Recherche 'gortoz...' : 8 mots trouvés
Page 1 : de gortoz-1 (1) à gortozlec_h (8) :- gortoz .1gortoz .1
m.
I.
(1) Patience.
●(1862) JKS 354. Jezuz-Krist a zo enn-han gortoz ha digoll ar re a dle beza salvet. ●(1870) FHB 284/181a. Bezet enn-oc'h eun tam gortoz ma mignoned.
●(1907) AVKA 195. Doue, e zo e lod gortoz enhan, med...
(2) Espoir, espérance.
●(1847) FVR 30. Peb gorto barz er bed'zo evid-on kollet. ●191. hag hep gortoz ebed da zistrei d'ar gear.
(3) Bezañ gortoz da ub. =
●(1987) DBHB 109. hag hirio, ar merher, ez eus gortoz dezo.
(4) Temps d'attente.
●(1864) SMM 118. e-pad ar gortoz-se.
●(1903) MBJJ 242. berr eo o gortoz. ●(1914) RNDL 114. ur gortos. ●(1935) ANTO 151. Ne badas ket pell ar gortoz. ●(1951) BLBR 36/2. seul belloc'h eo padet hor gortoz.
(5) Lakaat gortoz war c'hortoz =
●(18--) SAQ I 322. peleac'h [e ma] ar re a gendalc'h da bedi, heb en em skuiza ; a c'hortoz, a laka gortoz var gortoz (…) ?
II. Bezañ en gortoz.
A. [devant une prép.]
(1) Bout en gortoz a (+ v.) : s’attendre à.
●(1767) ISpour 15. ne eellamp quet bout ingorto à vout salvet. ●(1790) MG viii. 46. ingorto on a changein. ●61. ingorto vér arlerh ma vou payét en drougueu hac en Eutru, a laquad ur blanq-benac a costé.
●(1854) PSA I 304. Pilat, dén aviset ma oé revé er bed, ha carguet a finès eit clasq en tu d'hum hobér guet en ol, e zou ingorto a bligein de Hérod. ●(1855) BDE 89. bout ingorto a em bout pep tra a zeguet-n-oh. ●(1887) LZBg 45et blezad-3e lodenn 178. éngorto a brenein un hoh, banann, coco ha taros.
●(1907) BSPD I 274. Ingorto mat e oé ag ou lakat de blégein d'el lézen. ●278. Ingorto mat é oé a dennein hé mab ag er houvand. ●292. ingorto mat e oé d'em lakat de nahein er fé.
(2) Bout en gortoz a, eus ub., udb. =
●(1790) MG viii. ingorto vein a hanah Dissul quettan.
●(1829) IAY 75. Dleout a rer bean en gorto deus ar reflexiono diblacet-se. ●(1861) BSJ 8. quen ne oent rah éngorto a Salvér er bed. ●(1896) HIS 80. é ma rah en dud éngorto ag ur Salvér.
(3) Bezañ en gortoz d'ub. : attendre qqn.
●(1866) LZBt Gouere 163. Ne oamp mui e gortoz da dud, gant a bell o (lire : a) oa e c'hortoemp hep na deue den. ●172. ne oamp ket enn gortoz d'hac'h ken-abred ! ●(1867) FHB 149/357b. ep ma voa nicun e gortos dezho. ●(1868) FHB 168/91b. He vam n'edo ket e gortoz dezhan. ●(1870) FHB 281/155b. E gortoz edont d'an den-ze.
B. [devant un v., une subord.]
●(1790) MG 31. Ingorto-on, me zud-vad, en hum boéniehèmb ol a zevri. ●166. Ingorto-on, me hoær, é tehait d'er fest, rac ean en dès grateit teign é rei ur gaër, hac é corollehémb hur goalh. ●(17--) TE 108. Mar hum lausquant de vurmurein, beénd ingorto é vou pussuniét ou inean guet velim er hoh serpand.
●(1907) BSPD I 535. Ingorto oé e vehé bet hanen deit de ben a lorbein er sant get é droeilleu. ●(1923) DIHU 139/193. ne hellamb ket bout engorto é hei guel en treu, ma ne lakamb ket hun albèhen get treu hur bro. ●(1936) DIHU 301/111. Engorto on é veet gél d'obér hou tevér.
►
●(1954) VAZA 70. Hervez ma’z oan en gortoz, daou vloaz diouzhtu e teuas ganin da vat arnodennoù ar vachelouriezh.
C. Bezañ en gortoz udb. digant ub. : espérer qqc. de qqn.
●(1928) SAKO 21. rô d'in da c'hras d'am nerzan, ma c'hallin ober ar vad out e gortoz diganin.
III. Bezañ war c'hortoz da : être en attente de.
●(1874) FHB 479/66b. Ar Frans a c'hell eta beza war c'hortos da velet ar gatoliket-ze eus an Amerik e miz Even.
- gortoz .2gortoz .2
v.
I. V. tr. d.
(1) Attendre.
●(1575) M 1837. Hac hon gortos á striff, da distreiff de niuer, tr. «Et il attend qu'avec zèle, nous revenions aux siens.» ●(1612) Cnf 27b. dauet an compagnunez santel en eff, pe-ré am gourto.
●(1767) ISpour 292. é ortoss enn Overenn.
●(1929) MKRN 17. Skourret eo ar freilhou da c'hortoz an eost du, tr. «les fléaux sont suspendus en attendant la récolte du blé noir.»
►absol.
●(c.1680) NG 1039-1040. Ha hemp repos / E hortosant.
●(1968) LOLE 124. gortoz pell, gortoz well.
(2) Bezañ o c'hortoz tud : être enceinte.
●(1970) GSBG 82. (Groe) hi oa o c'horten tud bep blez, tr. «Elle était enceinte tous les ans (litt. elle attendait du monde…).»
►absol.
●(1980) LIMO 14 juin. er ré goh e houi peruéh mad ne vezè ket laret ag ur vouéz éh oé «brazez», med «traou neué e zo geti», pe «éma é hortoz».
(3) Gortoz tro : attendre son tour.
●(1911) BUAZperrot 817. leuriadou tud (…) o c'hortoz tro.
(4) Gortoz (e) renk : attendre son tour.
●(1852) MML 175. resolvet mad da c'hortos renq memeus beteg noz.
●(1969) BAHE 60/41. Blejal ha trepasiñ a rae an div vihan gaezh [div annoar] er c'harr da c'hortoz o renk, sorc'henn o mamm warno. ●(1988) TOKO 93. o hortoz renk e ti ar medisin.
II. V. pron. En em c'hortoz.
(1) V. pron. réci. S'attendre mutuellement.
●(1943) FATI 20. Raktal e voe en em glevet evit en em c'hortoz (...) bep mintin war an hent.
(2) pa erreur V. pron. réfl. En em c'hortoz da : s'attendre à.
●(1877) BSA 17. en eun oad ne c'hello ket en em c'hortoz da gaout bugale.
III. Loc. adv.
(1) Da c'hortoz : en attendant.
●(1909) FHAB Here 312. Mes, da c'hortoz, dalc'hit mad ho teod.
(2) A-c'hortoz : (?) en attendant (?).
●(1727) HB 422. A-c'hortos, evit birviquen / Ma liquin hoc'h-adversourïen / Da servichout deoc'h da scabel. ●(1727) IN II 368. hac a c'hortos, bevomp gant ar mel eus a guen alies a instruction hac a exempl mad.
(3) Chom war c'hortoz =
●(1907) BOBL 02 novembre 162/3a. An traou er Marok a chom war c'hortoz.
IV.
(1) Gortoz an askorn : voir askorn.
(2) Na c'hortoz nag unan na daou : voir unan.
(3) Gortoz betek trompilh ar Varn : voir trompilh.
- gortozadenn gortozadenn
voir gortadenn
- gortozenngortozenn
f. –où
(1) Attente.
●(1659) SCger 10a. atente, tr. «gortosen.» ●(c.1718) CHal.ms i. attente, tr. «gortosen.»
●(1866) FHB 98/366b. Hag o c'hortoz ar beleg e voa ? Hag ar c'hortozen-ze a roe fizians dezhañ ?
(2) Collation.
●(1659) SCger 151a. gortosen, tr. «repas deuant souper.»
●(1732) GReg 179b. Collation, repas entre le dîner et le souper, tr. «Corn[ouaille] Gortozenn. p. gortozennou.» ●465a. Gouté, le repas qu'on fait entre le dîner & le souper, la collation, tr. «gortozenn. p. gortozennou. (Ce dernier mot n'est usité, de ma connoissance, qu'en Cornoüaille ; les Leonnois le disent quelquefois en riant.).» ●787b. Recine, ou recion, collation des Ouvriers à trois heures après midi, tr. «gortosenn. p. ou.» ●(1738) GGreg 18. gortozen, tr. «petit répas de Laboureurs à trois heures après midi.»
●(1876) TDE.BF 240a. Gortozenn, s. f., tr. «Repas léger entre le dîné et le soupé, collation, goûté.» ●(1890) MOA 173a. Venez collationner, tr. «deuit d'ho kortozenn.» ●On n'a pas collationné, tr. «ne d-eo ket goude gortozenn (anezhi).»
●(1911) BUAZperrot 46. peb a damm bara d'o gortozen. ●(1949) KROB 12/11. Soaz a deu d'ar park gant ar c'hortozenn. ●(1985) OUIS 243. vers 3 heures et demie, l’habitude de prendre le jus se généralise peu à peu : c’est le gortozen.
(3) (pour le bétail) =
●(1930) FHAB Ebrel 145. Da c'hortozenn, patatez pe rabez pe banez poaz gant eur vozad bennak a heiz, pe a winiz pe a gerc'h malet.
- gortozennañ
- gortozergortozer
m. –ion Homme qui attend.
●(1959) BAHE 17/14. e tremenas ar wetur hep gouzout d'ar c'hortozerien.
- gortozidigezh
- gortozlec'h