Recherche 'kist...' : 23 mots trouvés
Page 1 : de kist (1) à kistreberzh (23) :- kistkist
m. –où (pathologie) Kyste.
●(1972) BAHE 75/36. Ur mell kist a oa peg ouzh unan eus ar gwrizioù...
- kistinkistin
coll. & m. (botanique)
I. Coll.
(1) Châtaigniers.
●(1849) LLB 658. er faw ihuel, en derw hag er hesten. ●801. Hadet ehué kesten én hou koedeu nehué. ●(1869) FHB 237/224a. mont da zoucha e doug ar guez, rag ar gurun a goez alies varnezho, dreist oll var an dero, ar c'histin, an eunvlac'h, morse, a leverer, n'eo bet guelet o coeza var ar fao. ●(1869) FHB 244/279b. Evit ober koajou mad, ar bezo hag ar fao a zo mad, ha soken ar c'hesten hag ann dero.
●(1914) LZBt Du 15. eur c'hoat kistin. ●(1929) MKRN 108. an aliou kesten, tr. «les allées de châtaigniers.» ●(1933) ALBR 18. E kreiz ar c'hoajou kistin. ●(1975) YABA 25.10. diw renkad kistenn.
(2) Châtaignes.
●(1659) SCger 168a. quistinen p. quistin, tr. «chataigne.» ●(1732) GReg 156b. Chataigne, fruit, tr. «Qistineñ. p. qistin. Van[netois] Qestenén. p. qesten. qistenén. p. qisteen.» ●605a. Marron, tr. «Qistinen. p. qistin.»
II. M. Bois de châtaignier.
●(1970) BHAF 130. eur gargad plenk kistin.
III.
(1) Bezañ bet ganet ur wech m'eo dilodennnet tout ar c'histin : ne pas être malin.
●(1980) (K) RIEG G. Peñseg. Hennezh 'oa ganet ur wech 'oa dilodennnet tout ar c'histin.
(2) Bezañ ganet e fin ar sizhun pa oa ar re all o tebriñ kistin : ne pas être malin.
●(1993) (Ki) SANT EVARZEG F. Jak. Hennezh zo ganet 'fin ar sizhun pa oa ar re all o tebriñ kistin.
- kistin-Bourdelkistin-Bourdel
coll. (botanique) Marrons.
●(1732) GReg 605a. Marron, tr. «Qistinen. p. qistin. qistin-bourdell.»
●(1879) ERNsup 159. kistin Bourdel, des marrons.
(2) Gwez kistin-Bourdel : marronniers d'Inde.
●(1940) SAV 18/12. ar gwez Kistin-Bourdel.
►gwezenn-kistin-Bourdel f. Marronnier d'Inde.
●(1879) ERNsup 159. eur wéenn gistin Bourdel, marronnier, Lanr[odec].
- kistin-dour
- kistin-faoukistin-faou
coll. (botanique) Faînes de hêtre.
●(1984) LPPN 888. (Poullaouen) «fiez-vô», coll., sing. -enn, faînes (du hêtre); cf. «fiez-do(l)ged» A[r]g[oat]. idem & «kistin-vô» (plus usuel à Poullaouen).
- kistin-holen
- kistin-Indez
- kistin-moc'h
- kistin-Spagn
- kistinakistina
v. intr. Chercher, ramasser de châtaignes.
●(1659) SCger 23a. chercher des chastaignes, tr. «quistina.» ●168a. quistina, tr. «chercher des chataignes.» ●(1732) GReg 157a. Chercher des chataignes, tr. «Qistina. pr. et.»
●(1855) TOB 3. Le petit garçon est allé ramasser du bois à feu, cueillir des figues, des châtaignes, et jusqu'à du gland, tr. «Ar c'hrennard zo et da geuneuta, fieza, kistina, meza zo ken.» ●(1896) GMB 558. chercher des châtaignes (...) pet[it] tréc[orois] kistina.
●(1903) BTAH 203. Da gistina er parkeier, tr. «chercher de châtaignes dans les champs.» ●(1925) BILZ 115. ec'h ênt da graon-kelvea pe da gistina pe da vouara, da c'hregona, da avalaoua, herve ar miz. ●(1942) FHAB Meurzh/Ebrel 145. ez aed da gistina.
- kistinaerkistinaer
m. –ion Celui qui cherche, qui ramasse des châtaignes.
●(1903) BTAH 206. Iouc'hadennou kistinerien.
- kistineg
- kistinenn .1
- kistinenn .2kistinenn .2
f. –où, kistin
(1) (botanique) Châtaigne.
●(1499) Ca 172a. Quistinenn. g. chataingne / ou chataingner. ●(1633) Nom 70a. Castanea, sardiana glans : chastagne : quistinnen. ●98a. Echinus, echinatus calyx : la couuerture picquante de la chastaigne : an golo pehiny á picq ves an quistinen.
●(1659) SCger 23a. chastaigne, tr. «quistinen.» ●168a. quistinen p. quistin, tr. «chataigne.» ●(1732) GReg 156b. Chataigne, fruit, tr. «Qistineñ. p. qistin. Van[netois] Qestenén. p. qesten. qistenén. p. qisteen.» ●605a. Marron, tr. «Qistinen. p. qistin.» ●(1738) GGreg 14. teyr c'histyneñ.
●(1931) GUBI 198. ur fréhen / Hanaùet mat ér vro ha hanùet kisténen.
(2) (anatomie) Prostate.
●(1935) OALD 51/3. Pa voe tennet diouzin va C'histinenn (Prostate) gand an aotrou de la Marnière.
- kistinenn-voc'hkistinenn-voc'h
f. (botanique) Chataignier sauvage.
●(1931) VALL 114b. Chataignier sauvage, tr. «kistinenn-voc'h pl. kistinenned-moc'h.»
- kistinenn-vorkistinenn-vor
f. (ichtyonymie) Oursin.
●(1931) VALL 520b. Oursin, tr. «kistinenn-vor f. pl. kistinenned (et kistinennou-)mor.»
- kistinid
- Kistinid / KistinigKistinid / Kistinig
n. de l. Quistinic.
I. Kistinid / Kistinig.
●(1748) CI.pou 107. Quistinic. ●(1775) HEneu 10/13b. guern, melran, ha lomaleu, malguennac, ha bubri / baud, pluniaue, quistinnic, hac er guer à bondi / deit de bedein a galon vat dré ur guir garanté / d'en intron vari a guelhuen d'ou secour nos ha dé.
●(1847) FVR 287. belek euz a Gistinik.
●(1902) LZBg Mae 102. Kistenig. ●(1905) ALMA 70. Kistinik. ●(1912) DIHU 82/25. É Kesténig ma er gumun. ●(1930) GUSG 95. Kañnet lod get me zad ha lod get P. Oliéreu, à Gistinig. ●175. Kañnet get Marivon Er Saek, a Gesténeg. ●(1931) GUBI 192. Mañnéieu ihuél Kistinig. ●(1934) BRUS 296. Kistinid. ●(1938) ARBO 159. parréz Kesténid abeh. ●(1995) LMBR 78. e parrez Kistinid.
II.
(1) Dictons.
●(1911) DIHU 72/271. Foèuerion Melrand e zou anaùet é Breih abéh. Guillom é Livr el labourér, e gonz ag ur minour El en dud a Velrand glorius ha foèuour. Laret e vé hoah – A ven é ous-te ? – A Velrand, malloh ru ! Ne huélet ket doh men bouton kov ! Gueharal péchans é Melrand é oé brasoh er bouton bras e vezé lakeit ar el lavregér aveit é léh aral. Nen dé ket rah : Rèvreu plat e hrér anehé eùé. Tud Kistinig ha ré Melrand n'hellant ket um bakein a féson. "Nen doh ket hui badéet, nen doh meit krechañned" e lar ré Melrand de ré Kistinig. (É Kistinig é larér krechan é léh kristen). Ré Kistinig e reskond : Foèuerion Melrandiz / Rèvreu plat Melrandiz / Skarhet hou kauh ag en iliz. Ha ré Melrand aben kaer : Ré Kistinig / Za korv dehé rauk isprid !
(2) Dicton.
●(1912) DIHU 80/25. Diar Kesténig é larér : É Kesténig ma er gumun, / Ol er merhed e vutum, / Er hroeg hag en oheh / Er meùel hag er vateh, / Hag er verh ag en ti / E zou hoah goah aveit hañni !
(3) Proverbe.
●(1912) PBHV 156. Kalon Guern ha tro Kistinig / Guellan broieu zou er bed; / Kalon Kistiueg (sic) ha tro Guern / Zou goah eit en diaul ag en ihuern.
III. Blasons populaires : voir 2. kristen, kenderv, prosezer.
IV. Noms de famille.
●(1970) NFBT 240 N° 1884. Quistinic. ●N° 1885. Quistinit.
V. [Toponymie locale]
●(1930) GUSG 112. Kañnet get Mari Er Talleg, a Borhmén. ●(1995) LMBR 78. e parrez Kistinid emañ Poull Feuntan. ●79. Sant-Tual e Kistinid.
- KistinigKistinig
voir Kistinid
- kistionkistion
f./m. –où
(1) Question.
●(1499) Ca 171a. Question. g. idem. l. hec questio / nis.
●(1732) GReg 771b. Question, matiere de dispute de l'école, tr. «Qistionn. p. qistionnou.» ●Une belle question, tr. «Ur guistionn gaër.»
(2) Question, point de discution.
●(1612) Cnf 1b. disput an questionou subtil entre an Catholiquet. ●(1633) Nom 9a. Ænigma, scrupus, griphus : question obscure ou double : quistion obscur, difficil da coumpreniff.
●(1659) SCger 113a. soudre une question, tr. «resolui vr c'hestion.» ●(1792) BD 937. en nep sort quistion.
(3) Querelle.
●(c.1718) CHal.ms iii. Ils ont touiours maille a partir ensemble, tr. «bout ara tabut question ataü etredé.»
(4) Mention.
●(1732) GReg 771b. Il n'est pas question de cela ; il ne s'agit pas de cela, tr. «Ne deo qet qistionn eus a guement-ze.»
●(1846) BAZ 737. hep respeti nicun pa oa kistion eus a c'hloar Doue. ●(1847) MDM 121. ez eus bet kistion gane-hoc'h eus ar paotrezed.
(5) Pa vez kistion da : quand il s'agit de.
●(1732) GReg 19b. S'agir de, être question de, tr. «Beza qistion.» ●Il s'agit, que, tr. «Qistion eo, penaus.»
●(1847) MDM 364. pa vez kistion da lakaat tud er c'honsaill. ●(1895) GMB 59. On dit en proverbe, à Plestin : Pa ve kistion da ober berz / E well finese evit nerz, quand il s'agit de faire merveille, mieux vaut habileté que force.
(6) Question, torture.
●(1633) Nom 135b. Fidiculæ : gehenne : an gehann, an question. ●135b-136a. Equuleus, eculeus : instrument à bailler la torture : instrumant da reiff an tortur pe'n question.
- kistionañ / kistioniñ
- kistioniñkistioniñ
voir kistionañ
- KistreberzhKistreberzh
n. de l. Questembert.
(1) Kistreberzh.
●(1732) GReg 773b. Quèstambér. ●(1744) L’Arm 319a. Quistrebærh.
●(1863) MBF 71. Ha é on én hent de Gistrberh (sic).
●(1910) ISBR 108. Flastret e oent bet get Alan étal Kistreberh. ●(1910) K*** 2. ar ient vraz de Guistrébiarr. ●3. é quistrebiar vouréd changin trin. ●(1919) BSUF 24. Ar en hent ean e bredégas é Kistreberh hag é Theix. ●(1927) GERI.Ern 292. Kistreberh. ●(1934) BRUS 296. Kistreberh.
(2) Nom de famille.
●(1970) NFBT 240-241 N° 1886. Quistrebert.