Devri

Recherche 'karantez...' : 8 mots trouvés

Page 1 : de karantez-1 (1) à karantezusamant (8) :
  • karantez .1
    karantez .1

    f. –où, –ioù

    I. F.

    (1) Amour.

    (1499) Ca 32a. Carantez. g. amour. ●(c.1500) Cb 12b. g. amiablement. b. dre quarantez. ●58b. [delectation] g. delectation charnelle. b. delectation charnel. Idem hec illecebrositas / tis. bri. carantez charnel. ●(1505) Vc 7. Mammen beff, tan ac carantez, tr. «Source vive, feu et amour.» ●(1530) Pm 279. Start hac ardant en carantez, tr. «Ferme et ardent d'amour.» ●(1612) Cnf 23b. eguit deceu graguez ha merchet, pé eguit caffet ho carantez ha dimiziff dezo. ●(1621) Mc 64. vn dard a charantez. ●82. carantez ardant.

    (1659) SCger 135b. carentez, tr. «amitié, charité.» ●(c.1680) NG 864. Nen des truhé na caranté. ●1916-1917. Ha nen doué quet dré caranté / E bocas de Croiour er bet. ●(1732) GReg 34a. Amour, tr. «Carantez. van[netois] Carante.» ●Avoir de l'amour pour quelqu'un, tr. «Cahout carantez evit ur re.» ●L'amour de Dieu pour nous, tr. «Carantez Doüe evidoump.» ●L'amour des hommes pour Dieu, tr. «carantez ê qêver Doüe.» ●(1744) L'Arm 19a. Attache, affection, tr. «Caranté. f.»

    (1838) OVD 222. dré garanté doh-t-ou. ●(1861) JEI 181. santimanteu a hrat-vad hag a garanté. ●222. Aman èl m'en dé é natur er garanté a hrat-vad. ●(1867) BBZ III 421. Hag unan all en deuz hadet / Em liorz bleun ar garanted, tr. «un autre a semé dans mon courtil la fleur d'amour.» ●(1868) KTB.ms 14 p 250. diviza euz ho c'haranteo. ●(18--) SBI I 244. Breman p'omp arru braz hon daou, / A so savet caranteou, tr. «Maintenant que nous sommes devenus grands tous deux, / Il est né des tendresses (entre nous).»

    (1907) PERS 15. An diou garantez-se ne maint morse an eil heb eben.

    (2) Un dornad karantez : une poignée de main.

    (1895) FOV 254. Un dornad karanté, un taul tok, tr. «une poignée de main...»

    (1910) DIHU 61/111. Un dornad karanté Poteù. Ur brér oh.

    (3) A garantez : d'amour, adoré.

    (1839) BESquil 453. me zad a garanté. ●(1841) IDH 291. é falle d'eign bout interret étal mem bugalé a garanté. ●(1856) GRD 376. me moès a garanté, é mèn é ma me fautr. ●378. Allas ! me hroaidur a garanté.

    (1921) BUFA 66. O Léon, mem Brér a garanté.

    ►enfant. Aelig a garantez : petit ange d'amour.

    (1976) LIMO 18 septembre. D'er ré bihan-bihan, e vè lared : élig a garanté.

    (4) Kaout karantez ouzh ub. : avoir, éprouver de l'amour pour qqn.

    (17--) TE 156. n'ou dès quêt ur guir garanté doh-t'ai.

    (1841) IDH 49. péré en dès ur garanté rai dinér en eil doh eguilé !

    (5) sens fig. Taol-kurun ar garantez : coup de foudre en amour.

    (1935) BREI 432/4b. tôl-kurun ar garante, «en galleg, le coup de foudre».

    (6) Amitié.

    (1732) GReg 33b. Amitié, affection, tr. «carantez. p. carantezyou

    (7) Dre garantez : amiablement.

    (c.1500) Cb 12b. g. amiablement. b. dre quarantez. ●35a. g. amiablement. b. dre quarantez.

    (8) Charité.

    (c.1500) Cb 35b. Carantez. g. charite.

    (1659) SCger 22b. charité, tr. «carentez.» ●(1732) GReg 153a. Charité, vertu Théologale, tr. «Carantez.» ●La charité consiste à aimer Dieu de tout son cœur, & à aimer son prochain comme soi-même, tr. «Ar vertuz a garantez hon oblich da garet Doüe a greiz hon c'haloun, hac hon neçzan evel hon-unan.»

    II. (botanique)

    (1) Louzaouenn-ar-garantez : bardane.

    (1934) BRUS 263. La bardane, tr. «lezeuen er garanté

    (2) Capitule de la bardane.

    (1732) GReg 80b. Fruit de Bardane, tr. «carantez

    (1879) BLE 63. Bardane mineure (…) Les capitules portent en breton les noms de Spék et de Karantez.

    (3) Fruit du grateron gaillet.

    (1931) VALL 342b. le fruit du grateron, tr. «karantez f.»

    III.

    (1) Fritañ laouenn ar garantez war billig kraz ar baourentez : voir laou.

    (2) Fritañ laouenn ar baourentez war billig ar garantez : voir laou.

  • karantez .2
    karantez .2

    f. ou m. Personne aimée.

    (c.1350) Io ms latin 14355 f°399r°. Mar hamguorant va karantit da vout in / nos ohecostit uamgaret. nep pret. etc. tr. « Si me garantit mon amour d'être la nuit à son côté, femme aimée, à tout instant, etc »

    (c.1680) NG 216. Conzet doheint me caranté.

    (1821) GON 72b. Karantez est encore un subst. commun, servant à désigner un amant, une amante, un amoureux, une maîtresse. Va c'harantez eo, c'est mon amant, cest mon amante. ●(1854) GBI II 94. Krog en he dorn he c'harante, tr. «Son amoureux la tient par la main.» ●(1869) KTB.ms 15 p 211. Piou eo da garantez ive. ●(1870) MBR 18. Rankout e oe'ta d'ar prins iaouank mont dioc'h he garantez. ●(1895) GMB 96. Karañte est masc. en pet[it] Trég[uier] au sens d'amant : eur c'harañte d'ei.

    (1900) ANDP 12. ar plac'h yaouank hag he c'harante. ●(1902) PIGO I 13. war an hent-man eman o chom ma c'harante. ●(1908) PIGO II 43. eun amourous o vont da zaludi e garante.

  • karantez-an-unan
    karantez-an-unan

    f. Amour-propre.

    (1931) VALL 23b. Amour-propre, tr. «karantez-an-unan f.»

  • karantez-vro
    karantez-vro

    f. Patriotisme.

    (1907) BOBL 19 octobre 160/2e. ar re a gomz eneb d'ar garantez-bro. ●(1909) NOAR v. Eur c'houezadenn a feiz hag a garantez-vro. ●(1925) CBOU 4/58. kreski en e galon karante Doue hag ar garante vro. ●(1926) FHAB Here 398. enaoui e kalonou ar gerent tan ar garantez-vro.

  • karantezenn
    karantezenn

    f. (botanique) Fruit du grateron gaillet.

    (1931) VALL 342b. le fruit du grateron, tr. «karantezenn f.»

  • karantezus
    karantezus

    adj.

    I. Attr./Épith.

    (1) Aimable, affectueux.

    (1499) Ca 32a. Carantezus. g. amable.

    (1710) IN I 432. gant un aoulagat carantezus.

    (1889) ISV 273. Nag hen a ioa carantezus va mam, an hini zo eat gant Doue !

    (1906-1907) EVENnot 20. (Priel) Eur bugel karanteüs e hennez, tr. «aimant, qui s’attache.» ●(1942) DHKN 62. Nag eurus e oent er merhed-sé hag e gavè paotred iouank digras ha hep si, de laret dehè komzeu ker braù ha ker karantéus.

    (2) Charitable.

    (1659) SCger 22b. charitable, tr. «carentezus oc'h.» ●135b. carentezus, tr. «charitable.» ●(1727) HB 593. C'hui so mad ha carantezus. ●(1732) GReg 153a. Charitable, qui est prompt à assister son prochain, tr. «Carantezus ê qêver e hentez.» ●522b. Incharitable, tr. «Digar. nep ne deo qet carantezus ê qêver e hentez. didrugaresus. criz.» ●(1792) CAg 61. Crechenion carantéus.

    (1849) LLB 147. O tad karantéus e chom é lein en né. ●(1869) KTB.ms 14 p 129. aluzon ann dud karantezuz. ●(1877) EKG I 107. An dud vad ha karantezuz-se. ●(1878) BAY 19. Karañtéus, tr. «Plein de charité.» ●(1878) EKG II 73. eur Rouanez ker mad ha ker karantezuz.

    (1922) EOVD 294. Nag amiaplet é bout frontal, karantéus.

    (3) Bezañ karantezus ouzh ub. =

    (1728) Resurrection 2570. Aso caranteus ous ehol vugalle.

    (1880) SAB 222. oc'h euz c'hoant e veen carantezuz ouz ar Verc'hez.

    II. Adv. Avec amour, amabilité, affectueusement.

    (1880) SAB 171. difazia carantezuz ar re a ve fazied. ●231. Jesus a rebechas deza carantezuz an discredi-ze.

  • karantezusaat
    karantezusaat

    v. intr. Devenir plus charitable.

    (1869) EGB 159. karantéusaad a ra oc'h hé dud, tr. «il devient plus charitable envers les siens.»

  • karantezusamant
    karantezusamant

    adj. Amoureusement.

    (c.1718) CHal.ms i. amoureusement, tr. «dré, guet caranté, caranteüsemant

Ce site utilise des cookies pour son fonctionnement.En savoir plus...