Devri

Recherche '"c'hoari"...' : 28 mots trouvés

Page 1 : de choari-1 (1) à c_hoariva-goariva (28) :
  • c'hoari .1
    c'hoari .1

    m. –où

    (1) Jeu.

    (1499) Ca 194b. g. fuyte / ou chace a lesteuf. b. chancc en hoari polot. ●(1575) M 218. Na huerzin, na hoary, na deduy á priet, tr. «Ni de rire, ni de jeu, ni de plaisir conjugal.» ●(1612) Cnf.epist 22. comediennou profan, bancquedou, mascaradennou, hoariou, danczou, gourenerez, chasceal, festou dez, ha festou nos. ●(1612) Cnf 14a. Mar blasphem Doué oz hoary, ez dlé quittat an hoaryou.

    (1659) SCger 68a. ieu, tr. «hoari, p. iou.» ●(1710) IN I 319. un darn eus an arc'hant pehini a yoa er c'hoari. ●(1732) GReg 138a. Jeu de cartes, tr. «C'hoary cartou. p. c'hoaryou-cartou.»

    (1838) CGK 20. Camarad va c'hoario. ●(1856) VNA 160. se marier n'est point un jeu d'enfants, tr. «diméein n'en dé quet un hoari bugalé.»

    (1902) PIGO I 87. ledanâd e borz, ober eur c'hoari boulou ha kilhou. ●(1907) PERS 27. Ne oa ket goall droet var ar c'hoariou. ●(1907) BSPD I 238. ne garé tam en hoarieu-bugalé.

    (2) Jouet.

    (1633) Nom 171b. Crepundia : tous ieux de petits enfans : oll hoaryou an bugalè munut.

    (3) Affaire.

    (1924) CBOU 2/29. Me gav d'in L..., ma rankfe merc'hed Kastell golei o fas evelse, e ve eur c'hoari all, int-i hag a gar kement en em ziskouez !... ●(1938) DIHU 328/149. Un hoari aral e oè bet dehon lakat é lavreg ; deit e oè de ben neoah get éleih a boén hag a zamanteu.

    (4) Peine (à faire qqc.).

    (1910) FHAB Here 307. mil c'hoari d'ezo diouall o douarou a enep o amezeien.

    (5) Faits et gestes.

    (1879) ERNsup 149. Oñm c'hoario, nos faits et gestes, Trév[érec].

    (1936) CDFi 4 janvier. distroomp d'al Leo-Drêz da welet penaos ez a ar c'hoari en dro etre al laeron, Jakez Gargamm hag e c'hoar.

    (6) Difficulté(s).

    (18--) MILg 15. araok neuze c'hoari vezo.

    (1915) HBPR 208. meur a vech e vije atao c'hoari o klask lakaat anezho er prizoniou. ●(1923) FHAB Mae 181. C'hoari am eus ganez, amboubal koz, met dont a ri kouskoude ! ●(1934) KOMA 6. En dro-man em eus bet c'hoari o tont. ●(1941) FHAB Gouere/Eost 59. ha me am eus c'hoari o klask derc'hel eur bluenn em dourn. ●(1994) BRRI 16. C’hoari en deus o pignat gant an diri, ne vez ket digoret klaz dezhañ.

    (7) Fort à faire.

    (1915) HBPR 108. Mar deomp da brizounia anezho, neuze avad, e vezo c'hoari.

    (8) Querelle.

    (1869) SAG 302. C'hoari a zavaz gouzkoude entrez-ho.

    (9) (Ober) c'hoari gaer : faire cocagne, s'amuser, s'en donner.

    (c.1718) CHal.ms i. cocagne, tr. «hoari gaer, ober cocagn'.»

    (1925) SFKH 13. gobér hoari gaér ha buhé fal…

    (10) Ober ur c'hoari gaer : faire un beau coup.

    (1834) SIM 161. e voa en em introduet (…) en ur maner, e pelec'h ec'h espere ober ur c'hoari gaer.

    (11) Ober ur c'hoari gaer da ub. : jouer un bon tour à qqn.

    (1866) BOM 42. Te n'euz gret d'in eur c'hoari-gaer ! tr. «tu m'as joué un joli tour !»

    (12) C'hoarioù dorn : attouchements sexuels.

    (1838) OVD 155. en hoarieu dourne (...) é mesque er sorte boufonnereaheu-zé. ●(1839) BESquil 495. hum zihuen doh er bocqueu, doh en hoarieu dourne, doh er bouffonnereaheu digampen.

    (13) (sport) Joute.

    (c.1500) Cb 94a. [goaff] Jtem hoc hastilicidium / ij / g. ieu de lance / cest proprement iouste de lance. b. hoary gant goaff.

    (14) Digeriñ ar c’hoari : lancer le jeu.

    (1941) STRN 5/9-10. Evit digeri ar c'hoari, e kemere ar c'hosa ac'hanomp eun tog, ha pep-hini a lakae eur biz ebarz.

    (15) Acte sexuel.

    (1763-1767) SE 55ab. Lavar dign gouscoudé a biquen ne cessi / emér vaoues de breur a garé ar c’hoari ?

  • c'hoari .2
    c'hoari .2

    v.

    I. V. tr. d.

    (1) Jouer.

    (1499) Ca 112a. [hoari] Jtem ludipilo / as. g. iouer a la pelote a lesteuf a la paulme. b. hoari an bolot. ●(1647) Am 753. Mar bez foull e’r bro nep sceurt jolory. He fezo hem’zy, a n’y c’hoario., tr. S’il y a foule dans le pays, un tapage d’aucune sorte, ce sera dans ma maison, et nous jouerons. »

    ►personnification-meton.

    (1942) DRAN 142. War grec’h, e tu barakennou ar Rusianed, eun akordeons a c’hoarie goustad, e peoc’h an hañv.

    (2) Manier (un outil).

    (1847) FVR 72. Ho trugarekaat, Aotrou, eme ar goaz koz, ha ker kent e c’hoarie laouen he vulzun.

    (3) Manier (les armes).

    (1741) RO 1200. Huy a lar em diquet da hoary an armo. ●(17--) EN 56. o hoari ar fleuret, tr. «à jouer du fleuret.»

    (1854) GBI i 366. Ewit c’hoari un taol kleze, tr. «Pour jouer un coup d’épée.» ●Da c’hoari ar c’hleze int bet et, tr. «Ils se sont mis à jouer de l’épée. ●(18--) PEN 92/39. c’hoariomp un toll fleuret. ●61. c’hoarri mosklet c’hoarri ar fleured.

    (1911) AOTR 9. hag eo bet red d’in c’hoari ar c’hlenze evit dont beteg aman. ●14. kavet e bar da c’hoari klenze. ●15. desket c’hoari ar c’hlenze.

    (4) Jouer aux (cartes, dés, etc.).

    (1499) Ca 112a. iouer a la pelote a lesteuf a la paulme. b. hoari an bolot.

    (1834) SIM 15. c’hoari dinçou.

    (5) C’hoari buhez fall : mener une vie de patachon.

    (1902) PIGO i 24. mez o c’hoari bue fall en evoa kollet e vado.

    (6) C’hoari ardoù : se servir de ruses.

    (17--) VO 11. En ardeu e hoari en diaul eit trompein er-ré en devai ur certæn hoand de bratiquein er vertu.

    (7) C’hoari koll pe c’hounit : risquer le tout pour le tout.

    (1633) Nom 193b. De summa rerum prœlio decertare, de summa imperij dimicare extremam belli aleam, experiri summam salutem periclitari, in dubiam seruitij imperiiq ; aleam ire, aleam omnem iacere, vltima experiri : se mettre en hazard, ou de vaincre ou d’estre vaincu par bataille : en em lacquat en hasard, da fezaff pe da vezaff, fezaff fezet dre’n coumbat, hoariff coll pe gounit.

    (8) Jouer (une pièce de théâtre).

    ►absol.

    (1633) Nom 132a. Fori, spectacula : eschaffaut où sont ceux qui regardent ioüer : an chaffòt pè en læch an rè á vez ô guelet hoary.

    II. V. tr. i.

    (1) C’hoari war ub. : insister sur qqn.

    (1902) PIGO i 133. kement e c’hoariaz warnan, ma sinaz ar pôtr.

    (2) (musique) C’hoari gant : jouer de.

    (1732) GReg 482a-b. Pincer, ou batre les cordes d’une guitarre, joüer de la guitarre, tr. «C’hoari gand ar guitarr.»

    (1928) LEAN 46. Diouz an noz e c’hoarie gand ar piano.

    (3) C’hoari gant =

    (1951) KROB 39-40/18. N’eo ket gwall aes c’hoari gant al linenn etre Kastell ha Montroulez peogwir n’eus nemet eul linenn el lec’h an diou a gaver peurvuia.

    (4) C’hoari ouzh ub. : jouer contre qqn.

    (1894) BUZmornik 495. eur mevell hag a risklfe er c’hoari da zul kement guennek en deuz gounezet var ar zizun, en defe zur pec’hed (...) ; mes an dud pinvidik a c’hoarife outhan o defe c’hoaz brasoc’h pec’hed.

    (5) C’hoari ouzh ub. : égaler qqn.

    (1857) CBF 73. Me glaoustfe barver ar roue ne ve ket evit c’hoari out-han, tr. «Je gagerai que le barbier du roi ne pourrait lutter avec lui.»

    (6) C’hoari anezhi : s’en donner.

    (1927) GERI.Ern 18. c’hoari anei T[régor], tr. «s’en donner.»

    III. V. intr.

    (1) Jouer.

    (1499) Ca 111b. Hoari. g. iouer. ●(1580) G 588-589. Danzomp, hoaryomp, groeomp cher/ pan eou hon mecher ober yoay, tr. «Dansons, jouons, faisons la vie, / Puisque notre métier de faire la joie.» ●Note d’E. Ernault : Lire ‘ober yoay hon mecher’. ●(1612) Cnf 14a. Mar blasphem Doué oz hoary, ez dlé quittat an hoaryou. ●(1621) Mc 34. nep à gounez archant dre choary.

    (1838) OVD 217. ne hoariér nameit eit hum zivertissein.

    (2) C’hoari da vat : jouer pour de bon.

    (1955) STBJ 89. war zigarez na oa ket diviz etrezo e c’hoarient da vat...

    (3) C’hoari da fall : jouer pour de faux.

    (1907) DRSP 35. Gwelet a raïnt bremaïk ha ni c’hoari da fall. ●(1955) STBJ 89. ...Hervez ar c’hiz, n’en deveze ar gounezer ar gwir da gaout netra pa c’hoarie da fall.

    (4) C’hoari da fall : être gravement malade.

    (1939) KTMT 62. Perig, ar yaouanka eus ar baotred, a oa o c’hoari da fall.

    (5) =

    (1954) VAZA 9. Hemañ a c’hoarie un dra bennak gant e c’har.

    IV. (acte sexuel)

    (1) V. tr. d. C’hoari ur vaouez, ur plac’h : faire l’amour (point de vue masculin).

    (1884) CRYP 296. C’hoari eur plac’h, tr. « jouer d’une fille. »

    (1982) TREU 29. C’hoari (eur vaouez), tr. « faire l’amour (pour un homme). »

    ►absol. (point de vue féminin).

    (1580) G 574. Pemdez hoary eu a spyaf, tr. « Chaque jour c’est jouer que je cherche. » ●588-589. Danzomp, hoaryomp, groeomp cher, // pan eou hon mecher ober yoay, tr. « Dansons, jouons, faisons la vie, / Puisque c’est notre métier de faire la joie. »

    (17--) EN 567-569. Petra varboulles te, mam an jnpocrisy ? / ne voais evid pad quen er gouand eb hoary, / quis ar gisty ehe [ha] lairres, a pillal, tr. « Que barbouilles-tu, mère de l’hypocrisie ? / tu ne pouvais plus durer dans le couvent sans jouer, / la manière des putains, c’est et voler et piller. » ●note G. Dottin : « hoary au sens grivois de ce mot. »

    (1905) TCEL 460. … est des plus salés en breton, étant donné le sens à double entente du mot c’hoari dans la langue populaire : Ma fé, ôtro curé, pétra fot d’ec’h ? Pé c’hoari éno [au théâtre], c’hoari er gêr !... (« Ma foi, monsieur le curé, que voulez-vous ? Ou jouer là, ou jouer à la maison. »). Le bon Vincent Coat, après m’avoir cité le propos, ajoutait : « Je ne sais pas comment elles jouaient chez elles, mais sur le théâtre c’était plaisir de voir comme elles s’en tiraient. »

    ►absol. (point de vue masculin).

    (1763-1767) SE 55ef. Selaouit, selaouit, an heilloun, emïzi / bete’n neur diveza e fell deza c’hoari, tr. « Ecoutez ! écoutez ! le polisson ! dit-elle, jusqu’à la dernière heure il lui faut jouer ! »

    ►absol.

    (1580) G 690-694. A bout e bout gant mygnony // ezyf em youl, na ret sy. / Deomp car ma car da hoary : // aeth eu Guenole non cleu muy, tr. « D’asile en asile, avec amour, / J’irai à ma volonté, n’en doutez pas. / Allons, ami, mon ami, jouer:/ Guenolé est parti, il ne nous entend plus. »

    (2) V. intr. C’hoari gant : faire l’amour avec.

    (1710) IN I 298. Abimelec er guelas o c’houari ganti, da lavaret e oc’h e cherissa gant ur garantez tener. ●(1727) IN 299. Amimelec er guelas o c’hôari ganti, da lavaret e oc’h e cherissa gant ur garantez tener.

    (c.1870) SBI I 200. Neuze, war ar mor dôn pa int bet digwezet, / Da c’hoari gant ar plac’h ec’h ê bet ’n em laket, tr. « Alors, sur la mer profonde quand ils sont arrivés, / A lutiner la fille il s’est mis. »

    (1943) DOGA 15. an Aotrou Komiser bras a zo, d’an eur-mañ, o c’hoari gant… Kompren a rez, Lom ? ●(1981) PNHN 101. Ha marteze a-walc’h, pa soñjan mat, ez eo ac’hub gant ur paotr all a-benn bremañ. Moarvat n’on ket va-unan o c’hoari ganti.

    V. En em c’hoari :

    (1907) KORN 8. Hag e kasint anezan da benn en em c’hoari marteze, eme Fanch ?

    VI. Diwar c’hoari eo kelenn : le théâtre instruit.

    (1907) KORN 8. « Diwar c’hoari eo kelenn, » a lavare ar re goz hag ar skiant vad a zo a du ganto war an dra-ze.

    VII.

    (1) C'hoari e baotr : s’amuser. Cf. GMB 176 : « La virgule après c'hôary est sans doute fausse; le premier hémistiche contient l'expression actuelle c'hoari i bôtr, faire son jeune homme, s'amuser ».

    (1647) Am 736. D'a c'hôary, va paôtr, a d'a disäotren, tr. R. Hemon «Pour faire le jeune homme et me débarbouiller

    (2) C’hoari e baotr : faire des siennes.

    (1903) MBJJ 61. an drouk-mor o c’hoari e bautr.

    (3) C’hoari e baotr : se battre virilement.

    (1633) Nom 193a. Ad manis venire, collato pede prœliari, conferre manum, conferre signa vel pedem, confligere acie, gradum conferre cum hoste, decernere armis, decernere acie vel ferro : batailler, combattre, venir à la main, liurer la bataille : battailliff, coumbatiff, coummeret an armou ha neuse hoariff ez paotr.

    (4) C'hoari kas d'ar gêr : raccompagner les filles à la maison, le soir ; flirter.

    (1966) BRUD 30/13 (T) E. ar Barzhig. Ha penaoz e vefe bet vil eur plah yaouank daou-vloaz warn-ugent d'eur paotr pevar bloaz kosoh egeti, didonet d'an oad ma vez darn o redeg ar pardoniou, ha goude, lakeda, o c'hoari kas d'ar gêr.

    (5) C'hoari mil-ha-kazh : jouer (sa vie) à la loterie. Cf. mil-ha-kazh

    (1957) AMAH 110 (T) *Jarl Priel. Gwerzh o bilhed hent-houarn, peadra rik-ha-rik da brenañ bitailh, butun hag hini kreñv a-hed ar veaj, setu gopr an dud-se pa bellaent diouzh Varsovia da c'hoari mil ha kazh gant o buhez.

    (6) C'hoari bintañ-bantañ : dodeliner de la tête lorsque l’on a envie de dormir.Cf. le jeu enfantin du même nom.

    (1958) BRUD 5/28 (L) *Mab an Dig. Serra a reas e zaoulagad, ha goustadig e benn en em lakeas da hoari binta-banta.

    (7) C'hoari tro an impot : voir impot.

    (8) C'hoari an dall da : voir dall.

    (9) C'hoari ar vazh : voir bazh.

    (10) C'hoari las : voir las.

    (11) C'hoari e gi war ar mor : voir ki.

    (12) C'hoari e loa : voir loa.

    (13) C'hoari an troad leue da : voir troad.

    (14) C'hoari e droad porc'hell : voir troad.

    (15) C'hoari viel : voir viel.

    (16) C'hoari gant e voned : voir boned.

    (17) C'hoari gant e dog : voir tog.

    (18) C'hoari gant he c'hoef : voir koef.

    (19) C'hoari penn pe fleur : voir fleur.

    (20) C'hoari ar sac'h war udb. : voir 2. sac'h.

    (21) C’hoari sac’h : voir 2. sac’h.

    (22) C'hoari e benn : voir penn.

    (23) C'hoari e benn bihan : voir penn.

    (24) C'hoari tourig ar prad : voir prad.

    (25) C’hoari al louarn : voir louarn.

  • c'hoari-dotu
    c'hoari-dotu

    m. Jeu de la crosse.

    (1732) GReg 237b. Crossement, jeu de la crosse en hiver pour s'échauffer, tr. «c'hoary d'o-tu

  • c'hoari-gatik
    c'hoari-gatik

    adv. À qui mieux mieux. À qui mieux mieux. cf. heligentañ .1

    (1975) YABA 29.11. Boud e oè duzé neuzé ohpenn ugent tavarn ha hoari-gatig ged en davarnourion eid gouiet piw en dehè bet er jistr gwellan. ●(1975) LIMO 29 novembre. Hoari-gatig, tr. «à qui mieux mieux, à l'envi.»

  • c'hoariadeg
    c'hoariadeg

    f. –où

    (1) Jeu collectif.

    (1879) ERNsup 145. c'hoariadek, jeu collectif.

    (2) Pièce de théatre (jouée).

    (1931) FHAB Genver 36. staga gand ar c'hoariadeg. ●(1941) FHAB Gwengolo/Here 84. Ar c'hoariadeg dec'h a dalveze kement ha kaera prezegenn a oufe beza graet war ar gontrision. ●(1942) FHAB Meurzh/Ebrel 143. epad ar c'hoariadeg a voe graet gant c'hoarierien Scrignac.

  • c'hoariadenn
    c'hoariadenn

    f. –où

    (1) Partie, match (jeu, sport).

    (1879) ERNsup 146. c'hoariadenn, une partie de jeu, Trév[érec].

    (1927) GERI.Ern 10 & 82. c'hoariadenn, tr. «partie de jeu.» ●(1941) ARVR 48/4a. eur c'hoariadenn football.

    (2) Pièce de théâtre (jouée).

    (1907) KORN 11. kenta gwech ma klevo meneg eus eur c’hoariadenn vrezonek bennak. ●(1912) GMGE 24. pa welomp displega dirag hon daoulagad c’hoariadennou brezounek.

  • c'hoaribenn
    c'hoaribenn

    s. Le prix ou les gages qu’engage qqn pour une partie.

    (1633) Nom 204b. Præmium : guerdon : an pris pe'n gaiou á douc vn den euit vn hoary-benn.

  • c'hoaridi
    c'hoaridi

    m. –où Théâtre (lieu).

    (1931) VALL 737b. Théâtre, tr. «c'hoaridi m. pl. ou.» ●(1937) DIHU 310 Ebrel 246. Lan bar e oè en hoaridi sel taol.

  • c'hoariell
    c'hoariell

    f. –où

    A.

    (1) Comédie, pièce de théatre.

    (1867) FHB 124/154a. Guech all e Breiz-Izel e veze diskuezet e c’hoariellou passion hor zalver J.C.

    (1907) KORN 12. eur c’hoariell eus ar regaëra savet gant an Aot. Job er Bayon. ●(1922) IATA 3. c’hoariel farsus.

    (2) Chose sans importance, bagatelle.

    (1716) PEll.ms 213. C’hoäriel, (…), tr. « niaiserie, badinerie. » ●(1744) L’Arm 12b. Amusement, tr. «Hoariell.. leu. f.» ●(1790) Ismar 357. haval vehai é seèllér er Hatechén avèl un hoarièl necessær. ●(1792) CAg 71. A p’ou dèss ean aquippet [jesus], / En traite el un hoariele.

    (1821) GON 286b. Eur c’hoariel n’eo kén, tr. « ce n’est qu’une bagatelle. » ●(1825) COSp 82. hoarielleu væn. ●(1866) BOM 44. Kement-se zo c’hoariellou. ●(1869) SAG 17. peleac’h em-an ho istim evit sin ar Groaz ; anat eo ne deo evit ho nemet eur c’hoariel. ●(1889) SFA 62. diouallomp d’en em goll gand c’hoariellou ar bed-man.

    (1907) VBFV.fb 9a. babiole, tr. «hoariel, f. (pl. leu).»

    B.

    (1) Jouet.

    (1716) PEll.ms 213. C’hoäriel, tr. « Jeu d’enfant, joüet, petit jeu. » ●(1732) GReg 511a. Jeu pour amuser des enfans. C'hoaryell. p. c'hoaryellou. (Van. id. p. ëu. ●544b. C'hoaryell. p. c'hoaryellou. (Van. id. p. ëu. (1744) L'Arm 191a. Pour amuser les enfans, Hoariell.. leu f.

    (1821) GON 286b. [c]’hoariel (de 3 syll. c’hoa-ri-el), s. f. Jeu ou jouet d’enfant. (..) Pl. c’hoariellou. Eur c’hoariel a bréninn d’hô pugel, tr. « j’acheterai un jouet pour votre enfant. » ●(1867) MGK 141. ar re a ra c’hoariellou. ●(1876) TDE.BF 90a. c'hoariell, s. f. Jeu d'enfant en général; pl. ou.

    (1907) PERS 11. eur patroum bian, skeuden ar Verc’hez Vari, e koat ; mes el leac’h bea eur c’hoariell evithan, ez oa eun dra da veza enoret. ●(1927) GERI.Ern 56. [c'hoar]iell f., tr. « jeu, jouet. » ●82. c’hoariell f., tr. «jouet.» ●(1937) DIHU 310 Ebrel 245. me mam en devoè degaset dehon ag en Oriant un hoariell neùé.

    (2) Hochet.

    (1732) GReg 496b. Hochet, petit jouet d'un enfant encore à la mammelle. C'hoaryell. p. c'hoaryellou. diduell. p. diduellou. ●(1744) L'Arm 185b. Hochet, petit jouet d'un nourisson, Hoariell.. eu. m.

    (3) sens fig. Servijout da c’hoariell da ub. : être un jouet entre les mains de qqn.

    (4) Jeu.

    (1927) GERI.Ern 82. c’hoariell f., tr. «jeu.»

    (1854) MMM 79. e teu da servichout da c’hoariel d’ê volontes barbar.

    (5) sens fig. Dont da vezañ c’hoariell da ub. : devenir le jouet de qqn.

    (1863) GOM 254. hac int deut da veza erfin c’hoariel d’an diaoul.

    C.

    (1) Ober ur c’hoariell = (?) faire une bêtise (?).

    (1906) KPSA 182. Aotrou Persoun, eur c’hoariel eo, na muioc’h na nebeutoc’h, a roit ali d’in da ober.

    (2) Lakaat ar siell war ar c’hoariell : voir siell.

  • c'hoariellajoù
    c'hoariellajoù

    plur. Bricoles, bibelots.

    (1834) SIM 14. ar re na verzont nemet c'hoariellachou.

  • c'hoariellañ / c'hoariellat
    c'hoariellañ / c'hoariellat

    v. intr.

    (1) Jouer, s'amuser.

    (1921) PGAZ 24. bugaligou vian o c'hoariellat enn dro d'eomp. ●(1927) FHAB Genver 19. c'hoariellat da ober ar medisin bihan. ●(1927) GERI.Ern 82. c'hoariella, tr. «s'amuser.» ●(1953) BLBR 58-59/12. setu metalennou deoc'h da c'hoariellat. ●(1982) MABL I 42. (Lesneven) kollet tout he studi o c'hoariellat.

    (2) Folâtrer.

    (1928) BFSA 22. Chom da c'hoariellat bepred gant eun toullad pennou skanv ? ●(1951) BLBR 36/13-14. Yvonaig a zo eur baotrez a zoare, hag a dle kaout peadra. Met ne garfen ket gwelout va mab o c'hoariellat war he zro.

  • c'hoarieller
    c'hoarieller

    m. –ion

    (1) Celui qui trompe, qui fait illusion.

    (1865) LZBt Gouere 23. Bean a oa enn o zouez sorserien, c'hoariellerien, uzulierien.

    (2) Comédien, acteur de théâtre.

    (1866) LZBt Gouere 149. eet da c'hoarieller, pe botr komedio.

  • c'hoariellerezh
    c'hoariellerezh

    m.

    (1) Bagatelles.

    (1920) AMJV 6-7. re gaer eo kement-se evit ma'z afen d'en em goll gant c'hoariellerez ha traou a netra ar bed.

    (2) Quelque chose sans importance.

    (1869) FHB 219/74a. Er fals relijionou, mar o deus dalc'het eul lit bennag, al lit-ze a deu da veza eur c'hoariellerez, eun dizurs.

    (3) Jeu, passe-temps.

    (1963) EGRH II 115. c’hoariellerezh m., tr. « jeu, passe-temps. »

  • c'hoariellig
    c'hoariellig

    f. enfant. Petite joueuse.

    (1974) TDBP III 104. Gwelet a rit c'hoarïellig ive ?, tr. « voyez-vous cette petite Jouaillon ? »

  • c'hoarier .1
    c'hoarier .1

    adj. Joueur.

    (1913) LZBt Gwengolo 6. eur c'hrennard mad, dihun ha c'hoarier.

  • c'hoarier .2
    c'hoarier .2

    m. –ion

    (1) Joueur.

    (1499) Ca 112a. [hoari] g. iouer. b. hoarier. ●Jtem hic pilliludius dii. gal. ioueur de pelote. b. hoarier dan bolot.

    (1659) SCger 70b. ioueur, tr. «hoarier

    (2) spécial. Joueur (de cartes, dés, etc.).

    (1790) Ismar 419. er-ré e fourniss tiér d'en (...) hoarierion cartès.

    (1824) BAM 121. d'ar vezverien, d'ar c'hoarieurien. ●(1834) SIM 13. c'hoarierien dinçou. ●(1838) OVD 218. n'hé doé biscoah hantet compagnoneah en hoarerion nac en hoarierézèd. ●(1868) KTB.ms 14 p 114. ann tri c'hoarier karto.

    (1903) LZBg Meurzh 61. Anjuliet e oé bet dré un hoariour argand. ●(1927) GERI.Ern 82. c'hoarier, tr. «joueur.»

    (3) Acteur.

    (1927) GERI.Ern 82. c'hoarier, tr. «acteur.» ●(1931) FHAB Genver 34. c'hoarierien ha c'hoarierezed eus an dibab. ●(1942) FHAB Meurzh/Ebrel 143. epad ar c'hoariadeg a voe graet gant c'hoarierien Scrignac.

    (4) Musicien.

    (1659) SCger 78a. menestrier, tr. «c'hoarier

    (1903) MBJJ 242. Dont 'ra ganti ar Marseillaise (...) 'vel pa vije enni c'hoarierien euz an dibab.

  • c'hoarier-lazh
    c'hoarier-lazh

    m. Leveur de perche.

    (1938) BRHI 82. comme un joueur de perche (c'hoarer-laz).

  • c'hoarierez
    c'hoarierez

    f. –ed

    (1) Joueuse.

    (1838) OVD 218. n'hé doé biscoah hantet compagnoneah en hoarerion nac en hoarierézèd.

    (2) Actrice.

    (1931) FHAB Genver 34. c'hoarierien ha c'hoarierezed eus an dibab.

    (3) Femme facile.

    (1879) ERNsup 149. c'hoarieres, courtisane, Trég[uier].

  • c'hoarierezh
    c'hoarierezh

    m. Jeu (de boules, cartes, dés, etc.).

    (1963) EGRH II 115. c’hoarierezh m., tr. « jeu, passe-temps. »

    c’hoarierezh-vouloù

    (1949) KROB 14/3. adsevel ar c'hoarierez-voulou.

  • c'hoarig
    c'hoarig

    f. enfant. Petite sœur.

    (1974) TDBP III 104. Pelec'h ema (…) e c'hoarig ?, tr. « où est (…) sa petite sœur ? »

  • c'hoarigaerat
    c'hoarigaerat

    v. intr. S'amuser, s'en donner.

    (1925) DIHU 169/297. é té Guilleu de davarneu er vorh de gorvadein ha de hoarigaerat. ●(1939) RIBA 7. Liés a uéh é ma er geih e vè kavet é hoarigaerat er muian.

  • c'hoarigan .1
    c'hoarigan .1

    m. (musique)

    (1) (œuvre) Opéra.

    (1931) VALL 513a. Opéra, tr. «c’hoarigan m. pl. ou

    (2) (lieu) Opéra.

    (1963) LLMM 99/266. daou pe dri c’hoariva ha zoken ur c’hoarigan hag a vez leun kouch bemnoz !...

  • c'hoarigan .2
    c'hoarigan .2

    m. –ed Bohémien, comédien.

    (1981) LIMO 17 octobre. ur vandenn Hoariganed. ●«Hoariganed» est une des formes données à «Korriganed» avec ici un autre sens, celui de «bohémiens».

  • c'hoarigandi
    c'hoarigandi

    m. –où (musique) Opéra.

    (1931) VALL 513a. Opéra ; édifice, tr. «c'hoarigandi m. pl. ou

  • c'hoariig
    c'hoariig

    m. Petit jeu.

    (1732) GReg 511a. Petit jeu, tr. « C'hoaryicq. p. c'hoaryouïgou. »

    (1927) GERI.Ern 56. [c'hoar]iig, tr. « petit jeu. »

  • c'hoarilec'h
    c'hoarilec'h

    m. –ioù (lieu)

    (1) Théâtre.

    (1931) VALL 737b. Théâtre, tr. «c'hoarilec'h m. pl. iou.» ●(1931) DIHU 245/355. Marsé eùé, obér e hra er péh-hoari, (é gallek), ur spleit bennak ar en hoariléh.

    (2) ext. Scène.

    (1925) FHAB Du 410. e pignint war ar c'hoarilec'h evit distaga d'eomp kanenn zispar «an Eured». ●(1937) DIHU 310 Ebrel 245. Er paotrig (pé er plahig) e za ar en hoariléh en ur dorchein e zeulagad goudé bout ouilet.

  • c'hoarius
    c'hoarius

    adj. Enjoué.

    (1927) GERI.Ern 82. c'hoarius, tr. «enjoué.»

  • c'hoariva / goariva
    c'hoariva / goariva

    m. –où

    (1) Théâtre (lieu). cf. c’hoarilec’h

    (1912) AHBT 76. Ruben hag é vab e zizoh ar en hoariva. ●(1921) LABR iv-v. Ebarh Paris, ne dolè ket ur zell ar er goarivaeu nag el léheu arall a ziverr-amzer, tr. « A Paris il n’avait pas un regard pour les théâtres et les lieux de plaisirs. » ●(1931) VALL 737b. Théâtre, tr. «c’hoariva m. pl. ou.» ●(1947) YNVL 91. E penn-laez ar c’hoariva, a-dreñv ur voger izel, gant ur gloued war an tu dehou, ez eus ul liorzh gant gwez avalou. ●(1963) LLMM 99/266. daou pe dri c’hoariva ha zoken ur c’hoarigan hag a vez leun kouch bemnoz !...

    (2) ext. Théâtre (art).

    (1970) BRUD 35-36/145. eur pez-c’hoari frammet mad, en desped da veno ar re a zo chomet gand stummou klasel ar c’hoariva.

Ce site utilise des cookies pour son fonctionnement.En savoir plus...