Recherche 'douj...' : 10 mots trouvés
Page 1 : de douj (1) à doujus (10) :- doujdouj
m. Respect.
●(1847) FVR 81. Ann douj a dleer d'ar veleien. ●(1865) LZBt Gouere 20. War ar zun kalz a dud, plac'hed, groage ha zoken penno tiegez, ho gweler enn ofern gant douj braz. ●(1865) LZBt Here 45. ann douj ar brasan. ●(1866) LZBt Ebrel 132. piou na stouo ket gant douj ? ●(1867) BUE 5. da drein sperejo ha kalono breiziz d'ann douj. ●111. He vrerial a laraz bemde gant douj eunn El. ●192. enor ha douj d'ar Zant.
- doujamant
- doujañ / doujiñdoujañ / doujiñ
v. tr.
I. V. tr. d.
A.
(1) Craindre, redouter (qqn, qqc.).
●(14--) Jer.ms 246. na dougyt nep corest, tr. «ne craignez aucun (?) … (?).» ●(14--) N 1479. E banissaff hep douigaff den, tr. «Le bannir sans craindre personne.» ●(1499) Ca 71a. Dougaff. g. doubter craindre. ●151a. Pal. g. paleur. cest vne couleur qui vient de paur ou de maladie. Vide in dougaff. ●(c.1500) Cb 15a. g. reseigner craindre. b. dougaff. ●(1575) M 656. dougaff an Barnn, quen-trez vezo starnet, tr. «craindre le jugement, aussitôt qu'il sera préparé.» ●1247-1248. An Trede peheny, deffry pan studiaff, / Ara douigaff noman, an Barnn man ha poanyaff, tr. «La troisème chose qui, quand j'étudie sérieusement, / Fait craindre maintenant ce jugement, et souffrir.» ●2321. Pep carmouich é douigaff, tr. «En toute attaque ils le craignent.»
●(1659) SCger 34a. craindre, tr. «dougea.» ●145b. dougea, tr. «craindre.» ●(1732) GReg 230b. Craindre Dieu ; craindre ses parents ; craindre le Roy, tr. «Dougea Douë ; dougea e dad hac e vamm ; dougea ar Rouë.» ●Ces choses sont à craindre, tr. «An traou-ze a so da zougea, ou, da veza douget.» ●(1790) MG 126. Ne hoès quet léh de zougein er sorserion.
●(1849) LLB 1006-1007. Er prun hag er hiriz, kenteh el hanter merh, / Hemb doujein er ieinion, e zigor ou bleuen. ●(1856) VNA 235. il n'y a rien à craindre, tr. «n'en dès nitra de zougein.» ●(1861) BSJ 64. rac ma touge er méh hag er goapereah.
(2) absol. Avoir peur.
●(1744) L'Arm 15a. Appréhender, tr. «Dougein.»
●(1855) BDE 138. m'em bebé (lire : behé) a dra-sur léh de zougein. ●370. ne zouged quet, Mari.
●(1913) AVIE 4. Ne zoujes ket, Zakari, rak cheleuet é bet te beden. ●350. mé é, ne zoujet ket. ●(1921) BUFA 58. Ne zoujet ket, rak hui e zou mem bugalé karet.
(3) Respecter.
●(1877) BSA 173. douja he c'herent hag ober ho bolontez.
B. [devant un v.]
(1) Redouter de.
●(1849) LLB 486. Ne zoujet ket paiein rai gir un dorner mat. ●(1857) GUG 139. Perac é tougèh-hui mont él léh santel-zé.
(2) Doujañ a : redouter de.
●(1849) LLB 371-372. Ul labourer apert, memb é kreiz er gouian, / Ne zouj ket a ziblas a zoh e goahad tan. ●(1856) VNA 153. Je craindrai de devenir un fainéant, tr. «me zougehé a zonnèt de vout ur finand.»
●(1921) BUFA 117. én hous ol dobérieu, ne zoujet ket a zonet d'em havoet.
II. V. tr. i. Doujañ da ub.
(1) Craindre qqn.
●(1870) MBR 332. rak douja eunn draik a rea da Gristof, tr. «il craignait Christophe.»
(2) Respecter qqn.
●(1907) PERS 62. Beleyen ar pareziou, tro var dro, a garie an Aot. Balley evel eun tad hag a zouje d'ezhan evel da eur sant.
III. V. intr.
(1) fam. Ne plus faire de rodomontades.
●(1876) TDE.BF 168a. En termes familiers, douja a ra, il ne fait plus de rodomontades.
(2) (astronomie) Décroitre, en plt de la lune.
●(1931) VALL 190a. Décroître en parlant de la lune, tr. «douja.» ●435a. la lune décroît, tr. «douja a ra al loar.»
- doujañsdoujañs
f.
I.
(1) Crainte.
●(1530) J p. 96a. Da em avancc hep dougancc gour, tr. «marche en avant sans crainte de personne.»
●(1659) SCger 145b. dougeancç, tr. «crainte.» ●(1710) IN I 93. an doujans rac droulanç Doue. ●(1732) GReg 231a. Crainte raisonnable, tr. «Dougeançz.» ●La crainte de Dieu, tr. «Dougeançz Douë.» ●(1744) L'Arm 15a. Appréhension, tr. «Dougeance. f.» ●(1790) MG 317. Chetui un doujance péhani ne fehai quet croguein ém speret. ●(1792) CAg 122. O dé santel, em zenn ag en doujance !
●(1849) LLB 645. Des enta hemb doujans. ●(1854) PSA I 254. é zougeance hag é scont e ya ar hoahat. ●(1857) GUG 155. Tud eunus, tud lan a zougeance. ●(1861) BELeu 110. én ur boén, én un tourmant, én un dougeance benac. ●(1862) JKS 325. hor c'henderc'hel a ra [ar c'hras] e gwir zoujans Doue. ●(1876) TDE.BF 168a. Doujañs, tr. «Crainte respectueuse.»
(2) Respect.
●(1621) Mc 68. Ma Doue Angrauit hoz douigancc voar ma quic.
●(1860) BAL 178. An Elez, emeza, a zo e doujans dirag an ini ma comzan ama outa. ●(1876) TDE.BF 168a. Doujañs, tr. «respect.» ●(1882) BAR 217. d'an ano a Vari e stouent o fenn gant doujanz.
●(1910) MBJL 102. e felle d'in kinnig d'ean ma gourc'hemenno a zoujans. ●(1912) MMKE 87. gant doujans vras.
II. [en locution]
(1) Bezañ doujañs da ub. : craindre qqn.
●(1921) PGAZ 15. Prount oa evel an tan ha doujans a ioa d'ezhan, dre ma z'oa pounner e zourn ha kaled he daol.
(2) Dougen doujañs da : manifester du respect à.
●(1878) EKG II 184. er broiou paian evel er broiou kristen, e touger doujanz d'ar maro.
- doujañsus
- doujapl
- douje
- doujiñdoujiñ
voir doujañ
- doujoùdoujoù
plur. fam.
I. Personne sévère.
●(1931) VALL 690a. (personne) sévère, tr. «doujou T[régor].»
II. [en apposition]
(1) Mari-doujoù : drôle de personne.
●(1879) ERNsup 161. Maï dourjou, drôle de personne (surtout au vocatif), Go[ello] fam[ilier].
(2) Tonton-doujoù : personne sévère.
●(1927) GERI.Ern 117. toñton doujou, tr. «oncle redouté.» ●(1931) VALL 690a. (personne) sévère, tr. «tonton doujou.» ●(1957) AMAH 36. ha warnañ neuz un tonton doujoù.
(3) Eontr-doujoù : personne sévère.
●(1931) VALL 690a. (personne) sévère, tr. «eontr doujou.»
(4) Sant-doujoù : personne sévère.
●(1931) VALL 690a. (personne) sévère, tr. «sant doujou.»
- doujusdoujus
adj.
(1) Craintif.
●(1499) Ca 71a. g. plain de crainte. b. dougus. ●(c.1500) Cb 15a. gal. craintiff / paoureux. bri. dougus / aounus.
●(1732) GReg 230b. Craignant, tr. «Doujus.»
(2) Qui montre la crainte.
●(1902) PIGO I 210. hag e laraz d'e vreur gant eun êr doujuz : – «Hirie neuze ec'h efomp en-dro ?»
(3) Respectueux.
●(1876) TDE.BF 168a. Doujuz, tr. «Respectueux.»
●(1912) MMKE 96. eur bobl doujus. ●(1927) GERI.Ern 117. doujus, tr. «respectueux.» ●(1928) BFSA 262. Mat e oamp da vont alïes d'an ilizou, displeg (simple) ha doujus d'an holl.
(4) [empl. comme subst.]
●(1970) BRUD 35-36/145. a-dreuz an doujuz a verhodenn-ze anez beza flastret ganti.