Recherche 'dizan...' : 33 mots trouvés

Page 1 : de dizan (1) à dizanzav (33) :

• dizan
  dizan

  m. Dépérissement (du blé, etc.).

  ●(1931) VALL 202a. Dépérissement du blé, etc., tr. «dizan T[régor] m.»

• dizanadiñ
  dizanadiñ

  v. intr. Disparaître.

  ●(1861) BSJ 159. ean e zihanadas a zan ou deulagad.

• dizanaladenn
  dizanaladenn

  f. –où Expiration.

  ●(1908) PIGO II 18. disalanaden an dud kousket c'houek. ●182. Mes eus geno ar paour kez ne deue ken nemet eun dizanaladen ken moan ha ken berr (...).

• dizanalañ
  dizanalañ

  v. intr.

  (1) Perdre haleine.

  ●(1889) ISV 52. Ar bobl a c'hoarze bete dishalana.

  (2) Respirer.

  ●(1902) PIGO I 190. na zizanale ken nemet a-boan.

• dizanaoudegezh
  dizanaoudegezh

  f. Ingratitude.

  ●(1847) FVR 31. Ha dizanaoudegez, krizder, drougiez ha noaz. ●(1856) GRD 37. guet er vrassan dishanàuedigueah ha disprisance. ●208. diar hou tishanàuedigueah. ●227. mercheu a zishanàuedigueah.

  ●(1911) BUAZperrot 90. an dizanaoudegez a zizec'h dillo eienen ar madoberou. ●(1945) GPRV 127. Houmañ a zo eur falloni, / Eur vez, eun dizanaoudegez, / A rankit gouzañv didruez !

• dizanaoudek
  dizanaoudek

  adj.

  (1) Ingrat.

  ●(1862) JKS 117. dre ma'z omp dizanaoudek e-kenver ann hini a ro anezho.

  ●(1927) GERI.Ern 114. dizanaoudek, tr. «qui n'est pas reconnaissant.»

  (2) Bezañ dizanaoudek d'ub. : ne pas être connu de qqn.

  ●(1921) FHAB Even 147. hag e kav d'eoc'h emaoun o vont da roi d'eoc'h-c'houi, ha c'houi dizanaoudek d'in, ar «secret» da lakat ar yer da zefi ?

• dizanat
  dizanat

  adj.

  (1) Invisible.

  ●(1744) L'Arm 204b. Invisible (…) Dont on ne peut voir la cause, tr. «Disshanatt.» ●Un charme invisible nous attache à notre Patrie, tr. «Ur garanté disshanad honn stag doh honn bro.»

  ●(1825) COSp 193. p'ou dès bet dober a sclerder en ean hac ag ur mæstre dishanad eit desquein pedein erhat.

  (2) Inconnu, qu'on ne connaît pas.

  ●(1904) DBFV 57b. dishanat, adj., tr. «inconnu, qu'on ne connaît pas.»

• dizanav .1
  dizanav .1

  adj. Inconnu.

  ●(17--) ST 8. Dizanav oûn aman.

  ●(1876) TDE.BF 112b. Dizanaf, adj., tr. «Inconnu.»

  ●(1903) MBJJ 228. na vije ket c'hoaz dishanav evite. ●(1904) DBFV 57b. dishanaù, adj., tr. «inconnu, qu'on ne connaît pas.» ●(1910) MBJL 115. Ar c'homzo-ze n'int ket disanav evidomp. ●(1972) BAHE 75/6-7. N’edo ket Flavius engortoz da gaout tommder evel en e vro, met kerse war-vat, evel ma vez lavaret, a oa bet gantañ, rak dre ma’z astenne an deiz, dre ma klouarae an aer, e veze un dudi arvestiñ ouzh ar begoù-douar o’n em wiskiñ a c’hlazur, a vokedoù-laezh, a vleunioù munut dizanav en e vro.

• dizanav .2
  dizanav .2

  voir dizanavezout

• dizanavedigezh
  dizanavedigezh

  f.

  (1) Méconnaissance.

  ●(1904) DBFV 57b. dishanaùedigeh, dishanaùdigezh, v. a., tr. «méconnaissance.»

  (2) Ingratitude.

  ●(1904) DBFV 57b. dishanaùedigeh, dishanaùdigezh, v. a., tr. «ingratitude.»

• dizanavet
  dizanavet

  adj. Inconnu.

  ●(1843) LZBg 1^añ blezad-2^l lodenn 117. er broyeu pêllan, gouihuan ha dishanàuettan.

• dizanavez
  dizanavez

  adj. Inconnu.

  ●(1879) ERNsup 151. disañnve, inconnu, étranger, Trév[érec]. ●(1896) SBW 3. komzo disanve, gregach zur a-walc'h.

  ●(1903) MSLp xii 279. petit tréc[orois] disañnve «inconnu, étranger». ●(1906) BOBL 28 avril 84/3d. Me a gav d'in n'omp ket daou zuer-paper disane an eil d'egile, laka'ta ? ●(1920) FHAB Genver 199. gwelet o tiflukan n'ouzer eus a belec'h tud dizanave.

• dizanavezet
  dizanavezet

  adj. Inconnu.

  ●(1904) LZBg Du 243. é inizegi dishanaùetan en Oséani.

• dizanavezout / dizanav
  dizanavezout / dizanav

  v.

  I. V. tr. d.

  (1) Désavouer.

  ●(1767) ISpour 413. ne zeliamb jamæss hou dishanaüein [hun tutt]. ●(1792) CAg 174. deit oh d'en dishanauein !

  ●(1904) DBFV 57b. dishanaùein, dishanaù, v. a., tr. «renier.»

  (2) Méconnaître.

  ●(1792) HS 316. Red-vehai bout dal, eit dizanaouit er vat e ra ur Bélec mat enn ur barréze.

  ●(1856) VNA 156. vous méconnaissez vos parents, tr. «Hui e zishanàu hou quérent.»

  ●(1904) DBFV 57b. dishanaùein, dishanaù, v. a., tr. «méconnaître.»

  (3) Ne plus connaître.

  ●(1856) VNA 96. Il ne me connaît plus, tr. «Dishanàuet-on dehou.»

  ●(1904) DBFV 57b. dishanaùein, dishanaù, v. a., tr. «ne pas connaître.»

  (4) absol. (en plt d'un animal) Techet de zizanav : méchant.

  ●(1904) DBFV 57b. ur jau téchet de zishanaù, tr. «un cheval méchant, qui ne connaît plus son maître.»

  II. V. pron. réfl. En em zizanavezout : se désavouer, se renier.

  ●(1792) HS 139. Liéss enn-e hum zizanaüe er-ré e zou inouret hac ihuelleit.

  ●(1834) SIM 278. Neus cas e pez seurt stat ec'h alfec'h en em gaout, / Na deuit qet james d'en em dishanaout.

• dizandelliñ
  dizandelliñ

  v. tr. d. Défaire les andains.

  ●(1904) KZVr 353. Andel, andellad, rankenad ed, foen. «Andel ed-du». «andellad foen». Ac'hano e teu andelli, dizandelli. ●(1913) KZVr 30 - 28/09/13. dizandelli ar foen, tr. «défaire les andains. Abbé Aufray.»

• dizaniñ
  dizaniñ

  v. intr. (en plt du blé) Dépérir, languir.

  ●(1931) VALL 202a. Dépérir, en parl. du blé, tr. «dizani T[régor].» ●614b-615a. devenir rabougri, tr. «dizani T[régor].»

• dizañjer .1
  dizañjer .1

  adj.

  (1) Qui ne présente pas de danger.

  ●(1732) GReg 713a. Sans peril, tr. «disanger.» ●(1741) RO 2431. en ent didangeur euit monet d'ar foar. ●(17--) CBet 1966. En eur plas didanjer, tr. «dans un endroit à l'abri du danjer.»

  ●(1854) MMM 111. Arabat eo credi e ve dizanjer ar seurt affectionou-se.

  (2) À l'abri du danger, hors de danger.

  ●(1871) FHB 312/410b. ne gave leac'h ebet evit lacat he vuez dizanjer.

  ●(1900) MSJO 74. o lakaat anezhan plom en he za ha dizanjer. ●164. Gouscoude n'oa ket dizanjer c'hoas. ●(1904) BOBL 24 décembre 14/3a. Fransoaik Jacq (…) a zo dizanjer brema. ●(1907) KANngalon Gouere 450. an noz 'zo tenval, ne vec'h ket dizanjer.

  (3) = diriskl.

  ●(1978) BZNZ 13. (Lilia-Plougernev) skudellou tol. Ar re-se oa dizañjer da derriñ neuze.

  (4) [à l'impers.] Dizañjer eo : il est sans danger de.

  ●(1900) MSJO 169. dizanjer eo deoc'h breman mont di. ●183. Dizanjer oa da Jesus en em ziskues e Jerusalem.

• dizañjer .2
  dizañjer .2

  m. =

  ●(1857) HTB 65. bean en gwarez hag er gwella didanjur.

• dizañjerus
  dizañjerus

  adj. Sans danger, pas dangereux.

  ●(1914) LILH 29 a Gerzu. Ni zalh de chom de gosuket ér hardi rak dizanjérusoh é ha kaeroh. ●(1915) HBPR 154. evit tenna dizanjerusoc'h. ●(1916) LILH 16 a C'hwevrer. en un tachadig dizanjerus.

• dizank
  dizank

  adj. Libre.

  ●(17--) ST 440. ha c'houi a ve dizank, / Da c'hoari ann dufel ouz ar bughel iaouank ? tr. «êtes-vous en mesure de vous battre en combat singulier contre cet enfant ?»

  ●(1876) TDE.BF 161a. Dizañk, adj. (anc[ien]), tr. «Libre, qui n'est pas retenu.»

• dizansav
  dizansav

  v. tr. d. Désavouer.

  ●(1933) MMPA 19. Mari ne dizansav ket he bugale.

• dizant
  dizant

  adj. Édenté.

  ●(1876) TDE.BF 161a. Dizañt, adj., tr. «sans dents.»

  ●(1931) VALL 241b. Édenté, tr. «dizant.»

• dizantañ
  dizantañ

  v.

  (1) V. tr. d. Édenter.

  ●(1499) Ca 68b. [dizantet] Jtem edento / as. ac. g. edanter. b. dizantaff.

  ●(1876) TDE.BF 161a. Dizañta, v. a., tr. «Edenter.»

  ●(1931) VALL 241b. Édenter, tr. «dizanta.»

  (2) Démordre.

  ●(1732) GReg 277b. Desserrer les dents, quitter prise d'une chose qu'on mord, ou qu'on tient avec les dents, tr. «Disanta. pr. disantet.»

• dizanteg
  dizanteg

  m. Sans dents.

  ●(1879) ERNsup 151. didañtek, n., sans dents, Trév[érec].

• dizantek
  dizantek

  adj. Sans dents.

  ●(1879) ERNsup 151. didañtek, adj., sans dents, Trév[érec].

• dizantellañ
  dizantellañ

  v. tr. d. Détendre.

  ●(1870) FHB 298/294a. an Indianet (...) a zizantellaz ho goareier.

• dizantet
  dizantet

  adj. Édenté.

  ●(1499) Ca 68b. Dizantet. g. edantez. ●(1633) Nom 270a. Edentulus : esdenté : vn didantet.

  ●(1659) SCger 48a. edenté, tr. «dizantet.» ●145a. dizantet, tr. «edenté».

  ●(1888) SBI II 180. genô didantet ! tr. «bouche édentée.»

  ●(1909) KTLR 203. eur c'hrac'h koz dizantet oll. ●(1931) VALL 241b. Édenté ; à qui on a enlevé les dents, tr. «dizantet.» ●(1939) MGGD 22. eur wrac'hig koz, divalo ha dizantet.

• dizantren
  dizantren

  v.

  (1) Désempêtrer.

  ●(1899) ZCP II 510. pet[it] tréc[orois] dizañtren débarrasser les chevaux empêtrés dans leurs harnais.

  (2) sens fig. Remettre (qqn) en place.

  ●(1899) ZCP II 510. pet[it] tréc[orois] dizañtren redresser quelqu'un qui dit une sottise.

• dizanuiañ
  dizanuiañ

  v. En em zizanuiañ : se consoler.

  ●(1647) Am A.272c. Pe splan da canaff d’em disanhuya., tr. « Ou chanter clairement pour me consoler »

• dizanv
  dizanv

  adj. Anonyme, inconnu.

  ●(1977) PBDZ 766. (Douarnenez) dizano, tr. «anonyme.»

• dizanvez
  dizanvez

  adj. Sans biens.

  ●(1659) SCger 89b. pauure, tr. «didanvez.» ●142a. didanuez, tr. «pauure.»

  ●(1876) TDE.BF 161a. Dizanvez, adj., tr. «Sans biens, sans fortune.» ●(1890) MOA 142a. Sans biens, tr. «dizanvez.»

  ●(1931) VALL 200b. Dénué de biens, tr. «dizanvez.» ●(1959) BRUD 8/36. Dizanvez ha dizouar e-giztoh. ●(1962) EGRH I 69. dizanvez a., tr. « sans biens matériels. » ●(1977) PBDZ 761. (Douarnenez) dizanvez, tr. «sans biens, pauvre.»

• dizanvezelañ
  dizanvezelañ

  v. tr. d. Dématérialiser.

  ●(1931) VALL 197a. Dématérialiser, tr. «dizanvezela.»

• dizanzav
  dizanzav

  v. tr. d. Désavouer.

  ●(1847) FVR 127. Evit fisiout hoc'h Ine / Da dud dizanzavet gan-e. ●(1867) GBI I 26. Da disanzao ar zakramant, tr. «Pour désavouer le sacrement.»

  ●(1908) PIGO II 115. ar c'hloareg na dizanzavas netra.