m. & adv. –ioù
I. M.
(1) Matin.
●(1499) Ca 21a. Beure vide in mintin. ●138b. Mintin. g. matin. ●(1575) M 255. Son deze pep myntin, ara tabourinou, tr. «Chaque matin sonnent pour eux les tambours.»
●(1659) SCger 77b. matin, tr. «mintin.» ●160a. mintin, tr. «matin.» ●(1710) IN I 11. ar mintiniou hac ar pardaeziou. ●(1732) GReg 608a. Matin, le commencement du jour, tr. «Mintin. ar mintin. Van[netois] mitin. er mitin.»
●(1847) MDM 76. aichui marvailladen ar mintin-man. ●(1878) EKG II 270. gouzout a rit peger berr eo ar mintiniou er mareou-man euz ar bloaz.
(2) Kousk-mintin : grasse matinée.
●(1877) EKG I 76. e feson e karer ober ar c'housk-mintin e kostez bro Leon.
●(1924) ZAMA 28. er paleziou, an holl a ra kousk mintin. ●(1934) FHAB C'hwevrer 410. chom a ra da ober e gousk mintin. ●(1964) YHAO 136. da ober e gousk mintin.
(3) Pred-mintin : petit déjeuner.
●(1921) PGAZ 46. Epad ma veze oc'h aoza ar pred-mintin.
(4) Antronoz vintin : le lendemain matin.
●(c.1680) NG 329. Hac en tronos mintin.
●(1846) BAZ 105. partial antronos-vintin. ●(1849) LLB 2096. Hag en trenoz vitin é kleu en Overen. ●(1878) EKG II 11. betek antronoz vintin.
●(1900) MSJO 70. hag anternos vintin e tiblaser adarre. ●114. Anternos vintin e lavaras da dud he di n'oa ket dinec'h. ●(1910) MAKE 92. antronoz vintin.
(5) Warc'hoazh vintin : demain matin.
●(1732) GReg 262b. Demain au matin, tr. «Varc'hoaz-vintin.»
●(1878) EKG II 315. Varc'hoaz vintin me a vezo e Plougasnou.
(6) Dec'h vintin : hier matin.
●(1856) VNA 113. hier matin, tr. «déh-vitin.»
(7) [après un nom de jour] Matin.
●(1854) PSA II 218. Eid el lun vitin. ●247. Eid er merh vitin. ●281. Eid er merhér vitin. ●(1877) BSA 307. D'ar zadorn vintin.
II. Adv.
(1) Tôt.
●(1710) IN I 145. sevel mintinoc'h.
●(1838) OVD 103. seuel mitinoh en trenoz. ●(1877) EKG I 169. re vintin oa. ●(1894) BUZmornik 34. sevel mintinoc'h eged ar re all. ●273. Ho boaza a eure da zevel mintin.
●(1905) FHAB Meurzh/Ebrel 60. ker mintin hag ar voualc'h. ●(1906) DIHU 13/224. Ne saù ket mitin eit donet de govésat. ●(1907) PERS 356. o tont ker mintin da labourat. ●(1910) MAKE 62. great re vintin.
►[au diminutif]
●(1732) GReg 259b. Mintinicq avoalc'h.
(2) Da vintin : le matin.
●(1612) Cnf 68a. diouz an Nos, ha da Mintin, ha var an dez.
●(1790) MG 377. Me mès bet un amzér ma vourrèn ém gulé de vitin.
●(1838) OVD 189. De vitin é ma ehué lipran sperèd mab-dén.
(3) Diouzh mintin / diouzh ar mintin : le matin.
●(1612) Cnf 27a. ma lauaren oll assamblez ma breuier diouz an mintyn. ●(1633) Nom 11b. Manius : né du matin : vnan á ve ganet diouz an mintin.
●(1710) IN I 438. lavaret ho pedennou diouz nos ha diouz vintin.
●(1860) BAL 217. da 7 eur diouz ar mintin. ●(1868) KMM 25-26. Diouz ar mintin, goude ar bedenn.
●(1906) KPSA 26. Red eo ober, dioc'h ar mintin, e doare ar bugel a zo en e gavel. ●(1944) VKST Ebrel 113. ober eun tamm dibikouza diouz ar mintin.
(4) A-vintin : dès le matin.
●(1787) BI 58. hac ë ouai à vitin quenn irrauquet el er-ré-ral...
●(1821) SST iv. Ne rer meit blasphemein a vitin bet en nos. ●(1849) LLB 490. A vitin bet en noz.
●(1939) RIBA 45. Divernet ha lédet e oè dehè a vitin, un dé, danùé diù pé tér karg, d'obér ur hrazad araok bout dastumet.
(5) A-vintin-mat : de bon matin.
●(1787) BI 224. Pier (...) ë-yass à vitin matt de gavouét ur Hovezour.
●(1838) OVD .189 seuel en trenos a vitin mad.
●(1913) AVIE 281. Ha rah er bobl e zé, a vitin mat, d'en tanpl aveit er cheleuet. ●(1921) BUFA 194. A vitin mat, en trenoz.
(6) Mintin mat : de bon matin.
●(1783) BV 7/150-151. no deffo nemert chom er guer euit fette / ha donet mintin mat argoas ar beure.
●(1911) SKRS II 77. Mintin mad ez a kuit dioc'h ar gear, ha ne zistro nemet da noz.
(7) Mintin-c'houloù : de bon matin.
●(1659) SCger 77b. de bon matin, tr. «mintin goulou.» ●(1727) HB 28. Mintin-c'houlou d'am c'hlasq nep a savo, / Eme Zoue, a dra sur am c'havo. ●(1744) L'Arm 233b. Bien-matin, tr. «Mitin-goleu.»
●(1929) FHAB Genver 31. Houman a yea mintin c'houlou, a-raok ma veze sec'het ar c'hlizenn diwar ar geot.
(8) A-darzh ar mintin : de bon matin.
●(1939) RIBA 38. En trenoz, a darh er mitin, é ta en tad-gad de bark er maligorn.
(9) Aube, point du jour.
●(1922) BUBR 16/100. Diouz an tarz-mintin betek ar serr-noz.