Devri

gorren .1

gorren .1

v.

I. V. tr. d.

(1) Lever.

(1464) Cms (d’après GMB 287). gourren, lever. ●(1499) Ca 12a. Ascension. g. idem. l. hec asentio onis / vide in gourren. ●99a. Gourren. g. leuer. ●106b. Guintaff. g. guinder et gourren. ●(1530) Pm 144. Gourren an men, tr. «soulever la pierre.» ●(1575) M 247. gourre da clopenn, tr. «relève ton crâne.» ●(1576) Cath p. 24. ez gorroas he daou lagat entreseaff ha neff oz ober oraison da quellaff doe en vn lauaret (…), tr. «elle leva les yeux vers le ciel, en faisant oraison pour adorer Dieu, en disant (…).»

(1659) SCger 64b. guinder, tr. «gorren p. oet.» ●65b. hausser, tr. «gorren p. roet.» ●73a. leuer, tr. «gorren p. gorroet.» ●151a. gorren p. roet, tr. «leuer, hausser.» ●(c.1687) VEach 64. ebarz en ne'chamant extremse é goroas é calon hacé daou lagat uar zu an éé, euit goulen hac implori an assitanç á Santes Anna. ●(1689) DOctrinal 200-201. é distroas c’hoas ur vez, varzu é Breudeur hac é gorroas é dourn da rei dezo adarré é Benediction. ●(17--) ST 352. Pa c'horrean ma fenn, e rusian gand ar vez, tr. «quand je lève la tête, j'en rougis de honte.» ●(1848) SBI I 216. He c'hoar paour, n-eus-han goureet, tr. «Qa pauvre sœur l'a relevé.»

(2) Soulever.

(1530) J p. 185a. Hoguen piou vezo eno quet / Hon sicouro net sellet huy / Da gourren an men en menez / So ponnher glan dioar an bez, tr. «Mais, dites, qui trouverons-nous là pour nous aider à soulever la pierre de la montagne posée sur la tombe, et qui est très-lourde ?» ●(1580) G 1203-1204. Memeus sachat quen na badaf / ouz clasq e gourrenn e crena, tr. «J'ai un sac plein, si bien que je suis étourdi ; / En cherchant à le lever je tremble.»

(1847) FVR 289. d'ar mare ma c'horree ar c'halir. ●(1870) GBI II 528. Seis gwas vad n'hi gourrejent ket, tr. «Sept hommes forts n'auraient pu la porter.»

(3) Gorren e fri : faire le curieux.

(1902) PIGO I 9. gourren e fri a rae a-vad a bep tu. ●(1936) BREI 457/2b. Ha Bilez ermêz ha da c'houren e fri war du ar c'hastell.

(4) Gorren e gounnar : rentrer sa colère.

(1909) NOAR 67. Ma oe red d'ar mestr keginer gorren e gounnar.

(5) Lever, élever, hausser (la voix).

(1880) SAB 64. Ar paour pa ranc gortoz pell e eluzenn, a c'houlenn stard ac aliez, o c'horren e voez.

(6) Ranger, ramasser, mettre à l'abri.

(1633) Nom 5a. Pluteus : vne armoire à serrer liures : vn armel da lacquat, pe da gourren leufrou.

(1847) MDM 139. d'ho gourreun en eunn arbel [al levriou].

(1905) KANngalon Genver 303. gorrenn ar spesou santel. ●(1907) PERS 85. E pep ti ez euz eul leac'h evit gorren ar boued. ●(1921) PGAZ 91. An eozt a ioa peurc'hreat ha gorrennet er c'hrignol.

►absol. Garder (une marchandise).

(1867) FHB 113/72a. lod a roaz ho ed var ar rabat-ze, lod all a voue guelloc'h gantho gorren.

(7) (pêche) Relever, virer (les filets).

►absol.

(1977) PBDZ 371. (Douarnenez) peogwir on bet o c'horren, tr. «puisque j'ai été relever les filets.» ●(1979) VSDZ 87. (Douarnenez) mont da c'horn : an traoù oa bet mat, ar beskerezh oa mat, tr. (p. 251) «on va les relever : tout s'était bien passé, la pêche était bonne.»

(8) Élever (un enfant).

(14--) N 906. ret eo gant enor e gorren, tr. «il faut l'élever avec honneur.»

II. V. intr. Monter, s'élever.

(1530) Pm 192. Hac adarre plen ez gorreas / oar pep ael ez ehanas, tr. «Et de nouveau clairement il s'éleva / Au-dessus de tout ange et se reposas.» ●(1575) M 1943. Mar gourreont en neff, tr. «S'ils montent au ciel.»

III. Gorren e fri : voir fri.

Ce site utilise des cookies pour son fonctionnement.En savoir plus...