Recherche 'drailh...' : 29 mots trouvés
Page 1 : de drailh-1 (1) à drailhvein (29) :- drailh .1drailh .1
m. –où
I.
(1) Bagarre, bataille.
●(1910) FHAB Here 309. ha dao d'ar pigoz, ha dao d'al lorgn ha dao d'an drailh ! ●(1919) FHAB Here 104. Goude an drailh... ●(1920) AMJV 118. ne oue ket guelet e Mana freuz ha draill evel el leac'hiou all. ●(1926) SAHE 46. gant aoun na vijent kuezet etre daouarn paotred an drail. ●(1937) FHAB Kerzu 362. Ha setu drailh etre an tri damm lanfre euzus. ●(1949) KROB 12/9. an dismantr, a jom warlerc'h an drailh, a ziskouez dremm heuzus hag iskis ar brezel milliget. ●(1962) GERV 92. Spontus e voe an drailh e-touez ar breizerien.
(2) Mésentente, querelle.
●(1910) MAKE 57. eun nebeudig a zo alïes peadra evit hada drailh e-touez ar gwella mignoned.
(3) Kanaouennoù drailh : chansons révolutionnaires.
●(1905) BOBL 30 décembre 67/2c. Micherourien porz ar Roc'hell o deuz great tro ar ruiou en eur gana kanaouennou draill, hag en eur ober reuz.
(4) C'hwezhañ an drailh : fomenter le désordre, la révolution.
●(1905) BOBL 16 décembre 65/1b. ar re a ia euz an eil kear d'eben evit c'houeza an draill. ●(1906) BOBL 08 décembre 115/1b. ne reont netra nemed c'houeza an draill.
(5) Bavardage.
●(1936) IVGA 45. Ha drailh ganto ha c'hoarzadeg.
(6) Grand bruit.
●(1907) MVET 82. oc'h ober eur safar, eun drailh da vouzara an den ar gwella skouarnet.
II.
(1) Coupure qui n'est pas nette.
●(1915) HBPR 191. Ar gountell (...) ne droc'haz nemet an hanter deuz he c'houzoug. (...) Ne reaz nemet eun draill all.
(2) Choses cassées.
●(1934) FHAB C'hwevrer 57. Nag a stlabez, nag a zrailhou a reont ! Nag a zismantrou-ta !
(3) Coupon, retaille.
●(1927) GERI.Ern 120. drailh m., tr. «coupon, retaille.»
(4) (en plt des arbres) Rejeton.
●(1936) LVPR 91. e sav broustou regalis. An drailhou gwez-se, na dalvezont, kouls lavaret netra. Ha ma lezer anezo da boulza, e teuont da vouga, da luia da laza ar gwez-Olivez.
- drailh .2drailh .2
voir treilh
- drailh .3drailh .3
voir drailhañ
- drailh-havrdrailh-havr
m. (agriculture) Marre à défricher.
●(1960) EVBF I 335. Outre les expressions données plus haut, on trouve encore, pour «défricher» : (…) drailha-haor, Huelgoat (avec une marre appelée drailh-haor).
- drailh-korfdrailh-korf
= (?) Grosse fatigue (?).
●(1865) LZBt Gouere 5. tronset he diliad beteg hanter he diouar, setu kempenn eur misioner enn tec'h ; ha mar be red, enn eunn noz hepken, pellaat war hed seiz, eiz leo, sonjet pebez draill korf, pa ver erru !
- drailhad
- drailhadegdrailhadeg
f. –où Drailhadeg stlipoù : découpage des tripes en commun.
●(1908) FHAB Gwengolo 271. ar veladen pe ar goulen, an dimez, ar bedadek tud, an drailhadek stlipou.
- drailhadur
- drailhaj
- drailhajoù
- drailhañ / drailhiñ / drailhdrailhañ / drailhiñ / drailh
v.
I. V. tr. d.
(1) Dépecer, mettre en pièces plus ou moins grosses.
●(1499) Ca 72a. Draillaff. g. despecier decouper.
●(1659) SCger 56b. fendre, tr. «drailla.» ●64b. hacher, tr. «drailla.»
●(1868) KTB.ms 14 p 179. o trailla skillo da ober tan.
●(1911) BUAZperrot 70. lakât al loened gouez da zrailha ac'hanout.
(2) Mâcher, manger.
●(1910) MAKE 60. o trailha avalou ken na vije eat skuiz ha kleret o dent.
(3) Débiter (des paroles, des prières, etc.).
●(1869) FHB 240/242a. Ar bedenn diouz ar mintin ha diouz noz (...) na reer nemed ho drailla pe ho galoupat. ●(1882) BAR 220. bressa ha drailla eur maread pedenou gant eur speret o redek du-ma du-hont. ●(1891) MAA 9. drailla ha selaou komzou goullo, hag alies siouas diotachou.
●(1903) MBJJ 258. eur bagad Arabed (...) hag a drailh pedenno gant eur vouez garmus. ●(1911) SKRS II 194. drailla eun tamm pedennik. ●(1915) MMED 67. drailla kals Pateriou. ●(1928) FHAB Ebrel 122. da zua gand an naon ha da zrailha pedennou. ●(1951) LLMM 25/75. Petra an diaoul a drailhez din, penn avelet ? ●(1955) STBJ 93. drailhet eun tammig pater.
(4) Bredouiller dans une langue, mal parler une langue.
●(1955) VBRU 44. Chomet e oa e Varsovia va beajour-kenwerzh, ur glakenn vat anezhañ ha ne felle dezhañ drailhañ nemet galleg.
(5) Drailhañ ur ger bennak : bredouiller quelques mots.
●(1906) KANngalon C'hwevrer 40. Ar paour keaz Callet, lostok dirag an Aotrounez-ze, a glaskaz drailla eur ger bennag. ●(1929) FHAB C'hwevrer 64. Ar paour kêz den spountet a zrailhas eur ger bennak.
(6) Mal prononcer, massacrer (une langue).
●(1909) FHAB Gwengolo 271. drailha eur briz-c'halleg-saout bennak. ●(1954) VAZA 125. o trailhañ ur brezhoneg ken garv ma n'intenten ket al lodenn vrasañ eus o c'homzoù...
(7) Drailhañ langaj, traoù, kaozioù : bavarder, cancaner.
●(1896) GMB 351. pet[it] Trég[uier] drayañ langach, tr. «babiller, bavarder.»
●(1927) GERI.Ern 120. drailha traou, tr. «cancaner, fam.» ●(1968) BRUD 30/13. a-greiz ma veze he zad war e orloh o trailla kaoziou ganin.
(8) Mal prononcer, mal dire.
●(1911) BUAZperrot 102. Gwell eo, a lavare, beza divorfil, da gana eur psalm hebken, eget n'eo drailha kant, gant eur spered morgousket.
(9) [au passif] Éreinté, brisé (par le travail, la maladie).
●(1841) IDH 185. hui e huélé hou tad hag hou mam draillet guet el labour.
●(1905) DIHU 4/71. ur héh peur draillet guet er guéndr.
(10) Casser, briser, hacher.
●(1818) HJC 154. rangennet e oai bet, ha ion en doai briset i liameu ha draillet i rangenneu. ●(1857) HTB 2. minsat ha drailla a re oll kement a vije laket entre he zaouarn. ●(1874) FHB 488/143b. Abenn dek munud emgann guerniou ar Sybil a ioa draillet ha discaret oll.
●(1907) PERS 162. edot o trailla an arrebeuri. ●(1911) DIHU 66-67/187. Nen det ket ré fonapl : tuginein ha draillein e hreet hou karrikel !
(11) Mordre.
●(1970) GSBG 182. (Groe) drailh, tr. «mordre.»
(12) Mettre en pièces, dévaster, hacher.
●(c.1680) NG 1696-1697. E crouhen dispennet / Draillet guet scourgerieu. ●(c.1718) CHal.ms i. charcuter, tr. «hisquennein, draïllein.»
●(1907) PERS 127. eur bar grizill spountuz a zrailhaz an eost hanter zare.
(13) =
●(1728) Resurrection 165-166. Me voellas ecorf sacr draillet gant ar foettou / Quingnet ha rebuffet diuoar ehol vemprou.
●(1878) EKG II 183. Eun tamm ruilladenn a reaz [ar c'houeriad], mez goude-ze en ne finvaz ken… Drailhet oa he gorf !
●(1919) BUBR 10/265. Bep gwech ma'z eo aet d'ar voched ez eo bet drailhet gant o mindrailherezed.
(14) Drailhañ e gorf : gesticuler.
●(1907) VBFV.fb 48a. gesticuler, tr. «draillein é gorv.»
(15) Défaire.
●(1831) RDU 75. pe vehér é clasq draillein en Urh.
●(1904) DBFV 68a. drailhein, drailh, v. a., tr. «défaire (un mariage).»
(16) Drailhañ e spered : se mettre l'esprit à la torture.
●(1909) BLYA 19. achu ho peus, potred, / Da glem ha da dermal, da drailha ho spered ?
(17) (agriculture) Drailhañ havr : défricher.
●(1960) EVBF I 335. Outre les expressions données plus haut, on trouve encore, pour «défricher» : (…) drailha-haor, Huelgoat (avec une marre appelée drailh-haor).
II. V. intr.
(1) Se casser.
●(c.1680) NG 17-18. Er main (…) / E cals a pehieu a draillou.
●(1910) MAKE 75. ne gleved nemet mein o trailha.
(2) =
●(1955) STBJ 175. e santen ive ma glin o trailha.
(3) Dépecer.
●(1893) IAI 24. Sant Ignas, eskob Antioch a voe taolet d'al loened da zrailla.
III. V. pron. En em zrailhañ.
(1) V. pron. réfl. (en plt de la mer) =
●(1891) RDTp 651. Entre ces murailles, la mer se soulève en lames hautes et courtes ; elle se broie, en hem zraill.
(2) V. pron. réci. (en plt de personnes) Se massacrer.
●(1872) GAM 36. C'houi a gaffe ho pliadur o lakat ho kerent, ho tud, d'en em zrailla ?
●(1920) AMJV 117. Ar Vam ne c'helle ket miret ouz an dud d'en em zrailla ha d'en em laza. ●(1937) TBBN 57. é léh hum zraill étrézé.
- drailhasenndrailhasenn
f. –où Morceau.
●(1889) CDB 170. An draillasenno a vano, / Vo mad da ober choukenno, tr. «Les morceaux qui resteront – seront bons à confectionner des cous-de-pied.»
- drailheizdrailheiz
coll. (pêche) Larges déchirures dans un filet.
●(1952) LLMM 32-33/133. (Douarnenez) An drailheist : palavarzhennoù kost-ha-kostez a chom koulskoude melloù mat etrezo. Ar roued-se a zo leun a zrailheist. Ar ger drailhet a zo anavezet ivez : ur roued drailhet avat n'eo ket mui mat da netra pa c'hell ur roued leun a zrailheist bezañ dreset koulskoude. ●(1977) PBDZ 747. (Douarnenez) drailheis, tr. «larges déchirures dans un filet.»
- drailhenndrailhenn
f. –où
(1) Miette, morceau.
●(1659) SCger 81a. morceau, tr. «draillen.»
●(1880) SAB 162. an draillennou bara a goez divar taul o mistri. (...) un draillenic d'in eus ar bara a roit.
●(1957) AMAH 139. Beogal spontus a rae ar Morian-mañ en ur ober sin da floupañ drailhennoù kig kriz degaset dezhañ war veg ur forc'h.
(2) Éclat.
●(1948) KROB 1/14. Liz a bakas eun drailhenn zir en he gar, hep ober d'ezi, evelato, nemeur a ziaes.
(3) Retaille, échantillon d'étoffe.
●(1927) GERI.Ern 120. drailhenn f., tr. «retaille, échantillon d'étoffe.»
(4) Tranche.
●(1659) SCger 120b. vne tranche, tr. «vn draillen.» ●120b. vne tranche de chair, tr. «vn draillen quic.»
(5) Reste, trace.
●(1979) BRUDn 28/18. Draillennou brumenn a jome staget c’hoaz ouz skourrou du ar gwez dero ha kistin.
(6) [empl. comme pron. ind.] Rien.
●(18--) SAQ I 248. Mez den ne roe dezhan draillen.
- drailhennañ
- drailherdrailher
m. –ion
(1) Déchiqueteur.
●(1904) DBFV 68a. drailhour, m. pl. –lherion, tr. «découpeur, déchiqueteur.»
(2) Drailher langaj : bavard.
●(1896) GMB 351. pet[it] Trég[uier] drayer langach, tr. «bavard.»
(3) péjor. Drailher keuneud : homme qui prononce mal ses mots.
●(1927) GERI.Ern 147-148. drailher keuneud, tr. «celui qui hache du bois, qui parle mal.»
- drailherezdrailherez
f. –ioù, -ed (domaine agricole) Machine à hacher, hacheuse.
●(1909) BOBL 03 avril 223/3a. Lod all [plouz] a vez draillet gant draillerezou mad, ha mesket etouez betterabez. ●(1962) EGRH I 72. drailherez f. -ed, tr. « machine à découper (l’ajonc, le foin, la paille, les betteraves, etc…). »
- drailherez-kolo
- drailherez-lann
- drailherez-plouz
- drailherezh
- drailhetdrailhet
adj. Déchiqueté.
●(1872) ROU 91. colo ha melchenn drailled en un douezenn. ●(1874) FHB 488/143b. Abenn dek munud emgann guerniou ar Sybil a ioa draillet ha discaret oll. ●(18--) SBI I 8. eur vanniad bara draillet, tr. «une panerée de pain en morceaux.»
●(1919) BUBR 10/268. c'houez spontus tachen al lazadeg, ar fouezen glouar a zav diwar ar gwad fresk hag ar c'hig drailhet. ●(1962) GERV 14. stanket kloz ar skoachou etrezo gant eur c'hemmesk pri-prad ha plouz drailhet.
- drailheür
- drailhezenndrailhezenn
f. –où Coupon d'étoffe.
●(1931) GWAL 136-137/427. (kornbro Perroz, Treger-Vras) Drailhezenn : coupon d'étoffe (gg.).
- drailhiñdrailhiñ
voir drailhañ
- drailhoù
- drailhouerdrailhouer
m. –où Plat de présentation du kig-ha-farz.
●(1982) TIEZ I 177. Le plat en bois (drailhouar) sur lequel la maîtresse de maison présente son kig ha farz : au milieu une sorte de billot où on découpe le lard, tout autour un espace suffisant pour disposer les tranches de farz.
- drailhusdrailhus
adj. Que l’on peut déchiqueter.
●(1962) EGRH I 72. drailhus a., tr. « sujet à se déchirer en petits morceaux. »
- drailhveindrailhvein
plur. (?) Pierres concassées (?).
●(1844) LZBg 2l blezad-1añ lodenn 130. Yoheu pri ha drail-vein.