m./f. –ioù
I.
(1) Retour.
●(1557) B I 271. Quement az azeul az heulyo / Dan iffern yen da chom eno / Na distro no deuezo quet, tr. «tous ceux qui t'adorent te suivront dans l'enfer glacé, et ils y resteront sans espoir de retour.»
●(1659) SCger 105a. retour, tr. «distro, p. distroiou.»
●(1834) SIM 269. a enep credans distro an anaon. ●(1866) BOM 22. Distro ar zoudard. ●(1870) MBR 40. hag enn distro deut d'am c'haout. ●(1876) TDE.BF 434a. Bez' ho pezo eunn tamm, tad koz, enn distro e-verr, m'am euz bet re.
●(1903) MBJJ 281. D'am distro, ec'h an (...) da evan eur banne tizan. ●(1911) KANNgwital 105/62. En distro, Salud ar Zakramant en iliz parrez, vardro 4 heur. ●(1915) MMED 237. An distro, var a lavar ar zent, a oue marteze tennoc'h eget ar mont.
(2) Verso.
●(1612) Cnf.epist 38. an distro an follen.
(3) Solitude.
●(1860) BAL 86. en em denna o-unan en distro da bedi. ●(1880) SAB 170. o clasc an distro ac an difoul.
●(1931) VALL 698a. Solitude, tr. «distro m.»
(4) Endroit non fréquenté, lieu retiré, désert.
●(1857) AVImaheu 7. EN amzér-zé e tas Yean er Badéhour de perdêg én distroyeu a Jude.
●(1907) AVKA 53. evid n-am denn en un distro elec'h ma n-am lakaas da bedi.
(5) Guérison, retour à la santé.
●(1860) BAL 197. N'euz distro ebed din. ●(1877) MSA 77-78. Ar vidisinet all a zisclerias n'oa distro ebet evithan. ●(1877) BSA 176. n'oa distro ebet evithi, hag ar baourez keaz leanez a oue neuze nouet.
(6) (religion) Conversion.
●(1847) FVR xx. ez a war greski ann niver euz an hugunoded a zeu d'ar gwir Iliz. Bep miz (…) e komzeur euz eunn distro bennak. ●(1867) BUE 59. E-mesk an ditroio (lire : distroio) burzuduz. ●(1877) BSA 100. Hag a bec'herien a zo dleourien d'ezhi euz ho distro da Zoue ! ●(1894) BUZmornik 147. Hogen, ar penn-kaoz euz ann distro euruz-ma a oue sant Leandr.
(7) Détour (dans une conversation).
●(1790) Ismar 395. hum éxpliquein hemb clasq troyeu na distroyeu.
●(1821) SST 231. hum accusein reh ha splan, hemp clah distro er bet. ●(1844) LZBg 2l blezad-1añ lodenn 120. ni a laras dehai, hemb distro, eit petra é oemb deit.
(8) = (?) Recours (?).
●(1727) HB 479. Dar-re vechant eo ar maro, / Dar re-vad eo ar vuez ; / Sellit etre an diou zistro / Pe seurt difaranç a vez.
●(1939) DIHU 339/337. A pen dé hoah ur uéh saùet Koutel dal er Brezél adreist Breihiz, ne chom mui genemb kén distro nameit pédein.
(9) Détour.
●(1659) SCger 144a. distro, tr. «detour.» ●(1790) MG 359. De bep-tro ha distro e reoh eid alège ur prèd.
●(1847) FVR ix. euz holl troiou ha distroiou ann aod.
(10) Détour (dans une voie).
●(1633) Nom 228b. Clausuræ, clusuræ : closes, ou excluses, destroit : sclusou, distroou en mar (lire : mor), an striz. ●238a. Anfractus : destour de ruë : an distrò ves an rü.
(11) Ce que l'on donne pour égaliser un troc ou les chances du jeu.
●(1876) TDE.BF 151b. Distro, s. m., tr. «ce que l'on donne pour égaliser un troc ou les chances du jeu.»
II.
(1) Ober, reiñ un distro fall da =
●(1878) EKG II 77-78. mevelien Lanzeon a viche lammet varnez-han ha var he zoudarded, hag eb gounit varnez-ho, marteze, o diviche great eun distro-fall da baotred ar Republik.
●(1935) KANNgwital 388/45. Ar pevar Besk-Ebrel en em glev evit kas an dorz d'ar gear hag evit rei d'ar c'hanfart en devoa o zapet eun distro eus ar re zivalaoa.
(2) Kaout, tapout un distro lous, divalav : avoir une déconvenue.
●(1874) FHB 482/90a. caout ar pez a c'halver eun distro lous.
●(1920) MVRO 24/1d. Allaz paotred ! Allaz eun distro louz ho pezo, difeskinet e vefoc'h abred pe divezad. ●(1920) FHAB Gwengolo 454. ar re-man goude an dizro louz-ze a jomas sioul eur pennad. ●(1928) FHAB Mae 187. An A. Poincare a gave d'ezan edo, en hent-se, o vont da lakaat Elzasiz, da rei o moueziou, d'ar voterez, evit tud eus e gostezenn ; met eun distro lous en deus bet ! ●(1938) FHAB Mae 137. Eun distro divalo hor beus paket digant miz Ebrel, er bloa-man ! ●(1956) LLMM 58/16. loariadoù 'veze e tapen diganti un distro lous gant ar strakell-se.
(3) Reiñ distro da ub. : éconduire qqn.
●(1894) BUZmornik 655. Mes Justina e doa great he zonj da jom bepred guerc'hez, hag a roaz distro d'ann alvokad.
(4) En distro =
●(1907) AVKA 124. Deut ama ganen en distro ur lec'h dibleustr.
(5) War distro an oad, war an distro : sur le retour (d'âge).
●(1732) GReg 251a. Cet homme est sur son declin, tr. «Ez ma an dèn-hont var e zistro.»
●(1857) HTB 193. ari war distro an oad.
(6) Hep distro : irrémédiablement.
●(1824) BAM 337. pehini a aparchant ountan hep partaich, hep diminu hac hep distro. ●(1854) MMM 108. Mari (…) a en em voestlas d'an Autrou-Doué, eb reserv, eb distro.
III. Tapout un distro lous :
●(1924) FHAB Eost 307. Eun trede gwech, e kreiz an deiz, e klaskas gounid e daol ; kirri zoken a oa deuet gantan da lakat ar pez a c'hellje da laerez, met eun distro louz a dapas. ●(1956) LLMM 58/16 (T) *Jarl Priel. Rust daonet e oa ganti an troc'h ; loariadoù 'veze e tapen diganti un distro lous gant ar strakell-se.