Recherche 'klemm...' : 30 mots trouvés
Page 1 : de klemm-1 (1) à klemmvanus (30) :- klemm .1klemm .1
adv.
(1) Klemm-klemm : qui se plaint sans cesse.
●(1860) BAL 146. eb beza atao clem-clem ouz an oll.
●(1911) BUAZperrot 238. ar gristenien-ze a veze atô klemm klemm, abalamour m'oa re striz ar c'horaïz. ●401. atô emaint klemm klemm.
(2) Klemm-diglemm : qui se plaint sans cesse.
●(1977) PBDZ 784. (Douarnenez) klemm-diglemm, tr. «qui ne cesse de se plaindre.»
- klemm .2klemm .2
m./f. –où
I. M./F.
(1) Plainte.
●(c.1500) Cb 95b-96a. [goelaff] Jtem hic planctus / tus / tui. ga. plainte. b. clem.
●(1659) SCger 92b. plainte, tr. «clem.» ●(1732) GReg 728a. Plainte, action de se plaindre, tr. «Clémm. p. clémmou. Van[netois] clém. p. ëu.»
●(1824) BAM 185. ar c'hri hac ar glem eus an dut paour. ●(1872) ROU 95b. Plainte, tr. «Clem.»
(2) Taol klemm : plainte.
●(1861) BSJ 248. En taul clêm-cé ne oé quet ur merche é collé confiance é Doué.
(3) (droit) Plainte en justice.
●(1732) GReg 728a. Plainte en justice, tr. «Clém. p. clémmou.»
II. [en locution]
(1) Ober e glemm : se plaindre.
●(1752) BS 683. un nombr bras a dud (...) a reas o c'hlem d'ar gouerneur.
●(1846) BAZ 674. eun niver bras a dud (…) a reas ho c'hlem d'ar Gouarner.
●(1929) FHAB Genver 39. me gred, e vefe tra a-walc'h d'eoc'h ober ho klemm, en eun doare dereat. ●168. An dukez Anna, daoust d'he yaouankiz, a reas he c'hlemmou.
(2) Ober e glemm : porter plainte.
●(1911) FHAB C'hwevrer/Meurzh 49. Mont a reas da ober e glemm d'al lez-varn. ●(1943) FHAB Gwengolo/Here 334. Daoust hag aet oa da ober e glemm ?
(3) Ober klemm, ur glemm : porter plainte.
●(1732) GReg 728a. Faire, ou dresser une plainte, tr. «Ober ur glemm. Van[netois] gobér ur glém.»
●(1857) CBF 66. Ke da gaout ar barner d'ober klemm, tr. «Va porter plainte au juge.»
(4) Lakaat ur glemm : porter plainte.
●(1732) GReg 728a. Faire, ou dresser une plainte, tr. «lacqaat ur glémm.»
- klemm .3klemm .3
v.
I. V. intr.
(1) Se plaindre, gémir.
●(1499) Ca 37b. Clem. g. soy complaindre. l. queror / eris.
●(1862) JKS 130. gouzanv hep klemm.
●(1911) BUAZperrot 329. ne glemmas ket an distera.
(2) Se plaindre.
●(1905) IVLD 22-23. An dud a glemmas, Fransez ne reaz van.
(3) Klemm war udb. : se plaindre de qqc.
●(1933) MMPA 125. Klemm a reomp war ar bec'h a deu da boueza war hon diouskoa.
(4) Klemm diwar-bouez ub. : se plaindre de qqn.
●(1908) KMAF 34. Pôtred an ilizou, piou muioc'h egedoun-me en deus da glemm diwar o fouez.
II. V. tr.
A. V. tr. d.
(1) Plaindre.
●(1732) GReg 727b. Plaindre, plaindre quelqu'un, tr. «Clemm ur re-bennac.»
(2) Klemm udb. en ub. : reprocher qqc. à qqn.
●(1872) ROU 58. Ar bian eo a glemer enna, tr. «c'est la petite taille qu'on lui reproche.» ●(1890) MOA 205a. C'est le défaut de taille qu'on lui reproche, tr. «ar bihan eo a glemmer ennhan.»
(3) [au passif] Klemm ub. =
●(1790) MG 217. Collét oai bet dré hur goal un tass-argand ; hac eit ne vezèmb quet bet clemét, ni hur boai pernét un-aral, hemb goud d'er mæstr.
B. V. tr. i.
(1) Klemm da ub. : plaindre qqn.
●(1869) FHB 249/319b. Goasa-ze, klem a ran did.
(2) Klemm gant udb. : se plaindre de qqc.
●(1732) GReg 727b. Il se plaint beaucoup de son mal, tr. «Terrup ez clémm gad e zroucq.»
III. V. pron. réfl.
(1) Se plaindre.
●(c.1500) Cb 95b-96a. [goelaff] Jtem plango / gis / xi / ctum. g. plaindre. b. en em clem.
●(1732) GReg 727b. Se plaindre, tr. «En hem glemm. pr. en hem glemmet.»
(2) En em glemm a, war, diwar udb. : se plaindre de qqc.
●(17--) EN 418. an enf a nem glemfe a se memesamand, tr. «le ciel se plaindrait de cela lui-même.»
●(1857) HTB 180. keit ha m'en em glemmomp duman war ar sec'hour.
●(1903) MBJJ 69. N'hon deuz ket d'en em glemm ar beure-man diwar doare ar mor.
(3) En em glemm eus ub. : se plaindre de qqn.
●(1659) SCger 92b. se plaindre de quelqu'vn, tr. «en em clem eus vrebenac.»
●(1912) BUAZpermoal 245. arôk en em glemm eus ar re-all. ●(1920) FHAB Meurzh 262. e dad hag e vamm n'o deus bet morse d'en em glemm anezan.
- klemmadeg
- klemmadennklemmadenn
f. –où
(1) Plainte.
●(1732) GReg 728a. Plainte dolente, tr. «Clémmadenn. p. clémadennou.»
●(1834) APD 25. ur gomz, ur glêmaden. ●(1872) ROU 95b. Plainte tr. «clemadenn.» ●(18--) SAQ I 21. Eur glemmaden, setu kenta merk ar vuez.
●(1902) PIGO I 174. eur glemmaden drist. ●(1905) KANngalon Du 536. ar glemmaden-ma evit goulen zikour. ●(1909) KTLR 132. klemmadennou ar verc'hik klañv o tiwaska poan. ●(1911) SKRS II 184. Mad eo ive chom da goumpren er glemmadenn a zeuaz gant Hor Zalver, p'edo stag ouz ar groaz. ●(1911) BUAZperrot 279. heb an distera klemmaden. ●(1933) MMPA 127. Ar glemmadenn-man a zo deut war vuzellou Hon Salver epad e basion.
(2) Lezel, ober ur glemmadenn : exhaler une plainte.
●(1868) FHB 191/274a. Moustra a ellas gouscoude var he foan ha ne reas clemaden ebet.
●(1915) HBPR 191. Ar belek ne lezaz ket eur glemmaden. ●(1928) FHAB Mezheven 219. ar c'haz a lezas eur glemmadenn hir hag a gouezas, a-fardigleo, d'an douar, maro-mik.
- klemmadur
- klemmasennklemmasenn
f. –ed fam. Personne qui se plaint.
●(1931) VALL 298b. Femme qui se plaint toujours, tr. «klemmasenn T[régor].» ●564a. personne qui se plaint, tr. «klemmasenn T[régor] fam.»
- klemmasion
- klemmerklemmer
m. –ion
(1) Homme qui se plaint.
●(1499) Ca 37b. [clem] Jetem querulus la / lum g. complaingneur. b. clemer.
●(1659) SCger 93a. plaintif, tr. «clemer.» ●(1732) GReg 728a. Un homme plaintif, qui se plaint toûjours, tr. «Clémmèr. p. clemméryen.»
(2) (droit) Plaignant.
●(1931) VALL 563b. Plaignant en justice, tr. «klemmer pl. ien.»
(3) fam. Klemmer er goudor : pleutre.
●(1942) FHAB Meurzh/Ebrel 142a. klemmerien er goudor ha c'hoaz, war o meno, ez int «tud kalet ha krenv !»
- klemmetklemmet
adj. Contre qui on a porté plainte.
●(1732) GReg 249a. Décharger un homme reputé criminel, tr. «Discarga un dèn clemmet. guënna ur re glemmet.»
- klemmgan
- klemmganek
- klemmichadegklemmichadeg
f. –où Pleurnicherie collective.
●(1931) VALL 567a. Pleurnichement, tr. «klemmichadeg (de plusieurs) f.»
- klemmichadenn
- klemmichal / klemmichat / klemmichiñklemmichal / klemmichat / klemmichiñ
v. intr. Pleurnicher.
●(1464) Cms (d’après GMB 105). climichat, pleurnicher. ●(1499) Ca 38b. Climischat et goelaff tout vng.
●(1732) GReg 161b. Chesmer, gemir, criailler, se plaindre, tr. «Clémmichat. clémmichal. ppr. clémmichet.»
●(1876) TDE.BF 350a. Klemmichal, v. n., tr. «Crier comme les petits enfants qui ont des besoins ou des désirs.»
●(1907) VBFV.fb 76a. plaindre, tr. «klemichein.»
- klemmichatklemmichat
voir klemmichal
- klemmicher
- klemmicherezhklemmicherezh
m. –où Pleurnichement.
●(1931) VALL 170a. cris des petits enfants, tr. «klemmicherez m.» ●567a. (un) pleurnichement, tr. «klemmicherez m.»
- klemmichiñklemmichiñ
voir klemmichal
- klemmusklemmus
adj. Plaintif.
●(c.1500) Cb [injur]. iniurieux / vilaneux. b. inirius / clemmus. ●(1521) Cc [clem]. g. complaignant. b. clemyus.
●(1732) GReg 728a. Plaintif, tr. «Clémmus.» ●Voix plaintive, tr. «Mouëz clémmus. ur vouëz clémmus.»
●(1838) CGK 20. da yezo clemmus. ●(1844) LZBg 2l blezad-2l lodenn 32. tauleu cri gloésus hag hirvoudeu clêmmus. ●(1849) LLB 1821. Boeh er Rouanez iouank klemus. ●(1870) FHB 291/235a. moez ann anaon klemuz. ●(1877) EKG I 94. kan klemmuz ar c'hefeleg-aod. ●(1878) BAY 19. klemmus, tr. «Sujet à se plaindre.» ●(1878) EKG II 47. e kleviz splamm ar vouez klemmuz. ●(1880) SAB 65. Setu fin (…) d'ar pedennou clemuz.
●(1903) MBJJ 170. diougano klemmuz ar brofeted. ●(1907) FHAB Kerzu 292. Unan anezho gwân ha klemmus dre natur en em lakeas da geneudi. ●(1910) MBJL 125. eur vouez klemmus. ●(1950) KROB 31-32/17. kan klemmus ar gorryar e mesk an edeier melen.
- klemmuskadenn
- klemmuskatklemmuskat
v. intr. Geindre, jérémier.
●(1868) FHB 183/215a. o termat hag o clemuchat. ●(1883) IMP 70. Lavaret, o clumuchad, eun nebeudic comzou.
●(1935) NOME 7. E vreur yaouank, gourvezet en e gichen, a glemmuske. ●(1938) WDAP 2/121. (Pleiben) Klemmuskat, verb, Klimichat, pe glimichal (Vallée). Eun distresadenn eo an daou c'her-se. Skouer : Klevout a ran merc'h vihan an ti-all o klemmuskat. ●(1955) STBJ 101. emezon en eur glemmuskat.
- klemmuskennklemmuskenn
f. Femme geignarde.
●(1939) WDAP 3/194. E Ploudiern, eur glemmusken a zo eur vaouez troet d'en em chala kalz ha d'ober van da leñva.
- klemmusker
- klemmuskerez
- klemmuskerezhklemmuskerezh
m. Jérémiades.
●(1938) WDAP 2/105. boazet a-walc'h a oan diouz he hirvoudou, he huanadou hag he c'hlemmuskerez.
- klemmuzennklemmuzenn
f. –ed Femme geignarde.
●(1977) PBDZ 580. (Douarnenez) ar c'hlemmuzenned, tr. «les femmes geignardes.»
- klemmuziñ
- klemmvanklemmvan
m. –où Plainte, doléance.
●(1732) GReg 187b. Complainte, plainte, & doleance, tr. «Clémvan. p. clémvanou.» ●299b. Doléance, plainte, tr. «Clemvan.» ●728a. Plainte, lamentation, tr. «Clémvan. p. clémvanou.»
●(1876) TDE.BF 350a. Klemvan, s. m., tr. «Plainte ou gémissement ; pl. ou.»
●(1942) DRAN 78. E-kreiz ar c’hlemvan a glev tro-dro d’ezañ.
- klemmvanus