Recherche 'foñs...' : 7 mots trouvés
Page 1 : de fons-1 (1) à fonsin (7) :- foñs .1foñs .1
m. –où
I. (en plt de récipients, poches, cavités, etc.) Fond.
●(1633) Nom 162b. Fundus ollæ : le fond : gouelet an pot, founçc an pot.
●(1878) EKG II 53. an avel-dro hagar ienien a ioa e fons ar punz.
●(1902) PIGO I 159. klask a reaz eur fons don dindan eur gleuzen. ●(1903) ADBr xviii 348. fons an touffle. ●(1909) FHAB C'hwevrer 64. Gwenneg ha gwenneg e tifourchas anezo eus fons e c'hodel. ●(1909) FHAB C'hwevrer 58. ar gwenneien oa koezet roues e fons o zokou. ●(1909) FHAB C'hwevrer 64. Gwenneg ha gwenneg e tifourchas anezo eus fons e c'hodel. ●(1923) KNOL 207. ar gazez vihan a zigasas ar barr d'ar gear. Mez deus ar fons oa stag eul louis aour. ●(1924) FHAB Eost 316. Pa vezont seac'h [ar podoù] e vezont aes da denna diwar an tamm koad hag e vez neuze kempennet o fonsou gand eur grennerez.
II. sens fig.
(1) Derrière, postérieur.
●(1647) Am.ms 665. He varvo quer gronç var he coz fonç bras., tr. « Il mourra aussi résolument sur son gros vieux fondement »
●(1732) GReg 240a. Cul, ou cu, l'anus, le siege, le fondement, tr. «fonçz. p. fonçzou.»
●(1933) OALD 45/213. gwazied c'houezet er founs hag en divesker. ●(1965) KATR 19. he mamm ne lakae bragou ebed dezi (...) e veze gwelet he zammig peadra, he «foñsou badeziant»... ●(1970) BHAF 22. goude beza bet war e foñs diganti.
(2) Fond de pantalons.
●(1909) TOJA 29. O kemener ar c'hurun ! Hag eur pez fons an eus gret !... ●(1923) BUBR 31/603. troad Soazig en fons ma brikou.
(3) (boucherie) = (?) Culotte (?).
●(1988) TOKO 18. Eur peziad kig-soubenn hag eun hanter foñs-loue.
III. Mont d’ar foñs : couler.
●(1974) TDBP III 210. Un den hag a zlac’ho da balvata an dour, goude ma ne ouezo ket neuiñ, n’aio ket d’ar foñs, tr. « un homme qui continuera à battre l’eau des mains, bien qu’il ne sache pas nager, n’ira pas au fond (ne coulera pas) »
IV.
(1) Moan e foñs : peureux.
●(1970) BHAF 119 (T) E. ar Barzhig. Ahanta, dizroet on war an hent, moan awalh ma foñs, rag, Selest, deut e oa da soñj din ive euz paotr e gerniou.
(2) Du evel foñs ar siminal : très noir.
●(1970) BHAF 288 (T) E. ar Barzhig. Ar gokell-botin da boaza patatez ha bloneg hag ar pod-kafe a oa marteze a-walh o flas war an oaled, med ken du e oant ha foñs ar chiminal.
- foñs .2
- foñsadfoñsad
m. –où
(1) (Un) fond de.
●(1909) FHAB Eost 240. me gred ez eus eur fonsad gwin en armel. ●(1963) BAHE 34/47. ha pa oa krog an dour da virviñ : kaol e-barzh hardizh hag ur foñsad kig-sall.
(2) fam. Cuite.
●(1975) BAHE 87/14. Ur picherad : ur c'horfad (foñsad, pifad, podad, revriad, sac'had). ●(1978) PBPP 2.1/200. (Plougouskant) foñsad, tr. «cuite /ivresse/.»
(3) Ober, tapout ur foñsad : prendre une cuite.
●(1962) TDBP III 95. au lieu de dire mezo eo, ivre, on dit : Graet (ou : tapet) e-neus, il a fait (ou : attrapé) ur foñsad, plein le derrière. ●(1978) PBPP 2.1/200. (Plougouskant) hennezh 'ra foñsadoù, tr. «il prend des cuites.»
- foñsañ / foñsiñfoñsañ / foñsiñ
v. tr. d.
(1) Constituer le plancher (d'une pièce).
●(1834) SIM 83. Cetu aze plench o fonci ar gambr, elec'h an tillach lous ha pounner.
(2) Foncer, mettre un fond à (un récipient).
●(1732) GReg 423a. Foncer une barrique, tr. «fonçza un doñnell.» ●Foncer un baquet, un seau, tr. «Fonçza ur c'helorn, ur sailh.»
●(1744) L'Arm 160b. Foncer un seau, un bacquet, tr. «Foncein ur seille, ur bailloc ou ranjott.»
(3) Mettre un fond à (un pantalon).
●(1996) GRVE 90. me zo arru skuiz o foñsañ dit brageier.
- foñsier .1foñsier .1
m. –ion (droit) Propriétaire foncier.
●(1967) BAHE 52/17. Moarvat e oant kleuzioù savet gant ar gwiraer diwar goust ar foñcher d'ar mare ma oa madoù gwir ha font.
●(2016) BARAB 198. …ha klevet e vez neuze brientinien Roma, ar baramantourien, an enbarzherien, ar foñcherien, ha me ’oar me c’hoazh, o klemm.
- foñsier .2foñsier .2
m. –où (droit)
(1) Impôt foncier.
●(1847) MDM 14. reüs paëa ar fonsier. ●177. Pa deu ar fonsier da sevel uhel.
●(1905) BOBL 04 février 20/2c. Kuit a daillou, kuit a foncherou. ●(1915) HBPR 110. na baïnt foncher na tail ebet. ●(1923) FHAB Genver 31. Ma kresk d'in bep bloaz ma foncher. ●(1942) LANB 42. sevel roll fousier o c'homun. ●(1953) BLBR 63/15. Ma kresk d'in bep bloaz ma foñcher. ●(1982) MABL I 80. (Lesneven) Ma vijen bet 'plas va zud 'm 'ije ket paet foucher.
(2) Rent foñsier : rente foncière.
●(1847) MDM 21. pere ho deuz koajou, prajeïer, renchou-fonsier.
- foñsiñfoñsiñ
voir foñsañ