m.
I.
A.
(1) Vitesse.
●(1857) CBF 3. tiz zo gant ar c'hoummoul, tr. «les nuages s'enfuient rapidement.»
(2) (en plt d'un cours d'eau) Courant fort.
●(1909) KTLR 183. Tiz a zo gant an dour.
(3) Bezañ tizh warnañ : aller vite.
●(1869) HTC 151. Mont a rejont eta d'ar c'hraou, tiz varnho. ●(18--) SAQ II 225. Edo o vont : var ar pardaes noz, skanv a droad, tiz varnan.
(4) Lakaat tizh : faire vite.
●(18--) SAQ II 349. Ni 'rank lakaat tiz.
(5) Kentañ tizh : première chose (que l'on fait).
●(1889) SFA 44. Kenta tiz en deoue Fransez (...) oue mont (...) da labourat. ●277. Mont a rejor da velet piou a skoe ; ha, kenta tiz a oue, oue guelet Jakelin Settisoli e tal toull an or.
(6) Tizh-tarzhenn = tizh bras.
●(1972) BAHE 72/7. Tizh tarzhenn war an den.
(7) Hastañ e dizh : se dépêcher, se hâter.
●(1860) BAL 13. ar pez a ra dezo asta o ziz ac o err etrezec eno.
(8) Plantañ tizh : foncer.
●(1910) MAKE 8. Hag al laër, a-dreuz ar parkeier, da blanta tiz ha da c'haloupa evit troc'ha arôk ar C'haper.
(9) War e dizh : sur son élan.
●(18--) SAQ II 143. Hag hen atao var he dis.
(10) Lakaat tizh en udb. : activer qqc.
●(1872) ROU 72b. Activer, tr. «Lacaat tis en un dra.»
(11) War an tizh : pris rapidement (repas, etc.), sur le pouce.
●(1993) HYZH 196/48. (Douarnenez) Sur awalc'h pelec'h vie ken un tammig a dud, ar machin, vie ket peurzorn, vie ur banne emichañs, vie ur banne kafe war an tizh.
B. sens fig. Ardeur.
●(1904) KANngalon Du 263. evit ma poaniimp gant muioc'h a diz da zifen hor bro hag hor feiz. ●264. Var ar memez tro e tizkuillaz gant tiz ar geier-ze. ●(1905) KANngalon Du 550. An Ao. Le Louet a brezegaz gant kement a diz. ●(1907) KANngalon Genver 307. selaouet e oue gant tiz. ●(1909) FHAB Kerzu 356. mouez an tadou savet evit difen gant tiz ho feiz hag eneou ho bugale. (...) o deus ar famillou muioc'h a diz evit poueza asamblez var ar vistri skol. ●(1913) KANNgwital 127/289. kement a vuez hag a diz guirion. ●(1914) KANNgwital 145/491. gant oll tiz he galoun. ●(1915) KANNgwital 155/76. Pedomp gant tiz, pedomp gant feiz.
II.
(1) Difficulté (?).
●(1935) DIHU 285/231. A pe zistroas Rieux d'er gér é kavas ur péh téh ; rak ne oè ket aveit lakat er Fransizion ér méz. ●(1974) YABA 09.02. Un tih, me lar d'oh, e zo digoéhet get er peurkèh ! ●06.07. un tih e oè bet aman get ur jiboésour èl nen dé ket krédabl ! ●YABAlevr 251. Tizh m. tour, farce, attrape ; Gober un tizh : jouer un tour ; Un tizh a zo degouezhet getoñ : il lui est arrivé un tour.
(2) =
●(1974) YABA 26.01. Doh men guelled, é ma un tih geti.