Devri

Recherche 'gwened...' : 11 mots trouvés

Page 1 : de gwened-1 (1) à gwenedourez (11) :
  • Gwened .1
    Gwened .1

    n. de l. Vannes.

    I. Gwened.

    (1499) Ca 103a. Guenet. g. vanes.

    (1656) VEach 38. An Autrou à Guenet. (1659) SCger 123a. Vennes, tr. «Guenet.» ●(1716) PEll.ms 645. Ar Ker-Gwenet la ville de Vennes. ●(17--) CT 4/8b. contant a partian en treuze ha Guenet. ●12/54. Et enta, ma baron, beter ger a gouenet. ●(1732) GReg 118a. Brezounecq guëned. blohaich. ●295a. Qéhyd evel a so êntre Guëned ha Roazon. ●948b. Vannes, Ville Episcopale de Bretagne, tr. «Guënned. guyned. ar guær a Vénned.» ●Aller à Vannes, tr. «Mont da Vénned.» Treg[orois] mont da wénned.» Van[netois] monet de Uened. monet de Uyned.» ●Le dialecte de Vannes, tr. «Brezonnecg Güénned.» ●(1744) L'Arm 2a. Tair leau doh Guénétt. ●395b. Gùénétt. m. ar Blaizance, Porh mor à Vor-bihan, Quærr E’scoppti, Peenn ag enn Izéle-Vréh, Palæss quemunn é Zuguétt curunétt. ●(1746) BS 229. a gouesas clàn er Guær a Vened.(1748) CI.pou 17. Gùinétt. ●(1778) VOn 132. tost eff-hi dioc'h Guenet. ●(c.1789) SD 19. Lucas de Bourgerel, Deputet eus a Vennet. ●(1790) MG I. É Guénèd, é ti Yehan-Marc Galles, Imprimour, é Ru en Intron-Varia. ●(1791) SD 101. Groeit in Directouër, en Guénét en triuéh dé a huavrer 1791.

    (1792-1815) CHCH 190. É ta er Gamached, pautred, é tant a bleg Guéned. ●(1821) GON 260a. Gwéned ou Gwenned, s. m. (...) É Gwéned é choumm bréma. ●(18--) LED.nev 2. Disquen a rejont e Guenet. ●(1825-1830) AJC 76. a vegou da raon a vegou da voened.(1834) KKK 132. Leutananz Breiz-izel a c'henderc'hé eskoptiou Gwéned, Kemper, Kastel Paol ha Tréger. ●(1834) HEB 401. He c'houent a so e Guenet. ●(1836) GRGu 8. Gùénèd. ●97. er guér a Huénèd. ●(1839) BESquillere 67. Monnet e ras enta de glasque én tu aral de Huénèd un deserh eit hum guhein doh en dud, hac hum arreste e ras étal er reuiér a Vlaouah, ér barraes hanhuet bermen Bihui. ●(1844) DMB 4. D'en eutru escob a Huénèd. ●(1847) FVR 288. Breujou ann Orient a zo kaset da Wened. ●(1854) GBI II 98. Bet on en Paris, en Gwened, / En Sant Malo, en Sant Briek. ●(1857) CBF 132. Gwenned.(1863) MBF 72. Hag a Huéned de Bondi ? ●95. Pegement e zou a Huéned de Sarhàu ? ●(1863) ST 6. Sant-Briec, Sant-Malo, ar gear goz a Wened. ●(18--) MILg 90. Etre Mountroulez ha Gwened / me eureu ma c’henta torfed. ●(1865) FHB 5/39a. E Guenet, n’eus ket pell. ●(1866) HSH 260. an dud-vad a Venet. ●(1867) BBZ III 7. Unnek Belek houarneset, / O tonet euz a Wened.(1869) TDE.FB xixb. Gwenned, Guenned. En Tréguier on prononce Gouenned. ●(1875) TSB 19. Hag hi hass de Huéned ag en hær-men présant. ●(18--) GBI I 292. da Wenet. ●(1876) TDE.BF 266b. Gwened, Gwenned. ●(c. 1890) CFB 42b. Guened. ●(1891) VNB 104. É Gùénéd, é ty en eutru *, péhani e arhué a Ruan a huélèt é dad. ●(1895) FOV 251. Ker bras avel Guénèd.

    (1902) LZBg Mae 101. Guéned. ●(1904) SKRS I 47. E kear Guened edoun. ●(1902-1905) LARB 14a. D'er hovand de Huéned sur e vehot kaset. ●(1905) ALMA 28. deuet euz an Oriant hag euz Gwened. ●(1909) NIKO 97. é Guéned. ●(1909) NOAR 163. Ha pa’z efet dre Wened, it hoc’h-unan da welet ha gaou eo lavaran. ●(1910) EGBT 129. Stank e oa gwejall an dud ac'h ê d'ober tro Breiz, evit pidi war beio an eskibien gentan eus hon bro, en Gwened, en Kemper, en Kastel-Pôl, en Landreger, en Sant-Brieg, en Sant-Malo hag en Dol. ●(1910) K*** 2. guet en escop a uinéd. ●(1922) KEPE 4. Kériolet hum geméré doh en ol, én Alré, é Guéned, eit ma vehé bet deit de hourén dohtou. ●(1926) FHAB Mae/172. dre eun emgleo sinet e Gwened gant pennou bras ar vro. ●(1927) GERI.Ern 203. Gwened, V Gwéned. ●(1934) BRUS []. a Uéned é tamp. ●(1937) TBBN 2. er hasas d’er skol de Huéned ar el latin. (...) é zibouké é Guéned. ●(1971) LLMM 147/277. distrujañ Josilin, kemer Gwened, Alre (o kreñvaat eno ar c’hastell), kontelezh Bro-Wereg a-bezh.

    II.

    (1) Gwenediz voir Gwenediz

    (2) Gwenedour voir Gwenedour

    III.

    (1) Dicton.

    (1844) FOB 42note. Me gar meurbet ar Leonardd / Enez zo bevet gomd (lire : gand) kik-lardd; / Ar saour zo, dann Tregueriz, / Euz krampoëz hac euz leaz livriz; / Mæs kernevodds ha gwenediz / Gand ar gwiniz-du zo gardiz.

    (2) Prophétie.

    (1891-1892) RVUm 56sq. Donnet e rei un amzer e grouézou en henteu a vorh de vorh hag en dud e griou forh; durant ma veint a ger de ger ne vou qet calz a muser. En henteu e vou groeit get mein bihan, aval doh uieu. ... Quer guir el ma ei un hent a vorh Plevigner de drezein guern Trelecan. Groeit e vou ehué un hent, hag e ie a Santés-Anna de Wuenet, dré er Marc'h-Guen. A pe achihou en hent-cé, é tei ur brezel. Un hent melen e drezou ol en henteu-cé; er hiri, lerh o lerh, e druei guet tan, hemb ehein na roncet, dré er manéeu hag en devalenneu, ag ur pen eral ag erbet. Nezé é tei en achimant.

    (3) Proverbe.

    (1912) PBHV 145. E ta glaù a zoh Sarhaù / Aveit glubein er merhed vraù. / - E ta glaù a zoh Guéned / Aveit glubein er bautred. / - E ta glaù a zoh Kempir / Aveit glubein er merhed vil.

    IV. Blason populaire : voir denjentil.

    V. Nom de famille.

    (1970) NFBT 83 N° 639. Guénet.

    VI. [Toponymie locale]

    (1748) CI.pou 24. Pair [= Sant-Pêr, Cathédrale]. ●(1790) MG I. É ti Yehan-Marc Galles, Imprimour, é Ru en Intron-Varia.

    (1834) HEB 401. He c'houent a so e Guenet hac a so galvet Couent an teir Vari.(1836) GRGu 97. er guér ag er Bondon. ●(1839) BESquillere 67. santès Trifine, moès en dén puissant ha brutal Comorre, péhani hé massacras, hi ha sant Tremeur hé mab, révé ma credér, ér Bondon, tosticg d’er guér a Huénèd. ●(1839) BES 613. arrihue é Hùénèd, él léh e hanhuér bermen er Bondon. ●(1847) FVR 311. e oent dastumetenn ilz (sic) Sant-Patern. Antronoz e oent renket war leur-vale ar Waremm. ●(1861) Bel 25. ind e zas de chom d'er ru en Drézen (...) Ér houvand-cé, péhani e zou bremen collège Sant-Françæs-Xavier (...) Pihue n'en dès chet hoah chonge a chapél Bé sant Uissant [dans la cathédrale]. ●27. én é gadoër é Sant-Pièr [= cathédrale]. ●69. revou mêlet Jesus-Chrouist é sant Padern.

    (1902) LZBg Mae 101. Sant-Padern (...) Sant-Pièr. ●(1905) DIHU 04/74. St Padern Guéned.(1906) DIHU 09/161. d'er pear a viz genvér fuzillennet ar er Hoarem.(1906) DIHU 18/307. tachen er Marhad Segal é Guéned. ●(1908) DIHU 32/23. Ret é gouiet grad-vat d’er bautred a Drusag bout kaset de ben er péh-sé ou unan kaer. ●(1910-1920) K*** . gouhi men dè bét chasset en uerizet ag er Meni. ●(1919) BSUF 28. étal plasen er Liseu (...). Én amzér-sé be oé é Calmont, tost de Huéned. ●37. betag er blasen hanùet plasen Santéz-Catherinn, e gavér étal iliz Sant-Padern. ●(1931) FHAB Gwengolo/336. Evelse e vezed digemeret (...) er Groaz C'hlas, e Gwened. ●(1937) TBBN 2. er bautred-skol en hum dolpé é manér er Bondon. ●142. de vanér er Voten étal Guéned. ●(1942) DIHU Meurzh 369/42. A Druseg éh oè genedik hag anaùet mat get en ol a Vemsez da Goulèu, a balamor d'é vadeleh. ●43. D’er prantad-man é chomè me zud ar er Rabin, dirak en eskopti koh ha menatieu en Tad Eternél. ●44. Hir é en hent betag en Aradon, dré Goulèu, Mourieg ha Roheltaz. ●(1959) MOJE II 4. Hogen, euz Gaoriniz beteg Konlo, eun teuz a lakee ar vorêrien war ziwall ouz taoliou-yud an avel. ●(1985-1986) ADEM 9. E oa e Boenneg oa e oa e zemeurañs, hag ar voereb a Voenneg a lâre dehou. (...) àr an hent da zoned d’an Arradon, mes pa zalc’h dre ar Vadelen. ●14. ni ’boa oaet da Sant Gwenn. ●71. Ar ar Lissoù.

  • Gwened .2
    Gwened .2

    n. de l. Pays de Vannes, Vannetais.

    I.

    (1) Gwened.

    (1580) G 671. Na dre pedenn ne effen en latenn a Vennet.

    (1687) MArtin 3. Bet voa en Querné, en Guenet / En Leon, Dol, en Sant Briec, / En Gouelou, en Escopti Treguer. ●(1712) HB 80. ha nep a chom e Guenet a ell lavaret : Sant Paul ha Sant Padern. ●(17--) CT 8/11. En douar a gouenet, herve a ententant. ●(1744) L'Arm 37ab. Er Gallec a zou, quasi toutt, composéd à irieu à Verhonêc Guénétt : hag é fæçon caire de gomz hemp ton, a zou er même. ●(1775) HEneu 10/10ab. à Leon, à Dreguer, à uern hac a uinet / me hou suppli, bretonet, de zonet dé guilet.

    (1821) GON 260a. Brézonek Gwéned a oar. ●(1834) HEB []. ar bobl eus a Venet hac eus a Guerne. ●(1855) FUB 78. Brézounek Léoun ha gallek Gwenned. ●(1867) BBZ III 337. E Gwidel e douar Gwenned. ●(1877) BSA 299. Evelse, aveac’h hanvet da eskob e Guenet.

    (1904) SKRS I 65. e brezounek Guened.

    (2) Bro Gwened.

    (1910) ISBR 61. Sant Kadeu, kanbroad sant Gueltaz, e zigoéhas dehon tremen é Bro-Guéned. ●(1911) BUAZmadeg 147. da velet he vro Guened.(1934) BRUS 293. Bro Guéned.

    (3) Bro-Wened.

    (1911) BUAZperrot 100. E Bro-Wened hebken, ne oa netra ebed c’hoaz. ●(1955) STBJ 124. Pelloc’h e Bro-Wened.

    (4) eskopti Gwened/an eskopti a Wened.

    (1612) Cnf.epist 5. ves à Diocesou Querneau, Leon. Treguer, ha Guenet.

    (1656) VEach 55. Olier Pennon á enes hedy, en escopty Guenet. (1744) L'Arm 108b. E'nn Esscopti à Huinéd-é é conzér Berhonêc. ●269. Boutt-çou énn E’sscopti à Huinétt cantt-ha-puar-huiguentt. ●(1775) HEneu 10/9a. én escopti a uinet er baress hannuet guern / ema, men berder, portret en intron vari à guelhuen.

    (1834) HEB 353. Sant Patern, escop ha patron eus a escopti Venet, a so guinidic eus a Vreiz. ●408. Mervel a eure en ur vorc'haden ebars Escopti Guenet er bloaves 96. ●(1839) BESquillere 150. é vrér Judicaël, Escob a Huénèd. ●150. maes Escob Guénèd hac intanvès er homte Geoffroi. ●(1847) FVR II. ugent hep ken her greaz enn Eskopti Gwenned. ●(1850) PENgwerin8 87. ha vo kaset da bresant da escopti Guenet.(1861) Bel 20. en eutru El Leu ne gùittei quet mui escobty Gùénèd. ●(1865) FHB 1/8b. e teuas da jom en eun enezen a escopti guenet. ●(1884) BUZmorvan 95. ar Zant en em dennaz enn eunn enezennik a eskopti Guened.

    (1902) LZBg Mae 100. Eskobti Guéned. ●(1904) SKRS I 46. Eur missioner, ginidik euz eskopti Guened, a ioa deuet da dremen eur pennadik amzer en he vro. ●(1910) EGBT 123. Komzomp eus a Zantez Anna, rak en eskopti Gwened a-bez nan eus iliz ebet ken kaer ha chapel Zantez-Anna. ●(1910) K*** 3. er perhindet a escopti Guinéd de bont-kastiel.

    II.

    (1) Latenn a Wened : jargon de Vannes.

    (1580) G 671. Na dre pedeñ ne effen en lateñ a Vennet / Quement den az sento a bezo mezequaet, tr. E. Ernault « Et je ne saurais pas de prière dans ton jargon de Vannes (?) / Tout homme qui t'obéira sera honni » ●note E. Ernault : « J'ai traduit d'après la conjecture : Na pedeñ ne gouffeñ ez lateñ a Vennet ».

    (2) Dicton.

    (1732) GReg 510a. L'idiome breton de Vannes est fort different des autres, tr. « Yez guënnedis a so dishêvel bras diouc'h ar rest eus ar Brezounecq. »

    (3) Étymologie populaire.

    (1844) FOB 26note. Le nom breton de Vannes Gwen-ed signifie, mot à mot, blé blanc.

    (4) Expression proverbiale.

    (1855) FUB 78. Brézounek Léoun ha gallek Gwenned. ●(1878) SVE 983. Brezounek Leon ha gallek Gwened.

    (5) Proverbe : Gwellañ galleg / galleg Gwened.

    (1878) SVE 984. Gwella gallek / Gallek Gwened.

    (6) Proverbe : Breton Leon ha galleg Gwened / Gwellañ lañgaj a zo er bed.

    (1912) PBHV 155. Breton Léon ha galleg Guéned / Guellan langaj e zou ér bed.

    (7) Proverbe : Sod evel ur Gwenedad ; brusk evel ur C’hernevad ; laer evel ul Leonard ; treitour evel un Tregeriad.

    (1732) GReg 948b. Proverbe faux, quoique commun : sodt evel ur güennedad; brusq evel ur c'hernévad; laër evel ul Leonard; traytour evel un Tregueryad.

    (1855) FUB 80. Sôd ével eur Gwennédad, / Brusk ével eur C'hernévad, / Laer ével eul Léonard, / Trétour ével eun Tréghériad. ●(1878) SVE 943. Sod evel eur Gwennedad, / Brusk evel eur C'hernevad, / Laer evel eul Leonard, / Traïtour evel eun Tregeriad.

    (8) Devinette.

    (1955) SKOL 4/4/58. Eus an holl gezeg a weler e Kernev, Leon, Treger ha Gwened, pehini a zebr an nebeutañ hag a zo ar skañvañ ? ar gazeg-koad.

    (9) Dictons au pardon de Saint-Servais.

    (1966) VQPB 206. A Saint-Servais, le combat commençait au moment précis où la procession arrivait à un petit ruisseau séparant l'évêché de Cornouaille de celui de Vannes. Tous les penn-baz se levaient à la fois, et une immense clameur retentissait, chaque parti réclamant au saint qu'il lui accorde la meilleure récolte. "Hij ar réo ! Hij ar réo ! Kerc'h ha gwiniz da Gernéo ! Secoue la gelée ! Secoue la gelée ! Avoine et froment à la Cornouaille " criaient les uns. "Heij ar rèu ! Kerc'h ha gunéh, ha gunéh-tu d'er Wénédiz ! Secoue la gelée ! Avoine et froment et blé noir aux Vannetais !" hurlaient les autres. Aussitôt commençait la mêlée des bâtons.

    III. Blasons populaires : voir bloc'haj, bloc'hig, bloc'hiz.

    IV. [Nom de famille] Voir Gwened .1

  • Gwenedad
    Gwenedad

    m. -ed Vannetais.

    (1821) GON 260a. Génédad ou Gwennédad, s. m. Vannetais, habitant du pays de Vannes. Pl. gwénédaded ou gwénédiz.

  • Gwenedadez
    Gwenedadez

    f. -ed Vannetaise.

    (1821) GON 260a. Génédad ou Gwennédad, s. m. Vannetais, habitant du pays de Vannes. Pl. gwénédaded ou gwénédiz. Gwénédadez ou Gwennédadez, s. f. Vannetaise, femme habitant le pays de Vannes. Pl. ed. On dit aussi gwénédez. Pl. ed. ●(1876) TDE.BF 267b. Gwennedad pl. gwennediz. Gwennedadez pl. ed.

  • gwenedeg
    gwenedeg

    m. Dialecte du pays de Vannes, vannetais.

    (1931) VALL 676b. vannetais, langue, tr. « gwenedeg m.» ●(1937) DIHU 310 Ebrel 243. Biskoah nen dé bet displéget ker splann er péh e chonj kalz a dud é K.L.T. diarben er guénedeg.

  • gwenedek
    gwenedek

    adj. En dialecte breton de Vannes, vannetais.

    (1943) DIHU 385/281. er skrideu guénedek kohan.

  • gwenedell
    gwenedell

    voir gweladell

  • Gwenedez
    Gwenedez

    f. -ed Vannetaise.

    (1716) PEll.ms 645. Ar-wenedis et Ar Gwenedis, les Vennetois. ur Gwenedat, un homme de Vennes ou du pais de Vennes. femin. Gwenedés, vannetoise. plur. Gwenedeset. Il est permis d’écrire avec nn quoique il n’en paroisse qu’une dans la prononciation.

    (1821) GON 260a. Génédad ou Gwennédad, s. m. Vannetais, habitant du pays de Vannes. Pl. gwénédaded ou gwénédiz. Gwénédadez ou Gwennédadez, s. f. Vannetaise, femme habitant le pays de Vannes. Pl. ed. On dit aussi gwénédez. Pl. ed.

  • Gwenediz
    Gwenediz

    pl.

    (1) Habitants de Vannes (cité).

    (1716) PEll.ms 645. Ar-wenedis et Ar Gwenedis, les Vennetois. ur Gwenedat, un homme de Vennes ou du pais de Vennes. femin. Gwenedés, vannetoise. plur. Gwenedeset. Il est permis d’écrire avec nn quoique il n’en paroisse qu’une dans la prononciation. ●(1732) GReg 948b. Qui est de Vannes, tr. «Güennedad. p. guennedis.» ●948b. Proverbe faux, quoique commun : sodt evel ur güennedad ; brusq evel ur c’hernévad ; laër evel ul Leonard ; traytour evel un Tregueryad. ●(1744) L’Arm 395b. Gùinédiss : Gùénédiss. m.

    (1821) SST 275. Ar en ton : Guenedis, cleët er fæçon. ●(1844) FOB 42. Mæs kernevodds ha gwenediz / Gand ar gwiniz-du zo gardiz. ●(1861) Bel 25. èl ma yèr a dal de vé patrom Gùénédis. 56 Ne oé quet hemb quin en dé ag é interremant é venné Gùénedis rantein inour d'en eutru El Leu. ●(1869) TDE.FB xixb. Gwennedad, m. pl. Gwennediz. ●(1876) TDE.BF 267b. Gwennedad pl. gwennediz. Gwennedadez pl. ed.(1884) BUZmorvan 269. Guenediz a oue lakeat nec’het. ●(1894) BUZmornik 269. Guenediz a oue lakeat nec’het.

    (1907) BSPD I 416. Néhanset oé Guénedis get ur séhour vras. ●(1927) GERI.Ern 203. Gwenedad m. pl. Gwenediz.

    (2) Habitants du pays vannetais.

    (1716) PEll.ms 645. Ar-wenedis et Ar Gwenedis, les Vennetois. ur Gwenedat, un homme de Vennes ou du pais de Vennes. femin. Gwenedés, vannetoise. plur. Gwenedeset. Il est permis d’écrire avec nn quoique il n’en paroisse qu’une dans la prononciation.

    (1732) GReg 510a. Yez guënnedis a so dishêvel bras diouc'h ar rest eus ar Brezounecq.

    (1821) GON 260a. Génédad ou Gwennédad, s. m. Vannetais, habitant du pays de Vannes. Pl. gwénédaded ou gwénédiz. Gwénédadez ou Gwennédadez, s. f. Vannetaise, femme habitant le pays de Vannes. Pl. ed. On dit aussi gwénédez. Pl. ed. ●(1850) PENgwerin8 89. breman teïo guenedis gant ho guernien bechek.

  • Gwenedour
    Gwenedour

    m. -ion

    (1) Homme de Vannes.

    (1732) GReg 948b. Qui est de Vannes, tr. «Güenn-edour. p. güenn-edouryen

    (1927) GERI.Ern 203. Gwenedour f. ez, V éz.

    (2) Homme du pays vannetais.

    (1869) FHB 234/196b. Gwenedourien bragou braz, chupennou riteunet, tokou ledan war ho bleo hir, Kernevodet a bep liou, Tregeriadet a bep oad. ●(1894) BUEr 41. Eun devez a oe gwelet oc'h arriout en Kervarzin eur zoner-biel gwenedour.

    (1914) DGES.hy 254. Guenedour, s.m., ar Venedourien. ●(1974) COBR 406. Gwenedour (m.) habitants (sic) du Vannetais.

  • Gwenedourez
    Gwenedourez

    f. Femme du Pays vannetais.

    (1927) GERI.Ern 203. Gwenedour f. ez, V éz.

Ce site utilise des cookies pour son fonctionnement.En savoir plus...