Recherche 'krug...' : 20 mots trouvés
Page 1 : de krug-1 (1) à kruguilhan (20) :- krug .1krug .1
adj.
(1) Colérique, qui s'emporte facilement.
●(1938) WDAP 2/122. (Gwezeg, Pleiben) Kruk, hano gwan, troet da fuc'ha, da gounnari, Skouer : Eur bugel kruk eo Anna-Mari ; eun den kruk, ar c'hrukañ hini, an hini kruka.
(2) Rabougri.
●(1943) FHAB Mezheven 309. Ar brug krug a lug : la bruyère rabougrie qui accroche.
(3) Debron-krug : forte envie (qui démange).
●(1981) ANTR 79. Daou glasker-moueziou a zo war an dachenn. Drebon-krug ganto beza «depute».
- krug .2krug .2
m.
I. Tas.
●(1732) GReg 634a. Monceau de pierres, tr. «grug vein.» ●634b. Monceau de gros bois de chauffage, tr. «grug coad.» ●Monceau de fagots & de menu bois à brûler, tr. «grug qeuneud.»
II. (météorologie)
(1) Forte glace.
●(1931) FHAB Genver 30. Krug = skourn du. ●(1965) BAHE 44/38. Krug = Skorn, dour skornet. En noz tremen en deus skornet spontus. Krug 'oa. Ne gomprenen ket pegen skornet en doa ken am eus gwelet krug ouzh bordoù diabarzh ar puñs. Krug 'zo en daou gostez ar rinier.
(2) Skoulad ar c'hrug =
●(1931) FHAB Genver 29. E-kreiz tommder an hanvou ha skouladou ar c'hrug.
III. (en plt de qqn)
(1) Sevel ar c'hrug en ub. : s'emporter.
●(1935) NOME 98. sevel a ra ar c'hrug ennon o soñjal emañ va buoc'h o hala er c'hraou.
(2) Sevel ar c'hrug da ub. : s'emporter.
●(1955) STBJ 38. Neuze, avat, e savas dezañ ar c'hrug. ●224. Krug : brouezenn, kaouad kounnar.
IV. Kas gant ar grug : envoyer au diable.
●(1931) VALL 215. Va au diable, tr. F. Vallée «kea gand ar grug !»
- krug .3krug .3
f. & interj. –ed
I. (entomologie)
(1) Staphylin.
●(1659) SCger 152a. gruc, tr. «scorpion.» ●(1732) GReg 851b. Scorpion, insecte venimeux, noirâtre, qui pique par sa queuë, tr. «Crucg. p. crugued. ur grucg. ur c'hrucg. ar grugued. ar c'hrugued.» ●(1752) PEll 190. Crûg, Pluriel Crughet, Sorte d'insecte, dit vulgairement en quelques Provinces petit scorpion, qui est une espéce d'escarbot, qui leve sa queuë fourchuë lorsqu'on le touche, & que l'on croit être venimeux, & dangereux par sa piqûure surtout au bétail.
●(1857) CBF 109. Ar gruk a laz ar zaout, tr. «La piqûre du petit scorpion tue le bétail.»
(2) C'hwil-krug : scorpion.
●(1861) BSJ 120. er bouvoér de guêrhet ar en airon hag ar en huil-cruguèd.
II. Interj. Boued ar grug =
●(1752) PEll 190. Crûg, Pluriel Crughet, Sorte d'insecte, dit vulgairement en quelques Provinces petit scorpion, qui est une espéce d'escarbot, qui leve sa queuë fourchuë lorsqu'on le touche, & que l'on croit être venimeux, & dangereux par sa piqûure surtout au bétail ; d'où vient que les paysans appellent leurs bêtes Boet ar-crug, pâture de scorpion.
- krug-sec'hkrug-sec'h
m.
I.
(1) (?) Tumeur sèche (?).
●(1647) Am A-347. Me a bet ar grucq sec'h pe an huguen / Var becq da lanchen a mac'h asteno, tr. «Je souhaite (que) (?) la tumeur (?) sèche ou (?) l'ampoule (?) sur le bout de ta mauvaise langue et qu'elle s'étende.»
(2) Personne avare.
●(1866) BOM 40. Miket eo Pao-krog, ar c'hruk-sec'h, tr. «l'harpagon a tourné de l'oeil.»
●(1926) BIVE 2. Setu aze eur c'hrug-sec'h !
II. Bezañ ar c'hrug-sec'h warnañ/war e gein. : être très avaricieux.
●(1931) VALL 50. Très avaricieux, tr. F. Vallée «ar c'hrug-sec'h warnañ.» ●354. C'est un harpagon, tr. «ema(ñ) ar c'hrug-sec'h warnañ popul.» ●(1942) VALLsup 16. Très avaricieux, tr. F. Vallée «ar c'hrug-sec'h war e gein.»
- krugañ / krugiñkrugañ / krugiñ
v. intr.
(1) Krugañ gant ar riv : être transi de froid.
●(1931) VALL 149b. Contracter, recourber (les mains, les doigts comme par le froid), tr. «kruga.» ●(1934) PONT 102. An dud a gruge gant ar riou. ●(1936) LVPR 106. Krugi a rae gant ar riou. ●(1942) VALLsup 82b. transi de froid, tr. «kruket gand ar riou (Drezen, «Cour.», 22 décemb. 1928).»
(2) Krugañ gant ar sec'hed : éprouver une soif intense.
●(1877) FHB (3e série) 23/187b. gant an naoun e varvent, gant ar zec'hed e crugent.
(3) S'emporter, rager.
●(1931) VALL 618a. Rager, tr. «kruga.» ●(1938) WDAP 2/122. (Gwezeg, Pleiben) Kruga, verb, mont e buanegez gant taerijenn. ●(1942) FHAB Meurzh/Ebrel 150. (note de F. Vallée) Krugi. Klevet em eus ar ger-se evit «s'impatienter, se fâcher» (?) être d'une d'humeur difficile (?). ●(1955) STBJ 80. Pa gruge, avat, e tirolle ken gwaz ma krene ar gouesta pôtred dirazañ.
(4) Krugañ e zivskoaz =
●(1936) IVGA 229. Ken na gruke ar vaouez paour he diskoaz gant ar spont.
- krugellkrugell
f. & adv. –où
I. F.
A.
(1) Tas.
●(1732) GReg 634a. Monceau de pierres, tr. «gruguell vein.» ●634b. Monceau de fagots & de menu bois à brûler, tr. «crugell qeuneud.» ●(1752) PEll 191. Crughell, tr. «Monceau, amas de terre, ou d'autres choses. Pluriel Crughellou.» ●Crughell atret, tr. «monceau d'ordures, de balayeures.»
●(1876) TDE.BF 382a. Krugell, s. f., tr. «Monceau, tas.»
(2) Tertre, butte.
●(1752) PEll 191. Crughell, tr. «bute, colline, petite éminence. Pluriel Crughellou.»
(3) Grande quantité.
●(1710) IN I 259. enep an nôeanç hac ar gruguel-se a garanteziou foll.
●(1903) CDFi août. tud, eur grugell anezo, a skoe endra 'c'hellent war an nor. (d'après KBSA).
B. spécial.
(1) (entomologie) Colonie (d'insectes).
●(1732) GReg 431a. Fourmiliere, retraite des fourmis, tr. «Cruguell. p. cruguellou.»
●(1872) ROU 85b. crugell, signifie directement, fourmilière ; par extens[ion] tertre, etc.
●(1912) BUAZpermoal 86. eur verienen a glaske dougenn war he c'hrugel eur blouzen dek gwech pounneroc'h evit. ●(1944) DGBD 112. ur grugell dermited.
(2) (préhistoire) Tumulus.
●(1931) VALL 763a. Tumulus, tr. «krugell f.»
II. Adv. A-grugell : à foison.
●(1872) ROU 85b. A foison, tr. «A c'hrugell.»
- krugell-verienkrugell-verien
f. krugelloù-merien Fourmilière.
●(1499) Ca 52b. Cruguell meryen. g. le lieu des formis formilliere. ●136a. Meryenec vide in cruguell meryen.
●(1659) SCger 59b. fourmiliere, tr. «cruguel merien.» ●(1732) GReg 431a. Fourmiliere, retraite des fourmis, tr. «cruguell méryen. p. cruguellou méryen.» ●(1752) PEll 191. Crughell merien, fourmiliere, petit amas que font les fourmis au tour de leur logement.
●(1868) FHB 185/229a. Bervi a raent gant mall eguis eur c'hruguel verrien. ●(1876) TDE.BF 382a. Krugell verienn, s. f., tr. «fourmilière.»
- krugelladkrugellad
f. –où Grêle (de coups).
●(1732) GReg 674a. Faire pleuvoir une ondée de coups de bâton sur le corps de quelqu'un, tr. «Lacqaat ur grugellad taulyou baz da gouëza var guein un dèn.»
- krugellañ
- krugellat
- krugennkrugenn
f. –où Boursouflure.
●(1935) DIHU 290/315. krugen-neu (s.f.) : boursouflure sur de la viande corrompue.
- krugenn-verienkrugenn-verien
f. krugennoù-merien Fourmilière.
●(c.1718) CHal.ms ii. fourmilliere, tr. «yoh melion, v/melionnec, cruguen melian.»
- krugennet
- krugetkruget
adj.
I.
(1) Transi.
●(1924) LZMR 6. O daou e kerzent kruket, sammet, ha mut.
(2) Courbé.
●(1931) ANDO 29. eun den (…) Bras hag evel kruket dindan e gorf a 180 lur bouez. ●(1936) IVGA 254. kruket e ziskoaz.
(3) Bezañ kruget ouzh, war ub. : être en colère contre qqn.
●(1938) WDAP 2/122. (Gwezeg, Pleiben) Kruget eo ar wreg-se war he gwaz. ●(1962) GERV 116. ken kruget e oa an daou emganner an eil ouz egile.
(4) =
●(1872) DJL 39. krughet evel eur gheghin.
●(1984) EBSY 225. (Sant-Ivi) kruget, tr. «fou de rage.»
II. Kruget evel ur gegin : voir kegin.
- krugig-douarkrugig-douar
m. (entomologie) Staphylin.
●(1931) VALL 708b. Staphylin, tr. «krugig-douar V[annetais] m. ou f.»
- krugiñ .1krugiñ .1
voir krugañ
- krugiñ .2krugiñ .2
v. intr. Boursoufler.
●(1935) DIHU 290/315. krugein (v.a.) : boursoufler (plus fort que gloèuennein) en ur gonz a gig é monet de gol.
- kruguilh-merienkruguilh-merien
m. Fourmilière.
●(1909) BOBL 20 mars 221/1b. kruguillou merrien o virvi. ●(1919) BUBR 1/19. evel eur c'hruguilh merrien. ●(1924) LZBt Mezheven 37. an dosen (...) a oa evel eur c'hruguilh-merrien.}
►absol.
●(1905) BOBL 19 août 48/3c. tachen ar chapel hag an hent braz a zo bet du gant an dud o virvi 'vel kruguill. ●(1907) BOBL 02 novembre 162/3a. An dreïtourien a zo vel kruguill. ●(1914) DFBP 147b. fourmilière, tr. «Kruguill.»
- kruguilhad
- kruguilhañkruguilhañ
v. intr.
(1) Fourmiller.
●(1877) FHB (3e série) 28/223a. Dioc'h costez ar Suiss e veiller var ar gommunarded o deuz great kement a drouz e Pariz e 1871, hag a c'hruguill breman var bord ar Franz.
●(1914) DFBP 147b. fourmiller, tr. «Kruguilla.»
(2) Abonder.
●(1846) DGG 265. penos netaat en ur vech, un ty, ur jardin e pehini e lezer al loustoni, al louzou-fall da gresqui ha da c'hruc'hull epad ur bloas ?