Résultat de la recherche

Recherche 'moñs...' : 17 mots trouvés

Page 1 : de mons-1 (1) à monstruus (17) :

moñs .1
moñs .1
adj.

I. (en plt d'un membre) Estropié.

●(1910) MAPH 7. Hanter vonz unan he daou dorn. ●(1935) LZBl Gwengolo/Here 151. nemet treid ha daouarn mons. ●(1944) EURW I 67. eur vrec'h voñs.

II. (en plt de qqn)

A. Estropié.

●(1903) MBJJ 187. rak mons int kazi holl, kollet gante eur biz, pe a-wejo eun dorn a-bez.

B. sens fig.

(1) Na vezañ mons : ne pas être manchot.

●(1964) KTMR 37. sevel a rê ennañ a-wechou kovadou imor-fall, ha neuze ne veze ket na moñs na manouz. ●(1978) EMGI 74. peadra hor boa da dennañ, ha non da distag, ne omap ket moñs !

(2) Renfrogné.

●(1936) IVGA 166. Moñs an tamm anezañ. ●225. Per-Mari Kloarg a oa stag outañ un diael a benn moñs. ●(1972) SKVT I 130. moñs e benn. ●(1973) LBFR 59. he benn moñs, tr. «sa tête renfrognée.»
moñs .2
moñs .2
adv. Klañv-moñs : très malade.

●(1942) DADO 17. Klañv out’ta, Kato, ha klañv-moñs, peogwir e hellan anzav va fec’hejou, hep klevout diganit pet eur eo. ●(1954) VAZA 116. klañv moñs e tle bezañ. ●(1970) BHAF 284. klañv-moñs gand toud ar pez e-noa lonket.
moñs .3
moñs .3
m. –où [antéposé] Gros.
●(1927) FHAB Gouere 140. da vat o lopa gant pez monzou pennou bras (lire : baz) war eur bern logod a verve evel merien. ●(1927) KANNkerzevod 9/8. da vonz korf ha da spered bras ?
moñsad
moñsad
m. –où Gros morceau de.
●(1908) FHAB Gwengolo 277. eur mousad rost en he godel. ●(1943) SAV 27/88. eur moñsad kig-sall. ●(1955) STBJ 121. moñsadou kig-sall. ●(1957) BRUD 1/96. hag a droh eur moñsad bara deuz an dorz. ●(1964) YHAO 137. ur moñsad kig-sall.
moñsadenn
moñsadenn
f. –où Coup donné, bourrade.
●(1931) ANDO 13. rei d'in eur voñsadenn em skoaz. ●(1936) IVGA 93. diou pe deir voñsadenn ouz Paol Tirili. ●(1972) SKVT I 119. Distagañ a rae Paotr-Teo ur voñsadenn ouzh skoaz e geneilig. ●(1973) SKVT II 35. tapet gantañ ur pezh moñsadenn.
moñsaj
moñsaj
f. (marine) Ensemble des bordés de bouchain.
●(1979) VSDZ 5. (Douarnenez) Amañ goude-se lakaomp un all [ul lisenn all], peogwir a-wechou ar c'hoad a labour, 'vit regliñ ar voñsaj, tr. (p. 174) «Nous en plaçons une autre dans le flanc pour bien le régler, car parfois le bois travaille.»
moñsañ
moñsañ
v.
(1) V. tr. d. Frapper.
●(1938) SAV 9/41. eur pikol pennbaz gant eun dourn ; gant an dourn all e sache war skouarn an Dag, hag e vonse ar paotr paour.
(2) V. tr. i. Moñsañ war =
●(1978) VWMZ 18. (Ar Yeuc'h) Mari, ouie dont er-maez, a-wechou vie ganti, mabei un hanter flutenn vie ganti, Mari vie moñsañ war hennezh.
moñsek
moñsek
adj. Grossièrement taillé.
●(1923) BUBR 27/481. O dremm vlevek 'zo kuzet en o daouarn monsek. (...) Monsek. Terme très usité à Châteaulin et alentours pour désigner quelque chose grossièrement taillé.
moñsell
moñsell
f. –où
I. (marine)
(1) Bouchain, flanc.
●(1944) GWAL 163/158. (Ar Gelveneg) «ar vag-se Gwall fall eo, er mor : n'he deus ket moñselloù a-walc'h (da lavarout eo n'eo ket ar c'hostezioù bolzek, keinet a-walc'h)» ; «aet eo d'ar strad, frejet (freuzhet) he moñsell war ur penn-maen». ●(1978) ARVA I 30. gwall fall eo ar vag-se er mor, n'he deus ket monsellou awalc'h, tr. «cette chaloupe est très mauvaise à la mer, dira-t-on, son bouchain n'est pas assez fort.» ●(1979) VSDZ 5. (Douarnenez) Ar portol zo el laez, ar voñsell zo just 'barzh ar ront, tr. (p. 174) «Le flanc, c'est la partie arrondie de la coque, et au-dessus il y a la préceinte.» ●(1987) GOEM 78. les flancs, mousellou ou mousennou.
(2) Moñsell ouzh moñsell : bord à bord.
●(1942) VALLsup 22b. Bord. En parl. des navires : être bord à bord bourzell ouz bourzell (de bourzell bord extérieur du navire), moñsell ouz moñsell f. (Drezen) et « fesse » par plaisanterie ; c'est propr. la partie arrondie du bateau à l'avant ; pour bousell joue (?).
II. fam. Fesse.
●(1944) GWAL 163/158. (Ar Gelveneg) Ar yezh pemdeziek, hag hi livekoc'h eget seven, a ra gant moñsell evit envel ar feskennoù, salokras ! «Sell 'ta ! peseurt moñselloù he deus ar vaouez-se !»
moñsellek
moñsellek
adj. (en plt d'un bateau) Ventru, renflé.
●(1977) PBDZ 710. (Douarnenez) moñsellek, tr. «(bateau) ventru).» ●(1978) ARVA I 30. Un bateau à bouchain dur est dit moñsellek.
moñselliñ
moñselliñ
v. intr. (marine) Gîter.
●(1942) VALLsup 41a. s'échouer sur le côté (bateau), tr. «moñselli.» ●(1944) GWAL 163/161. (Ar Gelveneg) «savomp an drom diwar a'el, paotred, moñselli re a reomp» ; «risklet eo an drom, kement omp moñsellet». ●169. «moñsellet eo, moñselli a ra ar vag».
moñsenn
moñsenn
f. –où (marine) Flanc.
●(1987) GOEM 78. les flancs, mousellou ou mousennou.
moñset
moñset
adj. Qui a les bras coupés.
●(1908) PIGO II 144. Mont a refont d'ar gêr, bornet, monset, kammet, mac'hagnet.
moñsez
moñsez
f. –ed Manchote.
●(1905) COSB 746. J'ai rapporté fidèlement le récit de Marguerite Philippe, plus connue sous le sobriquet de Godic ar Vonzès (la Manchote).
moñstr .1
moñstr .1
m.
(1) Monstre (animal chimérique).
●(1499) Ca 140b. Monstr. g. monstre. ●g. monstre de mer b. monstr an mor. ●(1575) M 2180. Maz eux dyaoulou, ha monstrou, tr. «Où il y a des démons et des monstres.»
●(1732) GReg 637a. Monstre, prodige qui est contre l'ordre de la nature, & qui arrive rarement, tr. «Mounstr. p. mounstrou. Van[netois] monstr. p. monstréü.» ●(1787) BI 164. er monstre horriplan.
(2) Monstre (nouveau-né monstrueux).
●(1633) Nom 11a. Monstrum, monstrosus fœtus : monstre : mounstr.
moñstr .2
moñstr .2
m. –où
(1) Monstre (inspection militaire).
●(1633) Nom 182b. Armilustrium : passe-monstre : tremeneu mounstr. ●192a. Recensere exercitum, lustrare exercitum, inire numerum armatorum : faire monstre generale : ober mounstrou general.
●(1659) SCger 81a. monstre, tr. «monstr.» ●faire monstre, tr. «ober monstrou.»
(2) Action de montrer.
●(1633) Nom 199b. Cenotaphium, tumulus honorarius, bustum inane, tumulus inanis : sepulchre qui sert de monstre : sepulchr pe hiny á seruig de mounstr.
moñstruus
moñstruus
adj. Monstrueux.
●(1790) Ismar 552. un dra monstruus. ●(17--) TE 159. orgueillussoh eit ne oai monstruus.
●(1838) OVD 157. péhedeu monstrus. ●(1879) GDI 86. er monstrussan ag en ol béhedeu.