Devri

Recherche 'kemer...' : 11 mots trouvés

Page 1 : de kemer-2 (1) à kemerus (11) :
  • kemer .2
    kemer .2

    m. –où

    (1) Prise, capture.

    (1732) GReg 755b. Prise, capture, tr. «Qemer. ur c'hemer

    (1907) VBFV.bf 39a. kemér, m. pl. eu, tr. «prise, capture.»

    (2) Accueil. cf. degemer

    (1866) LZBt Ebrel 117. Kelo eunn hevelep kemer a oe kaset da benn-lec'h ar vroad douar-ze. ●(1867) LZBt Gouere 314. fouge gant-he da vean groet ken mad kemer.

    (1905) LZBg Genver 48. a pe hreent ket er memb kemér a rah en dud.

  • kemer / kemeret / kemerout .1
    kemer / kemeret / kemerout .1

    v.

    I. V. tr. d.

    A.

    (1) Prendre, saisir.

    (1499) Ca 170a. Quempret. g. prendre. ●(c. 1501) Donoet 17-4. ha neel quet quimpret « r », tr. « et ne peut prendre « -r » » ●20-3. Pez aquemerhy anomen ?, tr. « Que prend-elle du nom ? » ●(1557) B I 480. Quemeret diff tiz hoz bizyer, / Ha scourgezou calet seder, / Ha gruet antier he quenderen, tr. «Prenez-moi vite vos bâtons et des fouets bien durs, et amenez-la à bout.» ●(1580) G 1217. An yth eus an gryñol lyer (lire : greunyer lijer) a quemeront (lire : quemerant, rime en -ant). / Lazrez dyvat ha teñ eval heñ a mennont (lire : mennant). / Map Doe ne aznevont (lire : aznevant) hac y a amanto ?, tr. « Le blé du grenier, ils le prennent subtilement ; / Ils veulent ainsi voler méchament et durement. / Ils ne connaissent par le Fils de Dieu ; est-ce qu’ils se corrigeront ? » ●(1633) Nom 163a-b. Carnarium, furcula : fourchette à prendre chair : forchiq, pe fourchettès da coummeret quicq.

    (1667) ARmorial 40. Cameru Trogoäzrat en Lanmaudez, Rosallic & autres, écartelé au premier & dernier d’azur à vn Vanet ou Coquille d’argent contrescartelé d’argent à quatre Billettes de gueulle posées en Croix & vn petit Croissant de mesme en abîme & pour deuise En quichen reyhé ma commeret, c'est-à-dire, qui se mesle de donner, se doit disposer à receuoir.

    (1864) GBI ii 56. Komerret skabell hag azeet, tr. «prenez un escabeau et asseyez-vous.»

    (2) Prendre, attraper, capturer.

    (1530) J p. 17a. Ha sellomp moean ha manier / En berr amser da quemeret / Iesus, tr. «cherchons le moyen et la manière de prendre promptement Jésus.» ●(1633) Nom 165b. Decipulum : vn trebuchet : vn stocquer, pe vn drappet da coummeret labouçcet.

    (3) Prendre (des gens) avec soi.

    (1576) Cath p. 5. ez comeras darn he tut he pales (…) hac ez eaz en queer, tr. «elle prit une partie de ses gens, de son palais, (…) et elle alla en ville.»

    (4) Kemer e ... = ober e ...

    (18--) CST 99. e vije aet ar zoudarded e kêr evit kemeret o flijadur.

    (1925) FHAB Mae 171. epad m'edo arre all o kemeret o c'housk. ●(1925) BUAZmadeg 109-110. he gousked a gemeras var an douar noaz.

    (5) Kemer ub. da : prendre qqn comme.

    (17--) TE 38. Isaac e gueméras Rebecca de brièd.

    (1866) FHB 62/77b. ar re a guemer an nebeuta tud da vevel.

    (1911) BUAZperrot 142. e vreur hena her c'hemeras neuze da bôtr saout.

    (6) =

    (1710) IN I 366. ar guenanigou-se a guemer diaouasquel (lire : diouasquel).

    (7) Kemer e gras : prendre en gré.

    (1499) Ca 170a. g. prendre en gre. g. quempret en gracc.

    B. [empl. avec un mot indénombrable] Ressentir, éprouver, concevoir.

    (1) Kemer hirder : éprouver de l'ennui.

    (14--) N 116. cals a hirder a quemerenn, tr. «j'étais plein d'ennui.»

    (2) Kemer spont : prendre peur.

    (1744) L'Arm 10b. S'alarmer, tr. «Quemér sponte.» ●(17--) CBet 2485. na guemeret quet spont.

    (1924) LZMR 27. Na te a gemer spont gant lavar va zad koz.

    (3) Kemer kaz ouzh udb., ub. : prendre qqc., qqn en haine, en grippe.

    (1790) MG 311. Hum gonvertissein, e zou quemér caz doh tout er péh e garait. ●(17--) TE 42. Quemènt-ce e ras dehou quemér ur haz quer bras doh Jacob.

    (1838) OVD 140. quemér cas doh er ræson.

    (1924) LZMR 28. Eur c'has spontus e oa deuet da gemer ouz Kaou.

    (4) Kemer souezh : s'étonner.

    (1878) EKG II 42. Arabat eo d'eoc'h kemeret souez o velet ac'hanon o sellet ker pis-se ouc'h an traou.

    (5) Kemer doñjer : éprouver du dégoût.

    (18--) SAQ II 163. Heugi 'rea, donjer a gemere.

    (6) Kemer reuz : se donner du mal, de la peine.

    (1903) MBJJ 211. Kalz a reuz a gemeret. ●(1935) BREI 426/1c. o devoa Lanuoniz kemeret streuveul ha reuz da rei lufr ha ton d'ar gouel-man.

    (7) Kemer gloar : se glorifier.

    (1905) IMJK 102. Eit kement-sé ne geméret ket gloér.

    (8) Kemer lorc'h, fouge : s'enorgueillir.

    (1894) BUZmornik 281. Kemeret lorc'h gant ar grasou a resever digant Doue a zo danjeruz-braz.

    (1909) KTLR 93. lorc'h ha fouge a gemeraz o velet e vedo he unan, o kas en dro oll dud ar maner. ●(1910) MBJL 66. n'ê ket evit kemer lorc'h. ●(1911) BUAZperrot 11. ha ne gemeroc'h ket a lorc'h eus ar meuleudiou a vefe gellet rei deoc'h.

    (9) Kemer nec'hamant, merfeti : s'inquiéter.

    (1909) KTLR 111. ne gemeras ket nemeur a nec'hamant. ●(1935) BREI 396/3a. n'a ket da gemer merfeti pe nec'hamant.

    (10) Kemer glac'har gant ub. =

    (1868) KMM 117. Petra dalv deoc'h kemeret re a c'hlac'har hag a ran-galon pa varv ho tud ?

    (1912) BOEG 74. Mar keméran glahar get te vrér.

    (11) Kemer dipit : ressentir du dépit.

    (1923) KNOL 240. ar pesketour a gemeras dipit hag a yeas e kounnar.

    (12) Kemer gwarizi : ressentir de la jalousie.

    (1934) PONT 99. Hag e kave dies, e kemere gwarizi.

    (13) Kemer diaes =

    (1934) KOMA 22. N'eo ket da d'it kemer dies o rei da gi.

    (14) Kemer droug : se mettre en colère.

    (1921) PGAZ 23. ker buan oa da gemeret drouk ha da lavaret he zantimant.

    (15) Kemer ourgouilh : s'enorgueillir.

    (1921) PGAZ 74. evit miret ouzomp da gemeret ourgouill.

    (16) Kemer mezh : éprouver de la honte.

    (1580) G 673-674. Ne stouheñ, ne quemerheñ mez evyt reyf da galant da stryzaf / Nac oude mar huerou ha pervers me roy ma neyz dezaf, tr. «Je ne veux pas m'humilier, ni avoir honte de donner à un amant à étreindre / Tu as beau être maer et grave, je lui donnerai mon nid.»

    (1861) BELeu 94. red-é quemér méh, quæ ha glahar.

    (17) Kemer keuz : éprouver du regret.

    (1861) BELeu 94. red-é quemér méh, quæ ha glahar.

    (18) Kemer doutañs : éprouver un doute.

    (1575) M 1797. Ne spont rac nep gallout, na ne quemer doutanç, tr. «Il n'a peur d'aucune puissance et il n'a pas d'hésitation.»

    (19) Kemer kalon : prendre courage.

    (17--) ST 24. Ret eo kemer kalon.

    (20) Kemer tristidigezh : ressentir, éprouver de la tristesse.

    (1905) BOBL 16 décembre 65/2d. n'oun ket evit miret diouz va c'halon da gemer tristidigez.

    (21) Kemer buhez : prendre vie.

    (c.1680) NG 167-168. Goueh dim eué, / Pe guemersam biscoueh buhé.

    C. absol. (en plt d'animaux) Bezañ kemeret = bezañ o tougen.

    (1744) L'Arm 392b. Truye (..) Se fait couvrir une seconde fois étant pleine ; & porte deux fois l'an, tr. «Hi a receu enn hoh unn eile guéh, goudé m'i déss queméréd ; ha nodein a-ra dihue huéh ér blai.»

    D. [devant une subord.]

    (1909) BROU 212. (Eusa) Me a gemer…, tr. «je tiens que…»

    E. [devant un inf.] Se préparer.

    (1580) G 19. Quemer monet te haz Ytron, tr. «Prépare-toi à aller, toi et ta Dame.»

    II. (droit) Kemer war zouar : mettre ses terres en hypothèque.

    (1942) SAV 23/65. Eun den-all diwar ar maez a oa o klask arc’hant da bresta war leve, met ne oa ket evit o c’hemerout war zouar, peogwir n’en devoa tamm font ebet.

    III. V. pron. En em gemer.

    (1) S'offenser, se formaliser, s'offusquer.

    (1902) PIGO I 210. Perag en em gemer gant ken neubeut a dra ? ●(1908) PIGO II 36. Ne fell ket d'ac'h 'n em gemer, a laris neuze.

    (2) En em gemer diouzh : s'y prendre de manière à.

    (1925) FAHB Kerzu 449. eur gevredigez hag en em gemerfe diouz starda hec'h izili etrezo. ●(1926) FHAB Kerzu 445. 'N em gemer a ranker diouz kaout an trec'h.

    (3) En em gemer ouzh ub. : s'attaquer à, s'en prendre à qqn.

    (1909) FHAB Genver 1. ne fell ket deomp (...) en em gemeret ous den.

    (4) En em gemer gant udb. : entreprendre qqc.

    (1921) PGAZ 41. Red eo eveld'hi en em gemeret abred gand al labour-ze.

    (5) En em gemer ganti : s'y prendre.

    (1932) BSTR 4. Hag ar mammou holl, n'eus ket c'hoas pell, 'en em gemere evel-se ganti.

    IV.

    (1) Kemer troad : voir troad.

    (2) Kemer muzul genou ub. : voir genoù.

    (3) Kemer fred gant ub. : voir fred.

    (4) Kemer pleg diwar ub. : voir pleg.

    (5) kemer e bleg kemener : voir kemener.

    (6) Kemer an ed evel m'eo bet dornet : voir ed.

    (7) Kemer ar gouriz plouz : voir gouriz.

    (8) Kemer ar big : voir pig.

    (9) Kemer kraoñ digant ub. : voir kraoñ.

    (10) Kemer e votoù e-dan e gazell : voir botoù.

    (11) Kemer ar c'hraz : voir kraz.

    (12) Kemer e voned evit e dog : voir boned.

  • kemerad
    kemerad

    m. kemeridi Captif.

    (1931) VALL 96a. Captif subs., tr. «kemerad pl. kemeridi

  • kemerapl
    kemerapl

    adj. Prenable.

    (c.1500) Cb 43b. [comprehendaff] gal. prenable. b. quemerabl.

  • kemerer / kemerour
    kemerer / kemerour

    m. –ion Preneur.

    (1732) GReg 750a. Celui qui prend, tr. «Qemereur. p. yen. Van[netois] qemerour. p. yon, yan

    (1907) VBFV.bf 39a. kemérour, m. pl. –erion, tr. «preneur.» ●(1962) EGRH I 30. kemerour m. -ien, tr. « preneur. »

  • kemeret .1
    kemeret .1

    voir kemer .1

  • kemeret .2
    kemeret .2

    adj. Pris.

    (1499) Ca 169b. Quemeret. g. prins.

  • kemeridigezh
    kemeridigezh

    f.

    (1) Prise.

    (c.1500) Cb [quemeret]. Jtem hec apprehensio / is. g. prise. b. quemerediguez. ●(1521) Cc. [quemeret] Jtem hec apprehensio is. g. prise. b. quemeredigaez.

    (2) Acceptation.

    (c.1500) Cb [quemeret]. vnde hec acceptatio / nis. g. acceptation / ou receuance. b. quemerediguez.

    (3) Capture.

    (1732) GReg 135b. Capture, tr. «qemeridiguez.» ●755b. Prise, capture, tr. «qemeridiguez. ur guemeridiguez

  • kemerour
    kemerour

    voir kemerer

  • kemerout
    kemerout

    voir kemer .1

  • kemerus
    kemerus

    adj. Prenable.

    (c.1500) Cb [quemeret]. Jtem capaciter ad. g. prenablement. bri. ez quemerus.

Ce site utilise des cookies pour son fonctionnement.En savoir plus...