m. & adv. –où, perc'hell
I. M.
A. (zoologie)
(1) Porcelet.
●(1499) Ca 113a. petit couchon. b. porhell. ●161b. Porchell. g. pourcel. ●(1633) Nom 34a. Porcus : porceau, porc : ouch, porchell. ●Porcellus, nefrens, porculus : cochon, porcelet : porchel, porchel bihan, couchoun. ●Porculus siue porcellus, subrumus, lactens : porcelet tettant, cochon de laict : porchellic diuoar bronn ez mam. ●59b. Sumen : les tetins d'vne coche qui a cochonné : diubron vn guis ez deffè dozuet è perchil. ●Porcellus troianus : porcelet farci : vn porchel bian farset.
●(1659) SCger 27a. petit cochon, tr. «porc'hel, p. perc'hel.» ●165a. porc'hel, pl. perc'hel, tr. «petit cochon.» ●(c.1718) CHal.ms i. petit cochon, tr. «pourhel pl. perhel, porhiel pl. perhiel, ur pourhellic.» ●(1732) GReg 739a. Porc, pourceau, tr. «porc'hell. p. perc'hell.» ●(1741) RO 783. euel perhel munut.»
●(1910) EGBT 43. ar vuoc'h a vlej, ar porc'hel a c'hrogn. ●(1931) VALL 129b. petit cochon, tr. «porc'hell. pl. perc'hell.» ●(1934) MAAZ 131. un nodad perhelled.
(2) local. Porc.
●(1831) MAI 11. dre ar porc'hol bepret affamet.
●(1904) ARPA 202. C'hoantaat a rea carga he gof gant ar c'hossennou a zrebe ar perc'hel, ha den ne roe d'ezhan. ●(1921) BUFA 75. ur vanden porhelleu. ●(1935) BREI 409/2a. an hanter vrasan eus penn ar porc'hol.
(3) Porc mâle.
●(1916) FBBF 115 (28 mars). troc'h ar poariel.
(4) Porc'hell yê : verrat.
●(1971) BAHE 68/24. Porc'hell ye : tourc'h, hoc'h-yê.
(5) Porc’hell lart : porc engraissé.
●(1928) CONS 356. Anavezout a ran tud hag a vez o frikota pad ar bloa, pevar dewez war seiz d’an nebeuta : friko ti-nevez ; friko gwadigennou pa vez lazet ar porc’hel lard.
B. sens fig. (en plt de qqn)
(1) Goinfre.
●(1962) TDBP II 425. Hennez a zo eur porhell ! tr. «c'est un goinfre (et un pique-assiette !)» ●Ne oam ket o vont d'ober on forhellou eno ! tr. «nous n'allions tout de même pas faire les goinfres chez eux !»
(2) Porc'hell lovr : homme à femmes.
●(1732) GReg 521a. Impudique, qui a renoncé à la pudeur & à la chasteté, tr. «(par attribution, porc'hel lovr.»
II. Adv. A-borc'hell : (choses) sales et en désordre.
●(1962) TDBP II 425. amañ n'emañ ket an traou a-borhell, tr. «ici les affaires ne sont pas sales et en désordre.»
III.
(1) Lart evel ur porc'hell : très gras.
●(1962) TDBP Ia 34 (T). Hennez a zo lard 'vel eur porhell ! tr. J. Gros «celui-là est gras comme un cochon !»
(2) C'hoari e droad porc'hell : voir troad.