Devri

Recherche '"KROUiñ"...' : 1 mots trouvés

Page 1 : de krouin-krouan-krouein (1) à krouin-krouan-krouein (1) :
  • krouiñ / krouañ / kroueiñ
    krouiñ / krouañ / kroueiñ

    v.

    I. V. tr. d.

    (1) Créer.

    (1499) Ca 51b. Croeaff. g. croeer faire aucune chose de neant et appartient a dieu seulement. ●(1575) M 1766. Goa eff paen croeat, tr. «Malheur à lui quand il fut créé.»

    (1659) SCger 34a. creer, tr. «croua.» ●(1727) HB 442. A groueas da guenta ar sclerded. ●(1732) GReg 232b. Créer, tirer du néant, tr. «Crouï. pr. crouët. crouëa. Van[netois] Crouëeiñ.» ●(17--) TE 1. crouéein a nitra er béd.

    (1838) OVD 11. én ur grouéein er bed.

    ►absol.

    (1821) SST 23. a pe n'en dès meit hou e ell crouéein.

    (2) [au passif] Mettre au monde, mettre bas.

    (1895) GMB 134-135. Pet[it] Trég[uier] abaoe oañt krouet gant o mam, tr. «depuis que leur mère les a mis au monde, se dit des enfants et des petits des animaux.»

    (3) Krouiñ ur bugel : faire un enfant.

    (1906) BOBL 14 avril 82/2d. Ken dieguz e oa ma ne fellaz ket d'in kroui bugel ebed d'ezhi e kerz ar seiz vloaz-se. ●(1908) BOBL 29 août 192/1b. ne guzulfec'h ket d'ar re baour kroui kalz a vugale.

    (4) par ext. (religion) Créer, nommer (qqn à un poste).

    (1910) MBJL 50. Ar Pab Pi nav a grouas anean kardinal er bla 1879. ●(1911) BUAZperrot 607. Gregor IX a grouas anezan kardinal. ●464. Eun nebeut deiziou hebken araok e varo e krouas nao beleg, tri avieler ha tri var nugent eskob.

    (5) Concevoir, créer.

    (1931) VALL 140b. Concevoir (physiol.), tr. «kroui.» ●(Marie) conçue sans péché, tr. «krouet-dinam, dinam-grouet

    II. V. intr.

    (1) (en plt de fruits) Nouer.

    (1872) ROU 85b. Les fruits commencent à se former, tr. «Ar frouez a zo o croui ; o crouevi

    (1907) AVKA 240. Ma na vo den o tibi deus da freuz, ha ma na grouo hini warnout. ●(1936) BREI 445/1d. Er super[fosfat], ez eus asid fosforik hag a ra d'ar frouez kroui.

    (2) (en plt du grain) Se former dans la balle.

    (1962) TDBP II 190. Pa vez gwallet an ed, ma grou greun enno, e vezont skoanet, tr. «quand le blé est abîmé (a avorté), s'il s'y forme des grains, ceux-ci sont atrophiés, ratatinés.»

    (3) (en plt de la mère) Se former, s'engendrer à la surface du cidre, etc.

    (1962) TDBP II 200. Ar gwele a grou war-benn, tr. «la mère se forme à la surface (du liquide).»

    (4) (en plt d'animaux) Être conçu.

    (1872) ROU 78a. Ar prevet a grou er meaz (a vez croued), ac a ra nebeud a van eus ienien, tr. «les vers, conçus dehors, sont peu sensibles au froid.»

Ce site utilise des cookies pour son fonctionnement.En savoir plus...