v.
I. V. intr.
A.
(1) Fondre.
●(c.1500) Cb. Teuzyff l. liquescit.
●(1659) SCger 58b. fondre, tr. «teuzi.» ●74a. liquefier, tr. «teuzi.» ●174b. teuzi, tr. «fondre.» ●(c.1680) NG 555. Eual ma te er houer.
●(1838) OVD 170. ind e daie èl éerh doh en heaul. ●(1857) CBF 3. Ar steriou a gresk pa zeu ann erc'h da deuzi, tr. «La crue des rivières provient de la fonte des neiges.» ●(1869) TDE.FB 412a. Il fond dans ma bouche, tr. «teuzi a ra em genou.»
(2) Disparaître.
●(1847) FVR xxi. ren ann heretiked a zo berr : eunn daou c'hant rumm a zo teuzet abaoue ar rumm kenta : enn eunn hevelep giz e teuz ivez ar mac'herien gant ho c'hounnar.
●(1908) FHAB Du 342. ar spount a deuze. ●(1925) BUAZmadeg 19. an arc'hant-se a deuze etre he zaouarn.
(3) Fondre, maigrir beaucoup.
●(1732) GReg 424a. Fondre, amaigrir, tr. «Teuzi. pr. teuzet.»
●(1838) CGK 8. Teuët moust eo var (lire : va) c'hof carr.
●(1905) IVLD 234-235. ar plac'h paour a deuzaz hag a zinerzaz.
B. sens fig.
(1) Diminuer, se raréfier.
●(1868) FHB 187/246a. teuzi, teuzi a ra an dud honest.
(2) Teuziñ gant : fondre de.
●(1907) PERS 17. he galon a deuze gant an druez. ●67. he galon a deuze gant ar garantez hag an anaoudegez vad.
II. V. tr. d.
A.
(1) Fondre.
●(1732) GReg 424b. Fondre du métal, &c., tr. «teuzi metal, soa, coar, &c.» ●(1792) HS 77. int e dolpass eur, enn téass, hac enn taulass enn ur mol.
●(1849) LLB 321. En tuemder é taiein er sklaz ag el leneu. ●2138. Aveit taiein er hoer.
(2) Fondre, mouler (une cloche, etc.)
B. sens fig.
(1) Faire disparaître.
●(1907) PERS 342. Ar beden a galon, emezhan, a zo atao leun a zousder, disken a ra var an ene, evel gliz-mel, teuzi a ra ar poaniou. ●(1932) ALMA 99. Lakit d'in eur banne, Mari, rak teuzi a rankan va rann-galon.
(2) Dilapider.
●(1732) GReg 201a. Consommer tout son bien en folles dépenses, tr. «Teuzi e oll vad.» ●598b. Manger tout son bien, tr. «Teuzi e oll dra.»
●(1868) FHB 160/28a-b. Perak teuzi kement all a arc'hant ?... ●(1868) FHB 170/109b. e meur a c'hiz all e teuzent ho arc'hant. ●(1868) FHB 177/163b. iaouankizou (…) a deuz kement a venneien e banneou. ●(1868) FHB 198/331b. mont d'an hostaliri da deuzi ho kwenneien.
●(1911) SKRS II 171. ma ne deuzont ket ho danvez, e teuzont madou all.
III.
(1) Teuziñ evel mel er genoù : voir mel.
(2) Teuziñ ar sukr e genoù ub. : voir sukr.