Devri

skoulm

skoulm

m. & interj. –où cf. koulm

I.

A. Nœud.

(c.1718) CHal.ms iii. nœud, tr. «clom, sclon, ur c'hlom, Il uaut mieus se seruir de sclom, pour Euiter L'Equiuoque de clom qui-signifie pigeon.» ●(1732) GReg 655b. Neu, neud, ou nœud, tr. «scoulm. p. scoulmou

(1896) GMB 612. pet[it] tréc[orois] skourm.

B. Espèces de nœuds.

(1) Skoulm-dall = nœud (?).

(1905) DIHU 5/91. sklommeu-dal é gouivraten.

(2) Skoulm-prenn =

(1902) PIGO I 155. Ar skourje a oa stag ouz an troad gant eur skoulm prenn, ha na ouie ar pôtr tu ebed d'e zizober.

(3) Skoulm-plat =

(1925) DIHU 171/327. (Groe) Sklom plat, tr. «nœud plat.» Dastumet de Vleimor.

(4) Skoulm higenn =

(1925) DIHU 171/327. (Groe) Sklom higen, tr. «nœud de pêcheur.» Dastumet de Vleimor.

(5) Skoulm-kador : nœud de chaise.

(1925) DIHU 171/327. (Groe) Sklom kadoér, tr. «nœud de chaise.» Dastumet de Vleimor.

(6) Skoulm-buoc'h =

(1925) DIHU 171/327. (Groe) Sklom buoh, tr. «nœud de vache.» Dastumet de Vleimor.

(7) Skoulm-koad =

(1925) DIHU 171/327. (Groe) Sklom koed, tr. «nœud de bois.» Dastumet de Vleimor.

(8) Soulm-red : nœud coulant.

(1895) CDFi 17 août 1a. Al lezenn Ribot a zo evel eur skoulm-red lakeat var gouzouk ar relijuzed.

C. Ober ur skoulm war e deod : se taire.

(1914) LSAV 98. an Ao. C... a reas eur skoulm war e deod goude-ze.

II. (marine) Nœud.

(1925) DIHU 171/327. (Groe) Sklom, meu, tr. «nœud (vitesse).» Dastumet de Vleimor.

III. Interj.

A. Loc. interj.

(1) Skoulm yod ! : nœud de bouillie !

(1905) KDBA 15. Ha, sklom ioud ! oeit é get é dud d'en Oriant a vitin aveit prenein ur guskemant pastellek. Er réral nen dint ket jaujabl eit mont da Bariz, a lâre-eñ. Neoah me zou bet mé tost da zek vlé é Pariz, sklom ioud ! Ha deustou de gement-sé n'em es chet taulet me dillad.

(2) Mil skoulm yod ! : mille nœuds de bouillie !

(1910) DIHU 59/80. Ha ! en deu a ré goh ! elsé é komzet : mil sklom ioud ! ma ne garet ket digor d'emb aben é hamb de vountein en nor én ti.

B. (insulte) 'Kre skoulm yod ! : espèce de nœud de bouillie !

(1984) HBPD 81. chetu perak é oh chomet é Melrand, hou rèr en hou kauh, kré sklom-ioud !

IV.

(1) Leun betek ar skoulm : très plein.

(1966) (T) E. ar Barzhig BAHE 50/41. Leun e oa e gof betek ar skoulm, tomm d'e izili ha dreist-holl skañv e dammig kalon.

(2) Ober ar skoulm :

(1955) (K) Y. ar Gow STBJ 82. Bazvalanet e oa bet dezañ n'ouzon ket pet maouez biskoaz ha bewech, p'en deveze bet eur respont vat, e kave atô eun digarez da jom hep ober ar skoulm.

(3) Faezh betek skoulm e ene : las, très fatigué.

(1968) (T) *Roc'h Vur LOLE 126. Penaoz e rafen, lakeda... Ya, faez ez on beteg skoulm va ine.

(4) Na zont war skoulmoù balan // na zont war skoulmoù plouz kerc'h : ne pas venir sans argent.

(1912) (T-Trevereg) MELU XI 282. Ne ket deut war skourmo plous kerc'h, tr. E. Ernault «Il n'est pas venu (là) sur des noeuds de paille d'avoine (sans argent.) (Trév[érec]).» ●(1978) (T-Plougouskant) PBPP 2.1/57. Hennezh ne deu ket aze war skoulmoù balan, tr. J. le Du «s'il vient là, c'est qu'il est sur de son affaire / parce qu'il y a intérêt/» ●2.2/487. /lit. il ne vient pas là sur des noeuds de genêt/

(5) Mont war skoulmoù plouz kerc'h // mont war skoulmoù balan : s’engager dans une affaire sans garantie.

(1912) MELU XI 282. Mont war skoulmo plous kerc'h, ou war skoulmo baelan, tr. E. Ernault «Aller sur des noeuds de paille d'avoine, ou des noeuds de genêt, s'engager dans une affaire sans garantie.» ●(1942) VALLsup 49. Entreprendre une démarche peu sûre, tr. F. Vallée «mont diwar koulmou plouz kerc'h T[régor].»

(6) Ober ur skoulm er vouzellenn : se serrer le ventre.

(1916) KZVr 187 - 01/10/16. Neuze e ve gallet ober eur skoulm ebarz ar voellen, tr. «alors on pourrait se serrer le ventre, Bescond.»

Ce site utilise des cookies pour son fonctionnement.En savoir plus...