Recherche 'diskarg...' : 10 mots trouvés
Page 1 : de diskarg-1 (1) à diskargin (10) :- diskarg .1diskarg .1
adj.
I.
(1) Qui n'a pas de charge.
●(1732) GReg 249b. Déchargé, ée, non chargé, ée, tr. «Discarg.»
(2) Exempt.
●(1877) BSA 23. rac-se ar Verc'h[ez] Vari a zo bet discarg euz ar pec'het orijinal.
●(1907) AVKA 135. evid bea diskarg deus an dever d'enori an tad. ●(1931) KANNgwital 339/23. Piou ar re a zo diskarg eus ar iun ?
(3) Qui n'a pas de dettes.
●(1907) AVKA 152. ar vugale a zo diskarg.
(4) Qui n'a pas pris d'embonpoint.
●(1957) ADBr lxiv 4/455. (An Ospital-Kammfroud) Diskarg : adj. – qui n'a pas pris d'embonpoint malgré l'âge : n'eo ket chomet ken diskarg ha ma oa e dad d'an oad-se.
(5) (en plt des membres de qqn, d'un animal) Grêles et nerveux.
●(1909) FHAB Meurzh 76. eun ebeul (...) stumet brao, divesker neat, diskarg : pevar c'hant anter kant lur a c'houlennet anezan. ●(1913) BOBL 27 septembre 458/2e. Al loen kezek (…) An divesker a-dren na dleont beza na re eün na re gam gant eur jarrital frank ha diskarg. ●(1957) ADBr lxiv 4/455. (An Ospital-Kammfroud) Diskarg : adj. – grêles, nerveuses, en parlant des jambes d'une personne ou d'un animal : eur gazeg pounner, gand memprou diskarg dindanni.
II. (en plt d'une arme) Déchargé.
●(1878) EKG II 140. e kargiz va fuzil, a ioa diskarg.
●(1922) FHAB Kerzu 363. e bistolen diskarg hag e yalc'h vras goullou en e gichen.
- diskarg .2diskarg .2
m.
I. (en plt de qqc.)
(1) Décharge, quittance.
●(1633) Nom 2b. Pyctarium, vel potius, pyctacium : tablettes, bref vne descharge ou cedule : tabletesen, discarg pe cedulen.
●(1857) LVH 68. er honseil, péhani e sellou hag int [er honteu] e zou just hag e rei dehou é ziscarg a nehai. ●(1876) TDE.BF 142b. Diskarg, s. m., tr. «Décharge, quittance, exemption, dispense.»
●(1907) AVKA 209. «Pegement a c'hlees d'am mestr ?» a c'houlas digan an hini kenta ? – «Kant bariken eoul.» – «Kemer da diskarg, aze en az koaze ha skriv ama d'in unan a hanter-kant.»
(2) Embouchure d'un fleuve.
●(1732) GReg 257b-258a. Degorgement, decharge d'une Riviere, tr. «Discarg.» ●331a. Embouchure, l'endroit par où les rivieres se jettent dans la mer, tr. «discarg. p. discargou.»
●(1910) FHAB Meurzh 79. tostik-tost da ziskarg an Aber-Vrac'h er mor-bras. ●(1912) FHAB Ebrel 117. diskarg ster ar Goad.
(3) Tas qui résulte d'un déchargement.
●(1957) ADBr lxiv 4/455. (An Ospital-Kammfroud) Diskarg n., pl. ou. – Désigne un tas, résultat d'un déchargement. Généralement suivi d'un déterminatif : eun diskarg-bezin ; eun diskarg-teil (fumeron) : gand eun dumporellad teil, n'heller ket ober ouspenn seiz pe eiz diskarg.
(4) (domaine maritime) Décharge de courant.
●(1987) GOEM 139. La navigation devant la côte léonarde présente certains dangers en raison des courants qui, par endroits, déboulent aussi rapidement que des torrents. Il faut éviter surtout les diskargou, zones de déferlement en aval des écueils sous-marins, dans lesquels les bateaux peuvent se trouver engagés d'un seul coup.
(5) Débouché.
●(1857) CBF 39. Ha kalz a ziskarg a zo er gear man d'ar varc'hadourez ?, tr. «Y a-t-il dans cette ville beaucoup de débouchés pour le commerce ?» ●(1876) TDE.BF 142b. Diskarg, s. m., tr. «débouché de marchandises.»
●(1990) TTRK 94. Ha m'hor bije bet dek gwech muioc'h da werzhañ e vije bet diskarg evito, sur-mat !
(6) Pardon, rémission.
●(1923) KTKG 70. Ann induljansou a zo eunn diskarg a ro ann Iliz euz ar boan on euz c'hoaz da baea da justis Doue.
II. (en plt de qqn)
(1) Reiñ e ziskarg : donner sa démission.
●(1866) FHB 77/194a. Red eo bet dezhan rei he ziscarg. ●(1874) FHB 498/222a. Dont a ran da rei deoc'h va discark.
●(1909) BOBL 02 janvier 210/1a. Ar maër nevez (…) a zo red d'ean rei e ziskarg. ●(1910) MBJL 50. Mes hen a roas e ziskarg da vat hag ac'h eas da Rom. ●(1911) BZIZ 48. Rei a reaz e ziskarg en 1875. ●(1928) DIHU 199/10. é oè bet ret dehon rein é ziskarg, skoeit ma oè bet un tu anehon.
(2) = (?).
●(1878) EKG II 35. diviz en doa great he ziskarg, mez he c'hollet en doa abaoue.
(3) Reiñ diskarg da ub. : affranchir qqn de ses dettes.
●(1904) ARPA 92. Evel n'ho doa ket peadra da baea, e roas diskarg d'an eil ha d'egile. ●(1907) AVKA 159. war da beden em eus roet dit diskarg deus da oll c'hle. ●(1911) BUAZperrot 515. O veza ma n'o doa ket a beadra da baea anezan e roas diskarg d'ezo o daou.
III. (boucherie) Abats.
●(1984) HBPD 128. Eit er réral ne chomé meit en diskarg èl en avu, ken prizet hiniù en dé.
- diskarg .3diskarg .3
voir diskargañ
- diskargadenndiskargadenn
f. –où Décharge.
●(1870) FHB 302/325b. gan ho ferc'her houarn, ho poc'hilli ha benveyou all c'hwi a rayo eun diskargadenn ghenta war ar Prusianed.
- diskargadurdiskargadur
m. Pus.
●(1930) BREI 176/3a. Pariz a zo eur gôr war gorf ar Frans Evit maga ar gôr-se, ez a ar pep gwella eus ar c'horf ; ha diouz ar gôr, ne deu nemet diskargadur, breinadur.
- diskargañ / diskargiñ / diskargdiskargañ / diskargiñ / diskarg
v.
I. V. tr. d.
A.
(1) Décharger (un navire, etc.).
●(1499) Ca 64a. Discargaff. g. desamplir. ●(1633) Nom 65b. Decapulare oleum, depelere, idem quod in vinis elutriare : desemplir, survuider, mettre d'vn vaisseau en l'autre : discargaff ves an eil en eguilè.
●(1659) SCger 40b. decharger, tr. «discarga.» ●143a. discarga, tr. «decharger.» ●(1732) GReg 249a. Decharger, diminuer la charge, ôter la charge, le fardeau, retrancher ce qui incommode, tr. «Discarga. pr. discarguet. Van[netois] discargueiñ.»
●(1877) BSA 148. Mari-Anna Drean a bign var ar c'har evit hen discarga.
●(1904) KZVr 355 - 25/08/04. diskarga eur c'harr en eur wintan anezan. ●(1926) FHAB Kerzu 468. da garga ha da ziskarga bagou.
►absol.
●(1874) FHB 485/119a. aleiz a vageerien, lod o carga, lod o tiskarga.
●(1925) BILZ 169. labourat en bourz eul lestr all bennak da rei an dorn da lastra, dilastra, karga, diskarga.
(2) Diskargañ war vann : décharger en abaissant le cul du véhicule.
●(1904) KZVr 355 - 25/08/04. Diskarga war vann, diskarga eur c'harr en eur wintan anezan. ●(1914) KZVr 69 - 28/06/14. diskargan war vann, tr. «décharger une charrette en abaissant l'arrière jusqu'à terre, les brancards en l'air, Enq[uête] agricole.»
B.
(1) Décharger (un fusil).
●(1915) HBPR 232. diskarga ho fusuil var an enebourien.
(2) (en plt d'un abcès, d'une blessure) Suppurer.
●(1732) GReg 896a. Supurer, venir à supuration, tr. «Discarga lyn.»
►absol.
●(1732) GReg 896a. Sa plaie commence à supurer, tr. «Coumançz a ra e c'houly da ziscarga.»
●(1910) MBJL 101. goulio euzus ha na baouezent ket da ziskargan.
(3) Faire suppurer (un abcès).
●(1922) EOVD 186. er guélet é verùél get ur gor velimus hemb er pikein eit diskarg er gor-sé.
(4) Vider (les humeurs).
●(1633) Nom 277b. Scarificatio : scarifier : scarification, da lauaret eo ober toull en quicq da discargaff an humeuryou.
(5) Servir à boire.
●(1732) GReg 222a. Verse moi un coup, tr. «discarg din ur bannè.»
●(1876) TDE.BF 143a. Diskarga, v. n., tr. «Verser.» ●Diskarga eur banne da eva, tr. «verser à boire.»
●(1902) PIGO I 86-87. kerc'had ha diskargan gwin-ardant. ●(1904) SKRS I 151. ar c'habiten a ziskargas dezhan eur verennad kognak. ●(1908) FHAB C'hwevrer 52. en em lakeas da ziskarga gwin er gwer. ●(1908) FHAB Du 348. diskarg eul litrad d'an aotrou-man. ●(1924) SBED 22. En é huéren diskarg er guin.
►absol.
●(1910) YPAG 5. Mont a ra da ziskargan en e veren.
(6) (droit) Décharger (un accusé).
●(1732) GReg 249a. Décharger un homme reputé criminel, tr. «Discarga un dèn clemmet.»
(7) Diskargañ e galon : dire ce qu'on a sur le cœur, décharger sa conscience.
●(1878) EKG II 101-102. enn dro-man oa anat d'eomp ez ea da ziskarga he galon.
●(1907) PERS 262. Ar re a deue da ziskarga ho c'halon glac'haret. ●(1927) KANNkerzevod 4/3. mont da ziskarga hor c'halon pa vo re leun.
(8) Asséner (un coup).
●(1913) HIVR 18. ean e ziskarg un taul eahus ar hé fen get é glean.
(9) Désemplir.
●(1659) SCger 40b. desemplir, tr. «discarga.»
II. V. intr.
(1) (en plt d'un cours d'eau) Déborder.
●(1847) BDJ 16. stheriou henhan o tiskarga.
►sens fig.
●(1889) SFA 61. Kaloun Fransez a ioa leun : diskarga a ranke.
(2) (en plt de la pluie) Tomber.
●(1869) FHB 216/61b. eur bar arneu spontuz a deuas da ziscarga.
(3) Se vider.
●(1831) MAI 28. Ar yalc'h o tiscargan.
(4) (en plt d'un abcès) Crever, aboutir.
●(1633) Nom 265a. Fistula : fistule : fistulen, gorig a discarg. ●(1732) GReg 233b. Crever, parlant d'une apostume, au propre, & au figuré, tr. «discarga. pr. discarget.» ●L'apostume a crevé, tr. «discarga a ra ar gor.»
●(1857) CBF 76. Diskarget eo ho kor ? tr. «Votre furoncle a-t-il abouti ?» ●(1872) ROU 108a. Pa vez ar boan en e goassa e vez tost ar gor da ziscarga.
III. V. pron. réfl. En em ziskargañ.
(1) Se décharger.
●(1732) GReg 249a. Se décharger de, tr. «Hem discarga eus a.»
(2) Se justifier, se blanchir, se disculper.
●(1732) GReg 249b. Se décharger, se justifier, tr. «Hem ziscarga.»
IV. Diskargañ e garr e toull an ode : voir karr.
- diskargerdiskarger
m. –ion Déchargeur.
●(1732) GReg 249b. Dechargeur, celui qui décharge, tr. «Discarguer. p. discarguéryen. discargour. p. yen.»
- diskarger-gwin
- diskarger-lestrdiskarger-lestr
m. Docker.
●(1919) MVRO 6/1a. an diskargerien-listri (dockers) o deus dihanet da labourat.
- diskargiñdiskargiñ
voir diskargiñ