m. –où
I.
(1) Mardi-gras.
●(1499) Ca 137b. Meurzlargiez. g. caresmeprenant. ●(c.1500) Cb. Meurzlargiez. g. caresmeprenant. ●(1521) Cc [meurzlargez]. g. caresmeprenant. ●(1633) Nom 226b. Dionysia, Baccanalia, Liberalia : Quaresme-prenant, ou Quaresme-entrant : dez Morlargez.
●(1659) SCger 19b. caresme prenant, tr. «morlarge.» ●160b. morlargez, tr. «caresme-prenant.» ●(1727) HB 263. an dud libertin pere vardigarez morlargez en em ro dan debochou. ●(1732) GReg 137a. Carnaval, tr. «Meur-largez. morlargez. Van[netois] Malarde.» ●602b. Mardi-gras, tr. «Meurs-largez. Van[netois] malarde.» ●(1752) PEll 623. Morlargez, tr. « Carnaval, les jours gras, qui présèdent immédiatement le carême. » ●(1790) MG 53. me gav me hov brassoh de valardé eit d'en déieu-aral. (…) Ne vehai quet mat ma vehai malardé gueneoh bamdé.
●(1838) CGK 17. Meurlarge a zo goall verr. ●(1852) MML 175. malarje ec'h a da achuîn. ●(1879) GDI 61. en hoarieu malardé.
●(1905) KDBA 16. er malardé devéhan. ●(1907) KORN [14]. evit Morlarjez. ●(1912) KANNgwital 112/117. da zul araok mollarjez. ●(1924) BUBR 48/1140. 'Vit ober melarje e vo. ●(1982) MABL I 11. (Lesneven) Moulharjez e ioa hag e ioa digaset pastechoù. ●28. Pastechoù e veze graet i'e d'a' moulharjez ; 'veze graet nemet da Moulharjez.
(2) Carnaval des gras.
●(1900) KEBR 15. Ar morlarjez druz, tr. « Le carnaval gras » ●Ar morlarjezou druz, tr. « Les carnavals gras ».
(3) Ober meurlarjez : bien manger.
●(1836) FLF 15-16. Rentet eno, an dimesell / A ras mollargez a-fesson / A bep-sort, youl he c'halon. / Crigna, dibri ar pez a gar. ●(1866) FHB 60/62a. ar c'hreg-ze a raio mollarges, / Kig maout e devezo.
(4) Ober meurlarjez : faire la fête.
●(1874) FHB 491/167b. Evelse e reant morlarjez a zoare.
II. fam. (en plt de qqn) Guignol.
●(1906) BOBL 06 octobre 107/1b. da hija ha da zihija an divrec'h hag an diouar evel marlarjeou. ●(1944) EURW I 102. «Piou eo ar meurlarjez-mañ ?», a oa sur mat o soñj.
III.
(1) Bezañ meurlarjez gant ub. // Ober meurlarjez : très bien manger.
●(1935) ANTO 86 (T) *Paotr Juluen. Nebaon ne veze ket bemdez meurlarjez ganto en o c'hlotennou. ●93. Kuit da farsal, ne oa ket meurlarjez, nann, ganto en deiz-se. ●94. En deiz ma 'n em welimp, 'vo graet c'hoaz meurlarjez.
(2) Goueliañ sant Meurlarjez ouzhpenn ur wezh ar bloaz : être habillé n’importe comment.
●(1935) ANTO 89 (T) *Paotr Juluen. Gouelia Sant Meurlarjez ouspenn eur wech ar bloaz.
(3) Gwiskañ dilhad sant Meurlarjez : se déguiser.
●(1908) PIGO ii 99 (T) *Dir na Dor. Me wel ac'hanout prest da wiskan dilhad sant Malarje.
(4) Bezañ meurlarjez ganti : avoir ses règles.
●(1990) (Li) GWITALMEZE J. Merien. Honnezh zo mouilhardez ganti : koll a ra he gwad.
(5) Teñval evel noz meurlarjez : très sombre.
●(1965) BAHE 46/48 (T) A. Duval. Ken teñval ha noz meurlarjez. ●(1967) BAHE 54/34 (T) Melanie Gwezenneg. Ken tenval ‘vel noz-Malarjez.
(6) Ker evel pebr da Veurlarjez : très cher.
●(1962) TDBP i 40 (T). Kér eo an traou 'vel pébr da Varlarje, tr. J. Gros «les choses (denrées) sont chères comme le poivre au Mardi-Gras (époque où l'on vend beaucoup de poivre pour les festins et la charcuterie.»