Devri

Penmarc'h

Penmarc'h

n. de l. Penmarch.

I. Penmarc’h.

(1546) Cco 46. Penmarc. ●(1548) Cco 54. penmarc. ●65. penmarc. ●(1576-1600) Cco 80. penmarc.

(1732) GReg 55b. Ar mor, o veza carguet a dreaz porz Peñ-marh, èn deus caçzet ar guear-ze da netra.

(1865) FHB 1/8a. eul lestric hanvet Gras-Doue so bet divarc’het he stur gant eun taol tarz mor o tremen dirag beg Penmarch. ●(1890) MOA 23a. Penn-marc’h ; - Penmarc’h. ●(1890) RDTp (1891) VI/661. Da zont da Ben-Marc'h : prest da vervel ! (...) Ha c'hui, var Penmarc'h, aben en od ?

(1905) ALMA 16. hag eur martolod a oe lazet zoken enn he vag dirak Penmarc’h. ●(1910) ISBR 4. kerreg trouzus Penmarh. ●(1995) LMBR 52. tri forzh-mor Penmarc’h e penn pellañ ar Vro Vigoudenn.

II.

(1) Dicton rimé.

(1799) CAm 247. A pa ve merc'h eus a Penmarc'h, / Emeus-y goulennet avoualc'h : / Mar dé guerc'h roït-y; / Ma ne quet mirit-y, tr. « Fût-elle fille de la maison de Penmarc'h, / Depuis assez long-tems je la demande : / Est-elle vierge ? accorde-la : / A-t-elle cessé de l'être ? garde-la » ●note Cambry : « Un des discoureurs ou poètes des environs de Landerneau, termina finement sa demande, et força son compétiteur à céder la jolie fille qu'il défendait. »

(2) Étymologie populaire.

(1844) FOB 110note. Penmarc'h, tête de cheval.

(3) Dicton.

(1890) RDTp (1891) VI/661. Malloz a raon da Benmarkis, / Goulou en noz en ho ilis !

(4) Dicton météorologique.

(1968) PENM 24. Ar vouelini o vond d'ar Ster / da lavared o fater.

(2003) TRMOR 146. Ar gouelini o vont d'ar Ster / Da lavaret o fater.

(5) Blasons populaires.

(1968) PENM 106. Les paysans du bourg étaient "paotred kaoh saout" (les bouseux), les habitants de Saint-Pierre méritèrent d'être appelés "paotred ar holtez" (les pourvoyeurs de goémon pourri vendu aux cultivateurs), la population hybride du Ster, à la fois paysans et marins, formaient les "Riffins". Nés du terroir, imbus de l'avantage qu'ils prétendaient en tirer, ils furent, dans leur isolement, en proie aux sarcasmes de leurs voisins qui les accusaient de ne pas se laver, d'être des sacs à poux (pochou laou).

III. [Toponymie locale]

(1959) MOJE II 8. Eur wech ma oe kuit an den, ar strobinell a baouezas hag ar rehier du a oe gwelet adarre dirag odeou Penmarc'h. ●(1968) PENM 24. Ar vouelini o vond d'ar Ster / da lavared o fater. ●119. Près de l'église de Penmarch existait "Liors au Anaon" (lire : Liors an Anaon). ●235. Les marins appellent toujours "Penmarch Coz" (le Vieux Penmarch), un important rocher qui en marque l'extrémité occidentale. ●(1995) LMBR 52. o tistreiñ da Geriti, da Sant-Pêr. ●54. Nepell diouzh Tour-tan Sant-Pêr (Eckmühl ent kefridiel e galleg) emañ Chapel ar Joa. ●(1995) ABBV 423. Dirak Penmarc'h ez eus kerreg hag a vez graet gisti Penmarc'h anezho. Evit ar bigi da dremen dre-douez ez eus ur seurt ode a vez graet roñch Josefin anezhi. ●(1996) GESI 250. Tour-tan Penmarc'h a daole e c'houloù betek du-mañ.

(2003) TRMOR 146. Ar gouelini o vont d'ar Ster / Da lavaret o fater.

Ce site utilise des cookies pour son fonctionnement.En savoir plus...