Devri

pikol

pikol

m., adj. & adv. –où, –ed

I. M.

A.

(1) [devant un subst.] Énorme.

(1659) SCger 63b. grand, tr. «picol.» ●164a. picol, tr. «grand.»

(1866) LZBt Gouere 156. tri fikoll karr. ●(1896) GMB 488. On dit en pet[it] Trég[uier] eur piqol den, tr. «un homme très grand.»

(1902) PIGO I 8. eur pikol-pikol den. ●(1903) MBJJ 190. pikolo mogerio. ●209. guped a liou louet o nijal 'vel pikolo sparfeled. ●(1910) MBJL 106. pikolo pifro, mar gê gwell ganac'h. ●(1942) DADO 11. Ya vat, hag eur verenn diouz ar c’henta am eus bet : soubenn ar c’hig, ha goude eur pikol plaïsenn, rouzet ’barz an amann. ●(1954) LLMM 42/7. E peurvan deñval ar vourc’h n’eo ket ul leue a zo o peuriñ, met ur pikol ki louet, gleb ha gludek ar c’hrev anezhañ. ●(1959) TGPB 100. evel ur genaoueg mouchet gantañ e zaoulagad a-dreuz ur pikol toenn-vor ken tev ha ken kalet da welout hag ur voger vein.

►[avec mutation]

(1866) FHB 57/38a. eur bikol injur bennak.

(1910) MBJL 5. an diw bikol moger.

►[renforcé avec «pezh»]

(1896) GMB 488. On dit en pet[it] Trég[uier] eur pez piqol den, tr. «un homme très grand.»

(1924) FHAB Mezheven 208. eur pikol pez den hag a ouie strobinella ar re a deue da glask stourm outah.

►[employé seul]

(1869) FHB 229/154a. kalz a besked, a re grenn, a re vraz hag a bikolyou. ●(1895) FOV 271. Selet d'oh me fochad, guélet péh ur pikol !

(2) [devant un sing. dénombrable] Ur pikol a : un énorme.

(1872) DJL 23. o klask pilat eur pikol a venn-dero.

(3) [devant un d., un plur. ou un coll.] Ur pikol a : beaucoup de.

(1872) DJL 7. Ian eo berr he istor ; kar, dre c'hras Doue, n'eus ket en-hi eur pikol a droïou kam. 8. ne larin ket mui eur pikol a gomzou.

(1908) PIGO II 119. da zellet gant eur pikol daoulagad dilontet.

(4) [au plur.]

(1896) GMB 488. petcholiet tud grands hommes.

(5) [au plur.]

(1954) VAZA 163. Bez’ eus a bep tu dezho ur menez meinek, pikoloù re a-wechoù, gant koadeier stank eus an traoñ d’an nec’h.

(6) [au superl.]

(1904) LZBg Du 278. er pikolan pesk e gavér ér mor.

B. [avec un v. au nég., devant un indénombrable]

(1872) DJL 9. ne oan ket eur pikol sonj da ghenta d'he lezel da vont var an avel. 17. n'ize ket gret eur pikol drouk.

C. (en plt de choses abstraites)

(1873) KTB.ms 15 p 300. gant ur pikol mouez.

D. [devant un mot au plur.]

(17--) VO 93. piqueol desseinneu.

II. Attr./Épith.

(1) Énorme.

(1838) OVD 115. er vertuyeu piquôl-hont.

(1932) DIHU 249/44. En hani brasan, henneh, sur, e zeli bout pikol.

(2) En e bezh pikol : tout entier.

(1878) EKG II 281. hor boa poazet kroc'hen, bleo hag all eun ejenn enn he bez-pikol.

III. Adv.

(1) Beaucoup (de).

(18--) SAQ I 275. Ne ra ket pikol vân evit komzou flour, na promesaou kaer. ●(18--) SAQ II 101.Lod ne lavaront ket pikol tra.

(1906) BOBL 17 mars 78/2b. Ne weler ket pikol kristenien trec'h da re parrez Guiskri. ●(1929) MKRN 82. Koll er c'housked ne oa ket evitan pikol tra. ●85. Ne doste ket pikol d'an iliz. ●106. ne oa ket pikol préz war an aotrou. ●(1939) RIBA 2. Ha hep pikol poén.

(2) Des masses, beaucoup.

(1982) PBLS 26. (Langoned) n'eus ked pikol, tr. «il n'y en a pas beaucoup.»

(3) =

(1934) MAAZ 12. Ne jaojè ket pikol peden Mab Azen doh er goal e uélè. ●(1939) RIBA 45. ne vè ket er pigi na taolet pikol, na duah de labourat.

(4) Bras-pikol : très grand.

(1890) MOA 285b. Très-grand, tr. «braz-pikol C[ornouaille].»

Ce site utilise des cookies pour son fonctionnement.En savoir plus...