Devri

Recherche 'hag...' : 5 mots trouvés

Page 1 : de hag (1) à hag-en (5) :
  • hag
    hag

    élément qui entre en composition dans différentes prépositions comme etrezek, betek.

  • hag a
    hag a

    pr. rel. Qui.

    (14--) Jer 238. So deomp cusul mat hac a tall / An rehont so ouz hon dyscontall, tr. « Est pour nous un bon conseil ayant de la valeur. / Ceux-là (?) ne tiennent pas compte de nous (?) ».

    (1847) FVR 359. ni n’omp ket diskolperien, mes tud hag a gar ar Roue.

    (1915) KANNlandunvez 49/353. An tadou hag ar mammou hag a gaoze ar brezounek en ho zi a raffe mad deski d’ho bugale ar c’hatekismou brezounek.

  • hag all
    hag all

    adv.

    I.

    (1) (après une énumération) Et cætera.

    (1727) HB 566. Trugarecât Doue eus an nerz, hac eus ar recompans en deveus roet dezo, ha a.

    (1903) MBJJ 97. gwe sitrons, gwe mouar, gwe palmez hag all. ●355. Freuz ive, aouravalo, figez, sitrons hag all. ●(1904) KZVr 354 - 19/08/04. Aveler «toull-aveler» (pe «avelour») eun toull da rei avel d'eun donell ; an toull a vez war goufr an dornerez, hag all. ●(1910) MBJL 92. lord Ripon (...) ar c'holonel Edmund Talbot, hag all. ●(1917) KZVr 225 - 24/06/17. Diboulla, foenn, kolo, mouded, hag all, tr. «transporter à bras ou à dos d'un endroit difficile dans un endroit plus facile où une voiture peut pénétrer.» ●(1925) CBOU 4/56. Breiz a zo eur vro en dilerc'h war an holl vroiou all… En Breiz ne gaver netra vat… Breizis n'ouzont netra !… hag all… ●(1925) FHAB Gouere 268. e vije rouesoc'h ar biziadou : ar viskoul, an droerez hag all. ●(1931) VALL 275b. Et cætera, tr. «hag all.» ●(1932) OALE 39/331. Evid ar red-korf an danaven, ar fluz goad hag all. ●(1933) FHAB Here 433. ar goriou, biskoulou hag all a zav diwar ur giniadenn pe eur c'hlarenn ez eus bet prederiet outo gant traou lous. ●(1940) ALMA 135. biskoaz n'am boa kredet d'ar c'hontchennou mamm-goz war ar pez a zell ouz ar c'hornandoned, ar zabatou, ar strobinellerien an distroerien hag all. ●(1941) ARVR 38/4a. er miz-mañ, sur a-walc'h, e vo lakaet kalz chajou bihan, melchon ruz hag all. ●(1962) TDBP II 15. Dilladou, botoiou (boteier) hag all, tr. «vêtements, chaussures et autres (= et cætera).»

    (2) (en général après un seul mot) Et tout, y compris, entre autre.

    (1877) FHB (3e série) 20/162a. coueza rankint sintrou hag all. ●(1889) ISV 171. ar bugel a guezas var al leur-zi cavel hag all divar eur c'houfr huel. ●(1894) BUZmornik 448. tud klanv ha tud mac'hagnet, guele hag all. ●582. ar baianed hen dienterraz hag her stlapaz er mor arched hag all. ●625. Eul lestr (...) a oue kollet marc'hadourez hag all.

    (1910) MAKE 78. eur podhouarnad patatez plusk hag all. ●(1923) ADML 132. Ar vern a strakaz, a vroustaz dre he hanter, a gwezas er mor, gouel hag all. ●(1924) CBOU 2/29. eur banne kafe, krachen hag all. ●(1924) FHAB Mae 170. En em gavet e kichen eur c'heun, karr, kezeg, eskop hag all a yeas ennan a-lammou penn. ●(1925) BILZ 168. ar Vran, flech hag all warni. ●(1925) FHAB Meurzh 89. e tistagas eun taol troad ganti hag e kasas anezi, pladenn arc'hant hag all, da rodella pell ac'hano. ●(1932) ALMA 99. Ha setu hen, inkane hag all, en eun toull konfount. ●(1935) NOME 76. kollet e dog, boulouzenn, bloukenn hag all. ●(1947) YNVL 118. avaloù-douar plusk hag all.

    II. ken (…) hag all =

    (1908) KMAF 71. N'eo ket re abred, ken tagnouz hag all e-giz ma oa deut da veza eur pennad zo. ●(1910) MAKE 9. Plijadur ho peus, ma den, p'eo gwir emoc'h ken laouen hag all ? ●110. Ker buhan hag all, ma vije distroet da Bouldahud, he dije lavaret d'he anaoudegez : (…).

  • hag e-se
    hag e-se

    Etc.

    (1984) HYZH 154-155/50-51. moc'h bihan hag e-se. ●51. jeuiou modern (...) manej... tos-tos hag e-se.

  • hag-eñ
    hag-eñ

    conj.

    (1) Alors que.

    (1575) M 1731-1734. Ha dre se an rebeig, han breig dionz an mecher, / a dlée da gouzaff , ent scaff hep tardaff guer. / hac eff pan edoa sot, ne dlese scot noter, / heul an stir é piryent, panæ enc en hent scler, tr. « Et par conséquent le reproche et le tort à cette occasion, / Il devait le souffrir aussitôt, sans point tarder ; / Et puisque lui était sot, il n’aurait pas dû, chose évidente, / Suivre l’élan de son compagnon, puisqu’il allait étroitement dans le bon chemin »

    (1902) TMJG 344. Ma, Mari-Job, peuz ket aon ie o ruza vesse dre'n henchou, hag hen noz ? ●345. ma voutjen Mogi e mès gant eun amzer vel homan hag hen paket ho fri gant ar ianned hoc'hunan. ●(1910) MBJL 72. Nebeud a dud ive dre ar ruio, hag en e vervont an deio all gant a dremenerien a zo enne. ●(1970) BHAF 54. Na posubl e kahfe hemañ e genou e dad-koz !… Hag eñ ne roe ket Per droed d'e vugale da lavared e oa o reor deze.

    (2) [interrogation] Est-ce que… ?

    (1647) Am A.338. Ac eff na danç mat craq hep rabaty / Hen guis ur cezguy ar passe pié, tr. « Ne danse-t-il pas bien, absolumment, sans (en rien) rabattre, / Comme un (?) vieux chien (?), le passe-pied ? »

    (1818) HJC 39. «A-ion e èlehai donet nitra èl ma faute à Nazareth» ? ●52. «A-ion en devehai unan benec digasset dehon de zaibeign» ? ●(1821) SST 24. A ean e zou calz a ælet gardien ? ●(1857) LVH 170. hàg ean e zou ehué nitra caërroh, nitra dônnoh hag ihuelloh ?

    (3) [interrogation] Hag-eñ + zo : Est-ce que… ?

    (1790) MG 18. Hac ean-zou Doué en dès ehue groeit er ré-ze ?

    (1850) JAC 44. Hag én zo va ronceet er vech-mâ en poent vad ?

    (4) [Introduit une subord.] Si.

    (1530) J (Resurrection) 505-506. Huy goar certen hac enn ezneu / Ac ef so beu pe nac eu quet. ●619-622. Gou aleuerez plat naga / Ac ef so graet plen a quen tra / Lez teza da arabadou / Nemet hep muy gant guenn vuyou. ●(1557) B I 758. Guell ve ez maru da arhuest / Eguit bout dreizy manifest / An doeou onest detestet / Hac eff an droman glan an roe / Mar en gouzaffhe quet metoe / En pep ploe en diauoehet, tr. « Il vaudrait mieux la voir morte, que de voir par elle hautement haïs les dieux véritables ; et s’il le souffrait, lui le roi de tout ce pays, je le jure, on le désavouerait en tout lieu » ●(1612) Cnf p. 86 f° 43v°. Man en deuzr an pœnitãt monet bedé enno, ez scriffo an Confessor dezo, dré congez an pœnitant, an manyer eual mazeo lauaret, eguit guelet hac eff so lecit ober eual sé, hep henuell è nep manier an pœnitãt dre e hanu. ●p. 164 f°82v°. Pé à palamour da tra ezoar bet contraignet de derchell chadennet en è cambr; pé en heny cãbr, goudé maz eo bet en spacc ves à dou bloaz en heuelep statsé è finissas è buchez murbet miserabl, goulenet breman ac eff so pechet maruel mezuynti. ●(1647) Am 648. Ac eff a so creff he coz peneffy, tr. Herve Bihan « … si son vieil engin est fort »

    (c.1660-1670) VEAch 28. An Tat Ambroas à Brest, Capucin, à ro testeni ames é pacientet, Rac vn deruez, (emeza) goudé ma-z-oa cafet an Imach, ô guellet ar pardonæüryen-ó foula, hac o bresa é éét hac ô quasç gantoé fœnn, é goullennas outta hac eff ne nen faché quet, ó coll eualsé é madou ?

    (5) [asyndète] Hag eñ + possessif + substantif : lui et son/ses…

    (1530) Pm 162 (Tremenuan). Arre da vn dez goude henn / Ez duy da barnn men lauar crenn / Hac eff e holl goat troat ha penn / Quen puignaes eual an croas prenn. ●270 (Mab Den). Neuse a pep tu quen buhan / Cadarnn an barner souueran / Aduy yen gueneomp ouz an tnou / Hac eff he mam dynam iames / Da pep hep span glan roanes / Ha sent en les han santesou. ●(1580) G 117-120. Maz oude ma heraut, quae baut hep faout quet / Lavar dan Roue Glazren hac ef e Bretonet, / Ez af cuf hac uuel e quentel de guelet, / Eval den gant fortun a re hun dyhunet, tr. « Où es-tu, mon héraut ? Va hardiment sans faute, / Dis au roi Gralon, à lui et à ses Bretons, / Que je vais doux et humble, exprès pour le voir / Comme un homme qui par fortune fait un songe tout éveillé » ●141-144. Deomp affo me so prest, peur onest amprestet. / Groet an pourvysyon a faesczon da monet. / Ha hon lestr so gayllart heruez hon art fardet. / Deomp da guelet Glazren hac ef e Bretonet. ●641-644. Ionas eff a leffas, han Roe, pan clevas se, / A gueuru yunou bras, hac a ordrenas da se / Teuleur mentell real, hac ef he bugale, / Guyscaf dyllat syher gant esper a caret Doe, tr. « Jonas, lui, pleura, et le roi, quand il entendit cela, / Fit de grands jeûnes, et ordonna pour cela / De rejeter les manteaux royaux, et lui et ses enfants / Vêtir des habits de sacs, dans l’espoir de la faveur de Dieu ».

Ce site utilise des cookies pour son fonctionnement.En savoir plus...