Recherche 'arz...' : 30 mots trouvés

Page 1 : de arz (1) à arzuaat (30) :

• arz
  arz

  m. –où Art.

  ●(1931) VALL 38b. Art, tr. «arz m. pl. arzou.» ●(1943) VKST Mae/Mezheven 272. penn-oberou an arz breizek.

• arz-pik
  arz-pik

  s. (ichtyonymie) Raie capucin.

  ●(1977) PBDZ 682. (Douarnenez) un arz-pik a gas muioc'h a vec'h d'az higennoù evit un dravant hanter-kant kilo, tr. «une raie capucin tire plus sur tes palangres qu'un pocheteau de 50 kilos.»

• arzav .1
  arzav .1

  s. Plomañ àr e arzav =

  ●(1932) BRTG 67-68. minour Kervohan (…) e blom ar é arzaù.

• arzav .2
  arzav .2

  v. pron. réfl. En em arzav : se faire fort de.

  ●(1919) DBFVsup 4a. arzaù (um), v. n., tr. «se faire fort de, se proposer pour (Pont[ivy]).»

• arze
  arze

  adv. Donc.

  ●(1821) SST 32. Penaus arzé ? (…) Doué en dès arzé ur horf ? ●33. Er Urhiès e zou arzé mam de Jésus-Christ ? ●41. Perac arzé en hum gol quement a dut ? ●(1825) COSp 147. groeit veint guet bihannoh a boén arze. ●(1857) GUG 4. Idan hou tivaskel arzé, / Tad, dihuennet hou pugalé.

• arzel
  arzel

  adj. Artistique.

  ●(1931) VALL 645b. Renouveau artistique, tr. «aznevezadur arzel.»

• arzell
  arzell

  f. –où d. divarzell

  (1) (anatomie) Jarret.

  ●(1904) DBFV 12a. arzel, f. duel ; diù arzel, tr. «jarret.» ●(1927) GERI.Ern 27. arzell m. (et f.), tr. «Jarret.»

  (2) (boucherie) Quartier (de viande).

  ●(1895) GMB 41. En petit Tréguier, arzel, f., veut dire en général un quartier (d'animal) eun arzel gik, une pièce de viande.»

• arzh
  arzh

  m. –ed (zoologie) Ours.

  ●(1732) GReg 682b. Ours, bête feroce, tr. «ãls. arth. p. arthed.»

  ●(1926) FHAB Eost 315. marmouzed pe arzed. ●(1929) FHAB Genver 20. tud ar c'heviou a veve en amzer an arz bras. ●(1939) ANNI 40. hetat, get ou goafeu, moh goué, arhed.

• Arzh .1
  Arzh .1

  hydronyme An Arzh : Ars (affluent de l’Oust, source à Meucon, 69 km).

  ●(1914) ARVG Mae 80. al Lié, an Ninian, an Af, ar C'hlê, an Arh a deu d'he c'hreski. ●(1942) ARVR 98. hag an Oud a zo o paouez bezañ kresket gant an Hañv hag an Arz. ●(1986) BRSZ 65b. Arz.

• Arzh .2
  Arzh .2

  voir Enez-Arzh

• Arzhal
  Arzhal

  n. de l. Arzal.

  ●(1847) FVR 348. Ar Bot, Persoun Arzal, a varvaz o tremen euz a Spagn da Jerzea.

• Arzhanaou
  Arzhanaou

  n. de l. An Arzhanaou : Arzano.

  (1) An Arzhanaou.

  ●(1907) DIHU 19/IV. Chapélieu é Baud, en Arhenneu. ●(1934) BRUS 294. en Arhenneu. ●(1941) DIHU 363/328. brehoneg en Arhennaou.

  (2) Arzhanaou.

  ●(1748) CI.pou 100. Arhaneu.

  ●(18--) OLLI 1008. Ar zoma zo composet gant er voant Kerervé / Deus canton Arzano, canton Loquenole, / Ya ar son ma zo rimet gant eur galon fidel / Entre feunteun ar Folgoat ac e chapel santel. ●(1865) FHB 2/16a. D’ar iaou 9, Arzano, da greis-deiz. ●(1890) MOA 19a. Arzano – Arc’haneu (V.). ●(1898) BRE 62. Lavar d'in-me, touller-beio, / N'e ket e bered Arzano.

  ●(1905) ALMA 66. Arzano. ●(1971) LLMM 149/404. N’eo ket evel-se etre Pondivi hag Arzhanou.

• Arzhel
  Arzhel

  n. de p. Armel.

• Arzheliz
  Arzheliz

  n. pr. plur. Habitants de Lampaul-Plouarzel.

  ●(1906) DGES 10. Arzelliz, (A) gens, (B) société sportive, de Lampaul-Plouarzel.

• Arzhiz
  Arzhiz

  pl. Habitants de l’ile d’Arz.

  ●(1959) MOJE II 4. Arhiz, avad, ne oent nemed pesketerien, Izenahiz a rede moriou ar bed war fourgadennou ar henwerz.

• Arzhon / Arzhon-Rewiz
  Arzhon / Arzhon-Rewiz

  n. de l. Arzon.

  (1) Arzhon.

  ●(1748) CI.pou 43. Arhonn.

  ●(1839) BEScrom IV. ha person Arhon. ●(1870) FHB 281/159b. Etouez ar re all e veler bep bloas parrez Arzon.

  ●(1906) DIHU 08/133. É keverded Guéned, én Izenah, é Arhon.

  ►An Arzhon.

  ●(1839) BEScrom IV. Én Arhon, er hetan dé a hourhelén 1839.

  ●(1902) LZBg Mae 100. En Arhon. ●(1906) DIHU 17/292. en Arhon. ●(1934) BRUS 294. en Arhon.

  (2) Proverbe.

  ●(1912) PBHV 157. Arhonnen, Arhonnen, / Hiroh é ha hiviz eit ha blénen. (A.)

  ●(2003) TRMOR 54. Arzhonenn, Arzhonenn / Hiroc'h a hiviz evit a blaenenn.

  (3) (blason populaire) Voir kole.

  (4) [Toponymie locale]

  ●(1995) LMBR 20. Porzh-Noaloù, Porzh ar C’hroesti, amañ e vez ar bigi o c’hortoz. (...) etre ar Mont Bihan hag ar Mont Bras. ●22. War-zu Sarzhav, setu Motenn ar Releg, anvet ivez krugell Tumieg, ●20. m uhelder ha 260 m a dro, graet e vez anezhi a-wezhioù motenn Kaezar.

• Arzhonenn
  Arzhonenn

  f. Femme d’Arzon (qui porte la coiffe ou le costume).

  ●(1912) PBHV 157. Arhonnen, Arhonnen, / Hiroh é ha hiviz eit ha blénen.

  ●(2003) TRMOR 54. Arzhonenn, Arzhonenn / Hiroc'h a hiviz evit a blaenenn.

• Arzhoniz
  Arzhoniz

  pl. Habitants d’Arzon.

  ●(1835) GUIonv 383. Arhonis en ur vanden, / E zou bet oeit d'en armé. ●(1870) FHB 281/159b. An arzoniz, goude eur c’hras bet dre skoazel Santez Anna.

• Arzhur
  Arzhur

  n. pr.

  (1) Arzhur : Arthur.

  ●(1931) VALL 38b. Arthur, tr. «Arzur.»

  (2) Ar Roue Arzhur : le Roi Arthur.

  ●(1450) Dag 19-21. Dan Roe Arzur ez liviry / Pebez sinou e Breiz a coezo glan, / Quent finuez an bet man, tr. «Au Roi Arthur tu diras / Quels signes surviendront assurément en Bretagne / Avant la fin de ce monde.»

• arzhuriek
  arzhuriek

  adj. Arthurien.

  ●(1929) GWAL 18/28-29. Er feur-se disheñvel bras ez eo [an diou zanevell] diouz ar romantou gall arzuriek, displann ha diwir o douaroniez.

• arziod
  arziod

  m. –ed

  (1) Sot.

  ●(1941) SAV 19/15. Ha te, beulz, arziod. ●(1953) BLBR 63/5. ez oun eun arziod. ●(1960) PETO 32. ar c'hoz arziod dall ! ●(1964) YHAO 136. «A ! da gofes eo aet !» a c'harme an arziod.

  (2) Ober un arziod gant : se moquer de.

  ●(1955) STBJ 114. ober an arziod ganin-me.

• arziodez
  arziodez

  f. –ed Sotte.

  ●(1958) BLBR 114/17. N'oun ket c'hoaz eun arziodez.

• arziot
  arziot

  adj. Sot.

  ●(1962) GERV 20. Dallet out gant e sorc'hennou hag e ardou arziot.

• arzorn
  arzorn

  m. –ioù (anatomie)

  (1) Poignet.

  ●(1464) Cms (d’après GMB 41). Arzornn, poignet. ●(1499) Ca 12a. Arzorn. g. bras de main. ●(c.1500) Cb 70b-71a. [dorn] g. poingnet. b. azorn. ●(1521) Cc [Arzorn]. Arzorn. gal. cest entre le bras & la main. ●(1530) Pm 98 (Tremenuan). bedenn arzornn, tr. «jusqu’au poignet.» ●(1633) Nom 23b. Carpus, vulgò brachiale : le poingnet de la main : an harzorn.

  ●(1659) SCger 94a. poignet, tr. «azorn.» ●130b. azorn, tr. «le poignet.»

  ●(1847) MDM 218. da zisjointri, ho alzourn pe ho zroad. ●(1867) FHB 135/246b. staguet daou ha daou an eil ouz eguile dre ho alzorniou, alzorn cleiz unan ouz alzorn deou eguile.

  ●(1900) LZBg 57 blezad-1^añ lodenn 10. en taul fuzill en doé torret é ahourn. ●(1904) DBFV 4a. ahorn, m. pl. ieu, tr. «poignet.» ●15b. azorn, azourn, adourn, ahourn, aorn, m. pl. eu, var[iante] de ahorn, poing, poignet.» ●(1910) ISBR 63. azorn deheu ha troed klei. ●(1925) BUAZmadeg 198. eur gleizen ruz en dro d'he alzourn. ●(1978) BZNZ 82. (Lilia-Plougernev) ac'h an darzournioù.

  (2) Poull an arzorn : le pouls.

  ●(1932) BRTG 68. Sellet e hrè doh poul hé arzorn.

• arzornad
  arzornad

  m. –où Coup de manchette.

  ●(1942) VALLsup 41a-b. Coup de manchette, tr. «arzournad m.»

• arzoù
  arzoù

  plur.

  I. = (?).

  ●(1874) FHB 491/165b. ma vije nijet corf hag ene d'ar barados ma n'en divije dalc'het croc mad en arzou a veze tost dezhan.

  II. Adv.

  (1) Kerzhet ouzh arzoù =

  ●(18--) SAQ II 157. evel ar c'hrouadurik bihan, na c'hell kerzet nemet oc'h arzou, krog e dorn he vamm pe harpet deuz eun dra benag.

  (2) A-arzoù : à la force des bras, des poignets.

  ●(1923) KNOL 40. Hag hen lakaat ar plac'h yaouank war e gein, hag a arzou deuz ar gorden, pignad d'ar gorre. ●107-108. Goudeze, e savi, a arzou, gant al leren, hag ez i, da unan, betek ar c'hilhog.

  (3) War-bouez e arzoù : à la force des bras, des poignets.

  ●(1931) VALL 1a. (grimper) à bout de bras, tr. «diwar (-bouez) e arzou.» ●78b. monter à bout de bras, tr. «war-bouez e arzou C[ornouaille].» ●312a. (monter à la corde) à force de bras, tr. «war-bouez e arzou C[ornouaille].» ●570b. (grimper) à la force du poignet, tr. «war-bouez e arzou.»

• arzouilh
  arzouilh

  m. Arsouille.

  ●(1904) CDFi août-septembre. eun arsouilh e-giz Paohir. (d'après KBSA 94). ●(1958) BLBR 111/13. Da arzouilh dit te a zo bet adarre e va bag…

• arzour
  arzour

  m. –ion Artiste.

  ●(1931) VALL 39b. Artiste, celui qui exerce un art libéral, tr. «arzour.» ●(1932) ANDOgwal 17. an arzour divrud a oa ac'hanoun.

• arzu
  arzu

  adj. Noirâtre.

  ●(1879) ERNsup 147. ar-du (St-M[ayeux] id. et war-du), un peu noir, Trév[érec].

  ●(1913) KZVr 32 - 12/10/13. Ardu, tr. «noirâtre. H[au]t-Trég[uier] Estienne.»

• arzuaat
  arzuaat

  v. intr. Devenir noirâtre.

  ●(1913) KZVr 32 - 12/10/13. Arduaat, tr. «devenir noirâtre, Estienne.»