Recherche '"daleañ"...' : 1 mots trouvés

• daleañ / daleout / daleiñ / dale
  daleañ / daleout / daleiñ / dale

  v.

  I. V. intr.

  A.

  (1) S'attarder.

  ●(1557) B I 379. An bet a calet ez rede / (…) / Na dale muy ne deuruihe, tr. «elle courait vite le pays (…) et sans consentir à s'arrêter.»

  ●(1659) SCger 82b. muser, tr. «dale.»

  ●(1870) MBR 174. Ia da, paour-keaz den, komzit hep aoun e-bed, evit beza n'em euz ket amzer da zale.

  ●(1904) DBFV 39b. dalé, –ein, v. n., tr. «s'attarder.» ●(1936) IVGA 130. etre chourdal ha dalea, e oa aet an amzer e-biou.

  (2) Tarder.

  ●(1499) Ca 54b. Dale. g. tarder. ●(1530) Pm 56. Hac ez duiz aman hep dale tam, tr. «Et je vins ici sans point tarder.» ●(1557) B I 198. Heb dale muy me study he dicaczc, tr. «Sans plus tarder, je compte l'amener.»

  ●(17--) ST 14. mont da Londres, heb kammed dalea, tr. «aller à Londres, et sans délai.»

  ●(1904) DBFV 39b. dalé, –ein, v. n., tr. «tarder.» ●(1911) BUAZperrot 335. mont, heb dale ken, da gaout Rober Baudricourt.

  (3) S'arrêter, hésiter.

  ●(1908) PIGO II 8. Koulskoude, e droad a daleas eun tam war an treujou.

  (4) Daleañ da : tarder à.

  ●(1894) BUZmornik 110. ar pab a zaleaz pell ive da rei he aotreadur.

  ●(1911) SKRS II 133. pa zale ar c'herzed da zont dezho.

  (5) Daleañ e : s'arrêter à, s'attarder (qqp.).

  ●(1904) BSAB 22. O tistrein eus an Alverni da Floranz, e taleaz eur pennad en Arezzo.

  (6) Tarder à venir.

  ●(1924) CBOU 2/29. an noz a abreta beb abardaez hag an deiz a zale bep beure.

  B. [au négat.]

  (1) Tarder.

  ●(1878) EKG II 177. ne zaleaz ket [an dispac'h] d'en em skigna e Breiz-Izel. ●(1880) SAB 93. Va Doue, na zaleit ken, na apellit mui !

  ●(1909) KTLR 14. Fanch koz ne zaleas ket da vervel. ●(1909) HBAL 5. Tonton Biel, emezo, na zaleo ket da doulrida... ●(1909) FHAB Kerzu 383. Ar Bi ne zaleas ket da zellet skeulf en dro dezan. ●(1923) ADML 75. ne zaleaz ket re hirr goulskoude da jokat geriou gand e gamaladed. ●(1955) STBJ 117. Ne zaleas ket ar merc'hed da flepa ha da vatouilhat etrezo.

  (2) S'attarder.

  ●(1923) ADML 75. ne zaleaz ket re hirr goulskoude da jokat geriou gand e gamaladed.

  (3) Daleañ da vezañ : ne pas être longtemps à être.

  ●(1834) SIM 19. Ne zaleas qet da veza punisset eus an ancounac'ha en devoe evit ar re da bere e tleye ar vuez. ●(1866) FHB 62/77b. ne zaleo ket da veza riet tre doc'h ar pez en devoa. ●(1878) EKG II 234. An Aoutrou Branellec ne oue ket pell he abadenn. Ne zaleaz ket da veza kaset da Vrest, el leac'h ma oue barnet d'ar maro.

  ●(1910) FHAB 54. ne zalejont ket da veza ive d'o zro, en despet d'an donjer o devoa evit ar sklavaj, treac'het ha pennasket gant ar Romaned breac'hiou-dir.

  II. V. tr. d.

  (1) Retarder (qqn).

  ●(1557) B I 58. Rac honn dale en se ne falhe quet, tr. «car il ne faudrait pas que cela nous retardât. 

  ●(1659) SCger 105a. retarder, tr. «dale.»

  (2) Retarder, remettre, différer.

  ●(1732) GReg 260b. Faire delay, remettre, differer, retarder, tr. «Dalea. daleout. ppr. daleët. Van[netois] daleeign. pr. dalet. daleeiñ. pr. daleët.» ●(1790) Ismar 315. En Ilis e ordrén d'er Govezerion dalæein en absolvèn d'er-ré ne gaveint quet disposét mad eit gobér ou Fasq.

  ●(1904) DBFV 39b. dalé, –ein, v. a., tr. «retarder, remettre, différer.» ●(1907) AVKA 25. Evid dalei bepred o pinijen hag o tistro ouz Doue.

  III. V. pron. réfl. En em zaleañ.

  (1) = (?) Rester traîner (?).

  ●(18--) BAG 16. Prinç Leon, an aotrou Even, / Pini en em zale he bepret / Er gær a Lesneven hanvet.

  (2) Perdre son temps.

  ●(1912) FHAB Ebrel 122. Hag e vije bet tud klanv en ti, ne 'zear ket d'en em zale da rinsat ar puns. ●(1925) BUAZmadeg 354. An den a zalc'h he ene en eur stad santel, ne dle ket en em zale kalz d'en em ficha en he viskamant.