardon ar Sklerder (...) ez a war skedusaat bepred. ●(1974) TDBP III 155. Me a zo bet er Sklaerder ouspenn ur wech. ●(1990) SKVR 18/47a. Edo o chom en ur menaj tost ouzh Traezhtraoù e Perroz.
●(2004) TROMK 204. Feuteun Bêr zo e Perroz a-us d'an Aochoù Pêr, etre Traezhtraou ha Rannolien.