Recherche '"koc'h"...' : 12 mots trouvés
Page 1 : de koc_h (1) à kochui (12) :- koc'h
- koc'h-perkoc'h-per
voir kpazh-per
- koc'henennkoc'henenn
f. Couche superficielle, croûte.
●(1929) FHAB C'hwevrer 54. Nebeutoc'h a dan a darz eus an douar hag ar goc'henenn warnan a deu da galetaat.
- koc'hennkoc'henn
f. –où
I.
(1) (météorologie) Nuage.
●(1894) BUZmornik 820. ne oa ket ann distera koc'henn var ann oabl.
●(1931) VALL 501b. Nuage, tr. «koc'henn f. (plus général : toute nébulosité).»
(2) Pellicule, voile.
●(1912) KANNgwital 118/178. Ni zo tud dall, a zo koc'hen var hon daoulagad.
(3) Koc'henn ar marv : voile(s) de la mort.
●(1868) FHB 177/165b. he zaoulagad dija dinerzet hag anter c'holoët gant coc'hen ar maro.
(4) Koc'henn vi : coquille d'œuf.
●(1909) BROU 215. (Eusa) On dit aussi koc'h-viou.
(5) Croûte qui se forme en surface.
●(1732) GReg 238a. Croute qui se forme sur le sel, sur la terre &c., tr. «Coc'henn. p. coc'hennou.»
(6) Écorce.
●(1710) IN I 113. na rancontront guezen ebet na scrifont e hano var ar goc'hen anezi. ●172. Ar perles pere ne vezont savet nemet dre an avel hac an trous eus ar gurun, n'o deveus nemet ar goc'hen a berles, hac e zint goullo ha cleus. ●(1766) MM 663-664. etre ar bes ac ar vezen / ne dléar quet lacat ar goc'hen, tr. «au mitan de l'arbre et du doit mettre l'écorce l'on ne doit.»
(7) (agriculture) Enveloppe du grain.
●(1924) ARVG Ebrel 76. Dal m'eo goloet an had, e c'hoarve ennan eul abour (lire : labour) burzudus : c'houean a ra ar c'hreunenn, diweskan a ra ar goc'hen.
II. sens fig.
(1) Apparence, surface des choses.
●(1732) GReg 318b. Écorce, apparence, exterieur, tr. «Coc'henn.» ●Vous vous arrêtez à l'écorce, aux apparences exterieures, tr. «Ne sellit ne med ar goc'henn.»
(2) Souillure (du péché).
●(1911) BUAZperrot 439. lezet pikouz ha koc'hen ar pec'hed da grammenni kement o ene.
- koc'hennañ / koc'henniñkoc'hennañ / koc'henniñ
v.
I. V. intr.
(1) (météorologie) Se couvrir de nuages, se voiler.
●(1869) HTC 100. an oabl a deuas da goc'henna.
●(1915) HBPR 33. An amzer a zeuaz da goc'henna. ●(1931) VALL 84a. le temps se brouille, tr. «koc'henna a ra an amzer.» ●(1962) EGRH I 39. koc’henniñ v., tr. « se couvrir (en plt du temps). »
(2) (en plt du regard) Se voiler.
●(1869) FHB 220/84. setu he zaoulagad o tont da goc'henna.
(3) Se former en croûte.
●(1732) GReg 238a. Devenir en croute, se former en croute, parlant du pain qui commence à cuire ; & de tout ce qui s'endurcit sur la surface, tr. «coc'henna.»
(4) Se couvrir d'une pellicule.
●(1876) TDE.BF 356a. Koc'henna, v. n., tr. «Se couvrir d'une pellicule, comme le lait bouilli, le plomb fondu.»
●(1962) EGRH I 38. koc’hennañ v., tr. « se couvrir d’une pellicule. »
II. V. tr. d. Encroûter.
●(1732) GReg 230a. Couvrir la surface de quelque chose, de la terre, de l'arbre, de l'œil &c., tr. «Coc'henna. pr. coc'hennet.»
- koc'hennetkoc'hennet
adj.
(1) (Ciel) couvert, voilé.
●(1868) FHB 186/237. an oabl coc'hennet-oll.
●(1962) EGRH I 39. koc’hennet a., tr. « (temps) couvert. »
(2) (Yeux, regard) voilé, embrumé.
●(1864) SMM 62. pa en devez beac'h o sevel he zaoulagad coc'hennet etrezeg an env. ●132. Eur c'huezen ien a red divar tal an den toc'hor, beradennou daelou a guez euz he zaoulagad coc'hennet. ●192. va daoulagad coc'hennet ha tenvalet gant ar maro o tostât. ●(1877) BSA 222. he daoulagat coc'hennet dija gant ar maro.
●(1911) BUAZperrot 439. dal ma vezont koc'hennet [an daoulagad], ne weler ket ken.
- koc'henniñkoc'henniñ
voir koc'hennañ
- koc'hien
- koc'hienekkoc'hienek
adj. Encrassé de dépôt.
●(1922) FHAB C'hwevrer 46. ar bolennou koc'hiennek hag an asiedou faout n'oant ket bet skôtet c'hoaz.
- koc'honiñkoc'honiñ
v. tr. d. cf. koufoniñ
(1) Gâter.
●(1825) COSp 37. ne lausquamp quet er fond a hun inean de vout cohonet guetou. ●(1844) DMB 84. Kohonnet-é ha vrehonek / Ghet un troh konzeu fal gallek. ●(1849) LLB 1917. Er hartouzed (...) E busuni er mél, e gohon ol er hoer.
●(1907) VBFV.bf 42a. kohonein, v. a., tr. «gâter, salir, dissiper.» ●(1934) BRUS 67. Gâter (salir), tr. «kohoñnein.» ●(1942) DIHU 376/149. kohonnein braùité.
(2) Gâter, perdre (les enfants).
●(1916) LILH 23 a Veurzh. Guel e vehè genein gouiet é laket tud d'hobér hou labour hag en em soursiet hui ag er vugalé : rak nen des chet par de dud hor bro-ni eit kohoñnein er vugalé.
(3) Gâter (son temps, sa vie).
●(1942) VALLsup 85b. Gâter (son temps, sa vie), tr. «koc'honein V[annetais].»
- koc'hu / koc'huikoc'hu / koc'hui
m. –où Halles.
I.
●(1499) Ca 39b. Cochuy. g. cochue. ●(1633) Nom 243a. Carnarium, taberna carnaria : la boucherie : an quiguerez, cochy'n quicq.
●(1659) SCger 65a. hale, tr. «covi.» ●138b. covi, tr. «cohue.» ●(1732) GReg 178a. Cohue, halle, tr. «Cohuy. covy. coüy. Van[netois] cohu.» ●485a. Hale, ou halle, lieu public, & couvert pour les Marchez, tr. «Coc'huy. ar c'hoc'huy. cohu. ar c'hoc'hu. Van[netois] cohu. covu. er hohu. er hovu.» ●(17--) CT Acte II 614. en pen ar chochu, tr. «au bout de la halle.»
●(1834) SIM 101. e penn ar c'hoc'hi. ●(1847) FVR 73. Ann tenna a oa e Landreger enn dek a viz Gwengolo, hag a dlie beza great enn Iliz Itroun Varia Koat Kolvezou, e lec’h e ma hirio ar c’hoc’hi. ●(1878) EKG II 214. eur c'hoc'hi nevez. ●318. e oa leun ar c'hoc'hi a dud.
●(1905) HFBI 524. a fas da goc'hi all légumach. ●(1906) KANngalon Kerzu 286. koc'hiou, marc'hajou. ●(1920) AMJV 46. Ar plac'h a iea (…) da brena bemdez an diankachou d'ar c'houvi.
II. Paotred korn ar C’hoc’hu : surnom des hommes de Locmaria.
●(2003) TRMOR 50. Paotred Korn Ar C'hoc'hu ("Les Gars du Coin des Halles") parce que leur pauvreté ne leur autorisait pas l'accès aux meilleures places des halles de Quimper, étaient précédés d'une fort mauvaise réputation.
III. Mont da benn ar c'hoc'hu : faire faillite, perdre son bénéfice.
●(1925) FHAB Here 373 (T) Erwan a Moal. Te wel, koulz ha me, ar stal o vont ganeomp da benn ar c'hoc'hu... ●(1931) VALL 291. Faire faillitte, tr. F. Vallée «mont e stal e penn ar c'hoc'hu.» ●(1936) BREI 445/4b (T). peogwir eo dre ar politik diboell eo bet kaset stal al labourer da benn ar c’hoc’hu. ●(1978) PBPP 2.2/422 (T-Plougouskant). Aet eo ma frofid da benn ar c'hoc'hu, tr. J. le Du «j'ai perdu tout mon bénéfice /lit. mon bénéfice est allé au bout du marché/» ●(1982) TKRH 36 (T) A. Duval. Ur ganastell gaer (...) bet lakaet d'ober gant un tieg lorc'hus bennak, hag aet gantañ ar stal da benn ar c'hoc'hu, a-raok m'en doa bet ar c'hras da lojañ e ganastell nevez en e di.
- koc'huikoc'hui
voir koc'hu