Devri

Recherche 'gant...' : 1 mots trouvés

Page 1 : de gant (1) à gant (1) :
  • gant
    gant

    prép. & conj. cf. get

    I. Prép.

    A.

    (1) Avec.

    (1499) Ca 90a. Gant. g. auec. ●(1530) Pm 85. gant cuez hac anoaez fin, tr. «Avec regret et extrême douleur.»

    (c.1680) NG 1515. Quer ait oué d'en Egipt gant é vam beniguet. ●(17--) TE 244. En aliance e ras er Juivèt-hont guet mèrhèt a væz-bro.

    (2) Par.

    (1790) Ismar 104. bout raï friand ha tantét guet er bouéd mat.

    (1870) MBR 16. N'oa ket he c'her peur-lavaret gant ann tiek koz, ma tigoraz ann or.

    (3) À l'occasion de.

    (1911) BUAZperrot 204. Bep bloaz, evel ar Juzevien all, e yea gant goueliou Pask da Jeruzalem. ●215. Juzevien Trant a c'hoanteas kaout eur bugle kristen da laza gant goueliou Pask. ●284. Pehini (…) a zilivrin d'eoc'h gant goueliou Pask ? ●(1923) FHAB Here 363. Ar pez-man a zo bet c'hoariet evid ar wech kentan gant goueliou ar Bleun-Brug. ●(1924) BILZbubr 40/897. Gant ar pardoniou bras, an aluzennou a vije founnusoc'h.

    (4) À l'intention de, pour qqn.

    (14--) N 1267. pidi scaff gant an anaffuon, tr. «(je vais) prier bien pour les défunts.» ●(1612) Cnf 69a. da pediff gant an Anauon. ●(1633) Nom 199. an pedennou á grær da pidiff gant an re maru.

    (1732) GReg 257a. Prier pour les Défunts, tr. «pidi Douë gand ar re-varo, ou, gand an anaoun drémenet.»

    (1868) GBI I 210. Na t'euz ezom, c'hloaregik, da bedi gant m'ine, tr. «tu n'as pas besoin, cher clerc, de prier pour mon âme.» ●(1891) RECe xii 274. Daoulina a eure, evit pedi gant ann hini a oa vont da dremen.

    (1924) FHAB Ebrel 128. nag a bet gwech, n'o deus ket prientet hon enebourien kana ganeomp al Libera ha pa dalv, ni eo a zo deut aman da gana Te Deum an delivrans.

    (5) Bezañ gant ub. : en avoir (forces, capacités, etc. en réserve).

    (1766) MM 692693. deus-ta, diaoul mar dout eun den / ten entaol-ta mar deuz guenez, tr. «Arrive donc, Démon, si tu es un homme ! Tire donc un coup, si tu en as de garde !»

    B.

    (1) Gant + a + ober + o : tant, tellement…

    (c.1825-1830) AJC 712. gand a re o tivoadan. ●(18--) PEN 91/255. he c’heurio breïn diraan / gant a neveuz groet o welan.

    (1922) SAIL 21. ne gonter ket, gant a zo anê, an ilizou. ●(1925) SFKH 16. get e hras monet a dammigeu, é oé arriùet.

    (2) Gant + ma + ober + o : tant, tellement…

    (1854) GBI I 520. 'Efase al lizerennou / Gant ma ree o skuila daelou.

    (3) Gant + a + verb displ. gant «ober» : tant…

    (1896) GMB 393. En pet[it] Trég[uier] (...) gañd a c'houézañ ré, tant il suait.

    (4) Gant + v. : à condition de.

    (1911) SKRS II 246. gant derc'hel da bedi. ●(1950) KROB 26-27/17. Gant poania a zoare, hon tadou a eoste traou yac'h ha puilh.

    (5) Gant + a + adj. : tant, tellement.

    (1896) GMB 393. En pet[it] Trég[uier] on emploie gañt (...) n'elle qe qerzet gañd skuiz oa, ou gañd a skwiz oa, il ne pouvait marcher, tant il était las.

    (1902) PIGO I 199. eun tammik koumoulet e dal gant a nec'het e oa e spered. ●(1903) MBJJ 25. gant a vad eo e galon. ●218. gant a vunut e oant. ●228. gant a goz ec'h int. ●277. gant a goant he c'havan. ●(1926) FHAB Mae 189. henvel a-walc'h, gant a hir e oa, ouz hini eun aerouant.

    (6) Gant + ar + adj. : tant, tellement.

    (1906) BOBL 20 janvier 70/2d. brevet gant ar skuiz ma 'z eo.

    (7) =

    (1926) FHAB Gouere 263. Peb hani, marc'h gantan e-unan, a jomo daou-bleget war e beiad (beziad) labour beteg teir eur.

    (8) Bezañ gant + v. : être en train de, être occupé à.

    (1907) AVKA 259. En deio araog ar veuadeg, an dud a vije gan dibi, eva ha dimêi ken a oe da Noe bea êt en arc'h.

    (9) Gant + n. v. : en. cf. en ur.

    (1688) DOctrinal 140/10. Adiu eta, adiu, va tat. / Mont à ra d'an tan gant hunat, / En Infern é vizin cernet, / Bemdez, bemnos, da veza losquet, / An drouc-speret am goall tretto, / Quicq ha croc'hen em dispenno.

    (1844) LZBg 2l blezad-1 lodenn 4. Guet bihuein é tisquér quement-cé.

    (1913) AVIE 24. um ziskoeit de Jojeb, dré é gousk, én Éjipt, get laret : (...). ●32. Brezélerion en atersé eùé get laret : ●157. En aters e hrant hoah get laret : (...). ●238. ean en atersas get laret : (...).

    (10) Gant + n. v. : gérondif. cf. o, ouzh, é

    (1530) J 223b (Resurrection). Ha gant quacc vn den a faeczon, tr. Fleuriot GVB 292 « et avec l’envoi d’un homme » ●(1650) Nlou 167. Gant cridyff en Doue roue an bet, tr. Fleuriot GVB 292 « avec croire en Dieu (en croyant en Dieu) »

    (11) Gant a : que de. cf. get

    (1824) BAM 48. gant a vallàs a roïnt-y d'ar re a vezo pen caus eus o goal-eur. ●359. Gant a zen a so etouez ar Gristenien (...).

    (12) Na gant a / Ha gant a : que de.

    (1835) AMV 29. A gant a hini a zo bet guelet ho vont da gousquet leun a yec'het, pere, en deiz var-lerc'h, a so bet caset d'ar bez ! ●52. Na gant a vadou oc'h eus recevet digant Jesus ? Na gant a vadou na recevit-hu quet bemdez digantan. ●116. Allas ! na gant a hini pere o divize en em saveteat.

    (13) Sellout gant : regarder.

    (1913) RNDL 79. ne sella dén get dén, tr. «personne ne regarde les autres.»

    C. Ganti (employé au neutre).

    (1) Stagañ ganti : s'y mettre à.

    (1870) MBR 2. A-raok staga gant-hi, tr. «avant de commencer.»

    (1902) PIGO I xi. ha sethu Pipi da stagan ganti.

    (2) Adstagañ ganti : recommencer.

    (1957) AMAH 147. e roas hemañ e c'her da ziyalc'hañ ar pezh a vije ezhomm evit adstagañ ganti ur wech ouzhpenn.

    (3) Bountañ ganti : en mettre un coup.

    (1915) LILH 23 a Wengolo. Ken stank é en tauleu [kanon] ma kredér kleuet er mor é hudal… Er mitin-men drest pep tra é voutér geti

    (4) Leuskel ganti : abadonner.

    (1896) LZBt Meurzh 31. Ar gouarner braz e-unan a neuz renket loskel gant-hi.

    (5) Bezañ ganti : y être.

    (1877) FHB (3e série) 4/34b. Emaoud ganthi, va faotr.

    (1907) KORN 8. Aze eo ! emaout ganti, Fanch. ●(1910) MAKE 6. N'emaoun ket ganti, am eus aon, o roï pevar real evit eun ourouller.

    (6) Poan a vezo ganti : il nous en coûtera.

    (1738) GGreg 32. Il nous en coûtera, tr. «poan vezo gad-hy

    (7) Bec'h a vezo ganti : il nous en coûtera.

    (1738) GGreg 32. Il nous en coûtera, tr. «beac'h vezo gand-hy

    (1876) TDE.BF 483b. Beac'h a vezo gañt-hi, tr. «on aura de la peine.»

    (8) Deomp ganti ! : allons-y !

    (1738) GGreg 32. Travaillons, mettons-nous y tout de bon, tr. «Deomp gand-hy, démp gadhy

    (9) Mont feul ganti : y aller un peu vite, précipitamment.

    (1935) ANTO 43. Met n'eomp ket re feul ganti.

    II. Loc. conj.

    A. Gant ma.

    (1) À condition que.

    (1867) FHB 120/124. e kemerot eur menn-gaor, gant ma vezo evel eghile, dinam, par, ha bloasiad. ●(1872) ROU 92b. Moyennant que, tr. «gant ma

    (1907) AVKA 159. Ha Doue na bardono nemed gan ma pardonfom.

    (2) Quoi que.

    (1905) KANngalon Ebrel 373. Gant ma raimp kristenien, na gollomp ket a fizianz.

    (3) Parce que.

    (1915) LIKA 11. (Groe) Kemert em ès én Ouriant en tren 7h, get m’em boa manket en arall. ●(1932) GUTO iv. Pedein e hrezan Kalloh-Bleimor de sikour genein lakat ar livr e brehoneg met n’hellas ket, get ma ne gavé ket amzer.

    B. Gant ez : parce que.

    (1580) G 18. Gant ez clevas ne fallas quet, tr. « Parce qu’il t’entendit, il n’y manqua pas. »

    C. [an négat.] Gant na : pourvu que.

    (1710) IN I 284-285. Gat na zisquezzint quet follentez na sotoni ebet.

    (1925) BUAZmadeg 396. Mad a rit, emezan, gant na reot ket re evit ho iec'hed.

    ►[form. conju.]

    S1 ganin / ganon

    (1499) Ca 102b. Guell ve gueneff. g. ie vouldroye mieulx. ●(1530) Pm 29. Gueneff presant dre carantez, tr. «Avec moi présents par amour.»

    (1723) CHal 93. Guenin, tr. «avec moi.»

    (1908) KMAF 44. Asa ! Pa'n em gave ganin. ●(1909) DIHU 173/365. É voéh e gav genon kleout. ●(1911) DIHU 66-67/184. de laret un tammig kaer genonn.

    S2 ganit / ganide / ganet / ganez / ganous / ganout / genis

    (14--) Jer A.70. Byhan soynget eu guenez sur /Da dygarez fals lazr paryur, tr. « Tu as peu réfléchi, sûrement, / A ton excuse, voleur faux (et) parjure » ●(1530) Pm 71. Ma map ham ny flam hir amser / Guenez ouff leset en caleter, tr. «Mon fils et mon neveu, certes longtemps, / Par toi je suis laissée en peine.» ●224. An maru yen certen so guenez, tr. «La mort froide certaine t'accompagne.» ●(1612) Cnf 48a. madou drouc acquisitet guenet.

    (1749) AP 108. er peh e oulen guenid. ●(1790) MG 29. chom guenid. ●332. a du guenid. ●(17--) FJ 24. evid ganide me ne gosein quen.

    (1841) IDH 200. me zennein guenit. ●228. Lemel guet-n-id ol ha vadeu. ●(1847) MDM 384. ar pevar all a zo ga-n-ez. ●(1861) JEI 180. er garanté tinér e houlenne guet-n-id. ●(1863) GBI I 302. Na chach-te da gleze ganide ! ●(1867) BBZ III 352. Tri fotr omp-ni gen-oud-de. ●(1870) MBR 172. saillet gan-ez. ●(1884) MJC 16. é houlennan guet n'id. ●(1894) BUZmornik 964. mar d-ann ganez. ●(18--) SAQ II 262. Trec'het oun ganhez, Galilean !

    (1905) RNDL 99. kemér genous un tam-koed. ●(1906) HIVL 9. é ma er pas genis, te cherrou droug. ●(1907) PERS 270. Neuze ez in ganet d'he gaout. ●(1907) DRSP 93. Treac'het oun ganed Paol. ●(1907) BSPD I 682. er péh e vou ariet gen is. ●(1915) LIKA 5. (Groe) e houlennan genout. ●16. penost é ma en tôl genout.

    S3m gantañ

    (1575) M 1215. mar assanter gantaff, tr. «si on y consent.» ●(1612) Cnf 14a. gantaff en è ty an concubineres.

    (1723) CHal 94. Guetou, tr. «avec lui.» ●(1790) Ismar 472. er uirionné n'en dai quet guet-t'ou.

    (1818) HJC 6. en dro e zigoéhas guet hon.

    S3f ganti

    (1557) B I 583. En drouc stat ez edomp ganty, tr. «Elle nous met dans un bel état !»

    (1723) CHal 94. gueti, tr. «avec elle.»

    P1 ganimp / ganeomp / ganomp

    (1530) Pm 119. Ne vyoude quet guenempny, tr. «Tu ne fus pas avec nous.»

    (1723) CHal 94. Guenemp, tr. «avec nous.» ●(1790) Ismar 475. ne arrihuant guenemb.

    (1878) EKG II 52. Daou zervez araok edo ganeomp-ni e Kergidu. ●(1889) SKG 14. ganomp-ni !

    (1902) PIGO I 25. n'eo ket c'hoario zo ganimp. ●(1903) MBJJ 7. eur wech hadkavet ganimp ar sklerijen.

    P2 ganeoc'h

    (1612) Cnf 40a. mar deo guell gueneoch. ●76b. pa eo pliget gueneoch.

    (1723) CHal 94. Guneeh, gueneah, tr. «avec vous.» ●(1790) Ismar 477. En Eutru Doué e zou gueneoh.

    (1834-1840) BBZcarn I 49. na gan ahanoch autrou nennebeut.

    P3 ganto / gante

    (1576) Cath 15. acoustrement a quement a yoa gante, tr. «aussi aucun de tous les vêtements qui étaient sur eux.» ●(1612) Cnf 6b. à guezyou ez arriff ganto (…). ●46a. cals bihanoch pris eguit ma ynt guerzet ganto.

    (c.1680) NG 87/1662. A goulenas guétééz, tr. « (As) he asked them. » ●(1688) MD II 30. Preferet ganteu. ●(1723) CHal 94. Gueté, ou guittai, tr. «avec eux, avec elles.» ●(1790) Ismar 474. Quemènt-ce e arrihue guet-t'ai.

    O ganeor

    (1944) VKST Mae 136. n'eo ket difennet koulskoude kaout soursi eun tammig ganeor an-unan !

Ce site utilise des cookies pour son fonctionnement.En savoir plus...