m. –où
I.
(1) Cuir.
●(1499) Ca 25a. g. boutaille de cuyr. b. boutaill lerz. ●48b. Courrezer an lerz. g. courroyeur de cuir. ●125a. Lezr. g. cuyr. ●(1612) Cnf 33a. vn sach bras græt à lezr.
●(1659) SCger 30a. conroier, tr. «para lezr.» ●35b. cuir, tr. «lézr.» ●156b. lezr, tr. «cuir.» ●(1732) GReg 239a. Cuir, peau d'animal qu'on a tanée, tr. «Lezr.» ●(1744) L'Arm 232b. Maroquiner, tr. «Mequinein laire lay, haval de varoquin.»
●(1849) LLB 1056. boteu ler nehué klomet ged ur seien. ●(1876) TDE.BF 397a. Ler, s. m., tr. «Cuir, peau d'animal pour faire des chaussures.» ●(1878) EKG II 38. roudou bouteier ler.
(2) Lêr glas : cuir avec son poil, vert.
●(1732) GReg 239a. Cuir vert, tr. «lezr glas.» ●705a. Peau qui a encore son poil, tr. «lezr glas.»
(3) Lêr kriz : cuir avec son poil, vert.
●(1732) GReg 239a. Cuir vert, tr. «Lezr criz.»
(4) fam. Peau.
●(1929) MKRN 125. Flak-flak e gof ha treut e ler, tr. «le ventre creux et la peau maigre.» ●(1955) VBRU 102. e-leizh va ler a drubuilh am boa c'hoazh.
(5) (insulte) Espèce de …
●(1925) DIHU 168/281. Lèr : espèce de ... (dans les injures). Dastumet get Bleimor.
(6) Ho lêr a baeo : il vous en cuira.
●(1909) KTLR 9. Ma na lavarit ket d'in kement-se, sur ho ler a baeo.
(7) Pezh lêr : femme de mauvaise vie.
●(1732) GReg 90b. Bergere, une commode, tr. «pez lezr.» ●324a. Effrontée, mauvaise fille, tr. «pez ler.»
II.
(1) Sachañ e lêr gantañ : s’en tirer.
●(1889) ISV 357 (L) G. Morvan. Eo, eo ! cabiten, eme an oll, lavarit deomp penauz oc'h eus gallet sacha ganeoc'h ho ler ac'hano.
(2) Bezañ leizh e lêr gant ub., udb. : être plus que fatigué par qque chose, qqun.
●(1911) ANDI 28 (T) *Mab ar Guen. Me ive am euz leiz va ler deuz Pariz, pareet on breman deuz ar c'hlenved an euz laket ac'hanon da gwitad va Bro.
(3) Koustañ ker d'e lêr : payer le prix (fort).
●(1970) BHAF 243 (T) E. ar Barzhig. Ya, mab garn, ez a da gousta ker d'ez ler...
(4) Bezañ tanav e lêr : être facile à attraper.
●(1965) BRUD 20/16 (T) E. ar Barzhig. Me n'eo ket tano ma ler, ne vefe ket brao, me 'lar dit, tremen an nask em herhenn. ●(1970) BHAF 243 (T) E. ar Barzhig. Dleet e vefe bet dit soñjal memez tra, ma'z-pefe bet eur (lenn : eun) daouwennegad skiant, ne oa ket ken tano-ze ma ler... ●251. Med an daou all ne oa ket tano o ler.
(5) Bezañ war lêr ub. :
●(1965) BRUD 20/31 (T) E. ar Barzhig. Genaoueg a zo ahanon, ha ma'z eo klochard e gwirionez, e vo unan all ouspenn war va ler...
(6) Frotañ e lêr da ub. : frapper qqun.
●(1850) MOY 183 A.-L. Ledan. Me deuy, horistal fall, da frotta did da lêr.
(7) Kordañ ar foet en-dro d'e lêr : voir foet.