Devri

Recherche 'post...' : 39 mots trouvés

Page 1 : de post-1 (1) à posturin (39) :
  • post .1
    post .1

    m. –où, pester

    (1) Poteau, pieu.

    (1499) Ca 11a. arrester ou ester vide post. ●162a. Post. g. idem. ●(1557) B I 569. gruet he haeren en mat / Oz un post prenn, tr. «liez-la bien à un poteau de bois.» ●(1633) Nom 145a-b. Postis : posteau auquel l'huis est attaché : an sourin pe an post euit stagaf an nor.

    (1659) SCger 92a. pilier, tr. «post.» ●95a. posteau, tr. «post.» ●(c.1680) NG 1700. Arriet doh vr post. ●(c.1718) CHal.ms ii. Il faut enfoncer ces pieus auec le mouton, tr. «rede parfondein, plantein er pester, er posteu, er paleu se, guet er meut.» ●(1732) GReg 722b. Pieu, bois pointu pour ficher en terre, tr. «post. p. postou. Van[netois] post. p. postëu

    (2) Jambage (de porte).

    (1872) ROU 90a. Jambage, de porte, tr. «Post.» ●(1896) HIS 32. hui e liùou trezeu ha posteu en nor ag hou ti.

    (1907) BSPD II 4. trezeu ha posteu en nor ag hou ti.

    (3) Montant (d'échelle, etc.).

    (1710) IN I 8. an daou bost eus ar squeul-se.

    (1838) OVD 10. En neu boste ag er squél-zé. ●(18--) SAQ II 19. En eur skeul e kaver daou bost.

    (1934) BRUS 275. Les montants d'une échelle, tr. «posteu ur skél.» ●(1958) ADBr lxv 4/517. (An Ospital-Kammfroud) Post : n. m. ; pl. –ou. – Il signifie ordinairement «montant» postou ar skeul. ●(1960) GOGO 215. (Kerlouan, Brignogan) La civière a deux longs montants, pòst, pl. pòstu (post, pl. postou) de 2 m. 40 chacun.

    (4) Longeron.

    (1958) ADBr lxv 4/517. (An Ospital-Kammfroud) Post : n. m. ; pl. –ou. – «longeron» 'danvez eur post ode.

    (5) Pilier, montant de lit à baldaquin.

    (1896) HIS 62. Gléan er jeneral e oé é pign doh posteu er gulé. ●(18--) SAQ I 170. postou ar guele.

    (6) Post sugell : trait d'attelage.

    (1958) ADBr lxv 4/517. (An Ospital-Kammfroud) Post : n. m. ; pl. –ou. – Il a le sens de «élément» dans post-sugell (trait d'attelage).

    (7) Toron.

    (1944) GWAL 165/307. (Ar Gelveneg) ar stag a zo graet gant un neudenn gotoñs tevoc'h eget hini ar roued : neud-kordenniñ, anvet c'hoazh neud-postoù pe postoù hepken. ●(1958) ADBr lxv 4/517. (An Ospital-Kammfroud) Post : n. m. ; pl. –ou. – «toron» : ar fun a zo torret eur post anei.

    (8) (imprimerie) Jambage d'un caractère.

    (1732) GReg 507a. Jambage, ligne à plomb qui sert à former une partie de la lettre, sur tout de l'm, & de l'n, tr. «post. p. postou. post lizerenn.» ●Les deux jambages de cette n ne sont pas droits, tr. «An naou bost eus an n-ze ne dint qet éon.»

    (9) Mancheron de charrue.

    (1847) MDM 10. kaoud en daouarn posd eun alar.

    (1908) FHAB Even 165. da gregi o-unan e penn ar wistin hag e pecher an alar.

    (10) Colonne.

    (1659) SCger 165b. post, tr. «colomne.»

    (11) Maen-post =

    (1850) JAC 138. Chef an daouzec tribut ha men-post hon lezen.

    (12) Poteau de barrière.

    (1960) ADBr 1960, tome 67, n° 4, pp. 325-376).">EVBF I 332-333. Le poteau de la barrière (…) le mot le plus utilisé est post (n-ouest du Léon, est et sud du Trégor, est-Corn[ouaille], nord du Vann[etais] ; ce mot présente une grande variété de formes au pluriel : postou, posou, pochou, pojou, pochtaou, pécher (Porspoder), pester (Scrignac), pestr (Huelgoat). Il est en général suivi du nom de la barrière ; à Perret, C.-du-N., post-koad désigne un poteau en bois, et post-menerez un pilier de pierre taillée (min-menerez, pierre de taille). Dans tout le centre du Trégor, et particulièrement aux environs de Bégard, ces piliers sont soigneusement taillés, avec une encoche en angle droit qui assure la fermeture de la barrière.

    (13) Postig : appui pour les jambes des enfants.

    (1985) OUIS 202. on trouve même près de la fenêtre, bloqué par la barre de la table, un petit banc pour l’appui des jambes encore courtes des enfants : le poustig.

  • post .2
    post .2

    m. & prép. –où

    (1) M. Point.

    (18--) SAQ I 349. Displega ar pevar bost-se.

    (1908) FHAB Genver 10. Var an eil post, an A. Douarec a c'houlen ma vo savet ar paëroniez araok strollad ar baotred yaouank.

    (2) Loc. prép. Post da : selon.

    (1934) BRUS 91. Ainsi que (vous) le (dites), tr. «post (deoh) eùé.» ●(1942) DIHU 367/4. Hag er gouleu, post d'er Skritur Santel ne zélé ket bout lakeit didan en druél. ●(1943) DIHU 384/266. Breihiz en ur gir e oent, post d'ur skrivagnour.

  • post .3
    post .3

    m. & adv.

    I. M.

    A. (histoire de la poste)

    (1) Poste à cheval.

    (1659) SCger 95a. poste, tr. «post.» ●courir la poste, tr. «redec ar post.» ●(1732) GReg 742a. Poste, course à cheval, tr. «Post.» ●Courre la poste, tr. «redecg ar post.» ●Il est venu en poste, tr. «Deut eo ê post

    (2) Relais de poste.

    (1732) GReg 742a. Poste, lieu où sont les chevaux de poste, ou les postillons, tr. «Post. ar post.»

    (3) Kador-bost : chaise de poste.

    (1732) GReg 742a. Chaise de poste, tr. «cador bost. p. cadoryou bost

    (4) Marc'h-post, roñse-post : cheval de poste.

    (1659) SCger 95a. cheual de poste, tr. «marc'h post.» ●(c.1718) CHal.ms vi. le secoüement des cheuaus de poste rompt les reins de ceus qui n'y sont pas accoustumés, tr. «abe n'ende un deen accourset, d'en heig', d'er boulg' den trot es er roncet post, torrein ara ol é gorf, é ziguestat.»

    (5) Lestr-post : navire postal.

    (1923) DIHU 148/344. En trenoz vitin, er Prins e gemérè er lestr-post eit New-York.

    (6) Mestr-post : maître de poste.

    (1866) HSH 243. anavezet gant ur mæstr-post.

    B. (poste actuelle)

    (1) Bureau de poste.

    (1878) EKG II 115. el leac'h m'eman breman ar post.

    (1914) DFBP 255a. poste, tr. «Post.» ●(1928) BREI 58/2c. rener ar post a c'halvas ac'hanon. ●(1941) ARVR 11/5a. eur post nevez elec'h ma oa bouloñjerez Leguen.

    (2) Poste (administration).

    (1909) FHAB Mae 155. Ar re zo brassa abadenn ganto eo paotred ar post.

    (3) Mizoù-post : frais de port.

    (1926) FHAB Meurzh 100. Ar paper hag ar mizou-post a gera.

    (4) Kartenn-bost : carte postale.

    (1903) MBJJ 319. kartenno post. ●(1910) MBJL 69. Mar skriv war eur garten-bost, e vo a-walc'h frankisan evel pa vefe evit Frans. ●(1934) BRUS 289. Une carte postale, tr. «ur garten-post

    C. sens fig. Mont d'ar post : aller vite, courir la poste.

    (1710) IN I 19. clevejou an Ene ha re ar c'horf a zeu d'ar post. ●(1732) GReg 742a. Poster, aller le train d'un courrier, tr. «moñnet d'ar post

    (1895) FOV 238. ma tischennant d'er post.

    (1942) VALLsup 24. Courir à bride abattue, tr. «mont d'ar post d'après V[annetais].»

    II. Adv.

    (1) A-bost : à toute vitesse.

    (1744) L'Arm 37b. A-toute-bride, tr. «A-boste

    (1839) BEScrom 103. ind e remerquas deu zén montet ar ganvalèd, é tonnet a boste ar ou lerh.

    (1912) DIHU 87/130. donet a bost d'er gér.

    (2) E post : vite.

    (1838) OVD 16. er hlinhuédeu e za ar varh hag é poste.

  • post .4
    post .4

    m. –ed Postillon, courrier.

    (1732) GReg 225a. Courier, postillon, tr. «Post. p. posted.» ●(1732) GReg 742a. Poste, courrier, tr. «Post. p. posted.» ●Poste à cheval, tr. «Post var varc'h. p. posted var varc'h.» ●Poste à pié, tr. «Post var droad. p. posted var droad.» ●Postillon, courrier, tr. «Post. p. posted

  • post-an-aotrou
    post-an-aotrou

    m. Pilori.

    (1732) GReg 723b. Pilori, poteau d'un Seigneur haut-justicier, tr. «Post an autrou

  • post-an-dalc'h
    post-an-dalc'h

    m. Pilori.

    (1732) GReg 723b. Pilori, poteau d'un Seigneur haut-justicier, tr. «post an dalc'h

  • post-an-dro-c'houzoug
    post-an-dro-c'houzoug

    m. Pilori.

    (1732) GReg 723b. Pilori, poteau d'un Seigneur haut-justicier, tr. «post an trogouzoucq

  • post-ar-c'holier
    post-ar-c'holier

    m. Pilori.

    (1732) GReg 723b. Pilori, poteau d'un Seigneur haut-justicier, tr. «post ar c'holyer

  • post-draf
    post-draf

    m. pester-drefen Poteau de barrière.

    (1732) GReg 172b. Pieu qui soûtient, ou, qui ferme la claye, tr. «B[as] L[éon] post draff. p. pézyer-dréfen

  • post-gouloù
    post-gouloù

    m. Réverbère.

    (1914) DFBP 289b. reverbère, tr. «Post-goulou

  • post-gwele
    post-gwele

    m. postoù-gwele Colonne de lit.

    (1732) GReg 771a. Quenouille de lit, tr. «post-guële. p. postou guële

    (1910) EGBT 66. post-gwele, tr. «colonne de lit.» ●(1934) BRUS 239. Une colonne de lit, tr. «ur post-gulé, m. pl. posteu…»

  • post-kae
    post-kae

    m./f. = (?) Grosse pierre qui bouche un passage dans un talus, l'entrée d'un champ (?).

    (1956) BLBR 91/16. en tu all d'ar postkae. ●(1964) BRUD 18/12. Kaletoh e benn eged eur bozkae. ●20. Eun (lire : eur) bozkae : maen braz lakaet evid bonta eun ode.

  • post-kleuz
    post-kleuz

    m. Poteau de barrière.

    (1982) LIMO 26 février. Post-kleu, tr. «piquet de barrière.»

  • post-kloued
    post-kloued

    m.

    (1) Poteau de barrière.

    (1732) GReg 172b. Pieu qui soûtient, ou, qui ferme la claye, tr. «Post-clouëd. p. postou-clouëd

    (2) (en plt de qqn) = (?) Potiche (?).

    (1906) BOBL 12 mai 86/3a. Dubuisson n'eo na kig na pesk. Eur post-kled ! ●(1906) BOBL 19 mai 87/1b. Holl omp skuiz gant eun depute ken fentus ; eur vez a ve evidomp miret pelloc'h eur post-kled eveltan.

  • post-kroug
    post-kroug

    m. Potence.

    (1922) FHAB Du 339. m'ho kwelfen o tistribilhan ouz ar post-kroug. ●(1930) FHAB Meurzh 110. e gorf a voe lezet stag, eur pennad, ouz ar post-kroug.

  • post-min
    post-min

    m. Poteau de mine.

    (1972) SKVT I 71. Kirri a zegase postoù-min, a ziskarged hag a vernied ouzh o sav pe en o hed.

  • postadenn
    postadenn

    f. –Galop, course.

    (1973) LIMO 19 mai. postadenn er marh dré en henteu don.

  • postal / posteal / postiñ
    postal / posteal / postiñ

    v.

    I. V. intr.

    (1) Courir.

    (1732) GReg 742a. Poster, aller le train d'un courrier, tr. «Postal. pr. postet. Van[netois] postal. posteiñ.» ●(1744) L'Arm 296b. Poster, courir, tr. «Postein, tale.» ●(17--) CT Acte II 465. ho posteal voar lerch, tr. «qui courait la poste derrière elle.»

    (1849) LLB 1259. Na de bostal ér prad. ●1340. lausket ean [hou marh] de bostal.

    (2) Bouillir à gros bouillons.

    (1907) VBFV.fb 13b. bouillir, tr. «postal.» ●(1919) DBFVsup 57b. postal, tr. «bouillonner.»

    II. V. tr. d.

    (1) Faire courir.

    (1849) LLB 1247. ou chuech doh ou fostal d'en han.

    (2) Poursuivre en courant.

    (1839) BESquil 94. un dé ma cavas én ur hoêd buoh un dén peur, ean hé fostas quement a dauleu mein, ma couéhas er vuoh-cé én ur fozel. ●538. En heyès, doh hum huélet postet, e ridas de gavouet er Sant.

    (3) Postal ub. da =

    (1939) RIBA 88. er postal e hrér de vonet araok.

  • postañ .1
    postañ .1

    v. tr. d. Garnir de piliers.

    (1931) VALL 559b. Garnir de piliers, tr. «posta

  • postañ / postiñ .2
    postañ / postiñ .2

    v.

    I. V. tr. d.

    A. (en plt de qqc.)

    (1) (finances) Postiñ arc'hant : placer de l'argent.

    (1914) KANNgwital 145/494. An dud o deus postet arc'hant er c'hef. ●(1931) VALL 563b. Placer (de l'argent), tr. «posta

    ►absol.

    (1912) KANNgwital 111/109. Ar C'hef da bresta ne gemero ket hiviziken a arc'hant digant an dud a fell dezho posti ennhan.

    (2) Poster (du courrier).

    (1914) DFBP 255a. poster, tr. «Posta.» ●(1931) VALL 578b. mettre (une lettre) à la poste, tr. «posta

    B. (en plt de qqn) Postañ ub.

    (1) Poster, mettre à un poste.

    (1942) LANB 13. Sant-Paol-Aorelian e-unan a bostas e Lanper unan eus e ziskibien.

    (2) Donner un poste de travail à qqn.

    (1915) KANNgwital 155/74. pebez nec'hamant evit posti anezho [ar vugale] hag ho lakât e tro da gaout bara !

    II. V. pron. réfl. En em bostañ : se planter, se poster.

    (1907) AVKA 190. Un demz oe ha hi o n-am bosta dirak Jesus.

  • posteal
    posteal

    voir postal

  • postek
    postek

    adj.

    I. (en plt de qqc.)

    (1) Pourvu de montants.

    (1843) LZBg 1 blezad-2l lodenn 140. ur fal gravah puar bostec.

    (2) Kravazh postek : civière.

    (1909) BROU 219. (Eusa) La civière s'appelle : Kravaz-postek.

    II. sens fig.

    (1) Bien planté.

    (1732) GReg 607a. Un corps massif, tr. «Un dèn postecq.» ●729b. Un homme bien planté, qui a de bonnes jambes, tr. «Un dèn postecq

    (2) Stable, solide, inébranlable.

    (1659) SCger 106a. robuste, tr. «postec.» ●165b. postec, tr. «fort, solide.» ●(1732) GReg 515a. Immobile, tr. «postecq.» ●528a. Inebranlable, tr. «postecq.» ●886a. Stable, tr. «postecq

  • postel
    postel

    f. (agriculture) Mancheron de charrue.

    (1867) FHB 104/414b. me ive so bet crog e postel an alar. ●(1869) FHB 248/317a. cregi en eur bostel alar. ●(1874) FHB 477/51b. goude beza croget e postel an alar.

  • postenn
    postenn

    f. (météorologie) Ondée.

    (c.1718) CHal.ms ii. guilée petite ondée, tr. «barat glaü, posten glaü.» ●(c.1718) CHal.ms iii. une ondée de pluye de gresle, tr. «ur bosten, ur bodat, harnan glaü, glaü harnan.»

  • poster
    poster

    m. –ion

    (1) Postier (homme).

    (1633) Nom 32b. Veredus, postus ; cheual de postillon : march an poster, pe'n postillouner.

    (1732) GReg 225a. Courrier, qui court la poste, ou pour son plaisir, ou pour ses affaires, tr. «Poster. p. postéryen. Van[netois] postour. p. yon, yan

    (1939) KOLM 128. Baléerion ha posterion bras é bet hor sent.

    (2) Homme qui travaille dans un bureau de poste.

    (1909) FHAB Mae 155. Ar bosterien neuze a baouezaz da labourat.

    (3) Postier (cheval).

    (1920) FHAB C'hwevrer 233. ar c'hezeg hanter-bouez posterien.

    (4) Poster merc'hed : coureur de femmes.

    (1967) LIMO 27 mai. én arben éh oè ur postour merhed ha un tammig taolet d'en ivaj.

    (1919) DBFVsup 57b. postour, tr. «coureur.»

    (5) Marc'h-poster : cheval de poste.

    (1732) GReg 162a. Cheval de poste, tr. «Marc'h poster

    (6) (blason populaire) Surnom des habitants de Baud.

    (1911) DIHU 69/224. Baudiz e zou Toreu bras ha Liperion ha Posterion ha me houi mé petra rah ! Neoah kavet e vehé falloh tud aveit ré Baud.

  • poster-bro
    poster-bro

    m. Vagabond.

    (1934) MAAZ 57. Petra e fal d'er postour-bro-man d'en em vellein ag hon treu ni ?

  • posterezh
    posterezh

    m. Action de courir.

    (1904) LZBg Gouere 152. un taul deverans get postereh ha saillereh er vugalé.

  • posterite
    posterite

    f. Enfants, progéniture.

    (1850) JAC 120. Mont hardi d'an Ejypt gant ho posterite.

  • postern
    postern

    s. Poterne.

    (1464) Cms (d’après GMB 506). Postern.

  • postet
    postet

    adj.

    (1) Installé.

    (1926) SAHE 24. ar Vretouned o deuz treuzet ar mor a zo posted mad en Arvor.

    (2) (Argent) placé.

    (1931) VALL 311b. fonds placés, tr. «arc'hant postet

    (3) sens fig. Devenu comme un poteau.

    (17--) ST 114. Postet eo ma diou vrec'h, tr. «mes bras sont immobiles.»

  • postif
    postif

    adj. Massif.

    (1659) SCger 77b. massif, tr. «postif

  • postilhon
    postilhon

    m. –ed Postillon.

    (1744) L'Arm 296b. Poste, courrier, tr. «Postillon.. neu. m.»

    (1869) KTB.ms 14 p 145. a roaz ur wialennad d'ar postillon a dreuz he faz.

  • postilhoner
    postilhoner

    m. Postillon.

    (1633) Nom 32b. Veredus, postus ; cheual de postillon : march an poster, pe'n postillouner.

  • postiñ .1
    postiñ .1

    voir postal

  • postiñ .2
    postiñ .2

    voir postañ .2

  • posto
    posto

    m. –ed (ichtyonymie) =

    (1904) DBFV 188a. posto, m. pl. ed, tr. «'posteau', poisson.»

  • postoluin
    postoluin

    s. Croupière.

    (1732) GReg 238a. Crouppiere, tr. «ãls. postoluyn

  • postur
    postur

    f.

    (1) Contentement.

    (1890) MOA 183. Contentement, tr. «postur

    (2) Bezañ postur en ub. : se pavanner.

    (1710) IN I 172. reall a so postur enno, abalamour ma o deveus quenet.

    (18--) CST 36-37. postur a oa ennan dre ma tlee beza dinask e-pad eun hanter-zizun.

    (1909) KTLR 103. Ar marc'h zoken a c'houriche hag a drimpe evel ma vije eurus ha postur ennhan.

    (2) = (?) Vêtements (?).

    (17--) EN 659/660. ne on pesord postur da dougen en vroman ; / eun abid ma geres a reinquin da brenan, tr. «je ne sais quelle sorte de posture tenir en ce pays ; / il faudra que j'achète un vêtement de nourrice.»

    (3) Attitude, posture.

    (c.1718) CHal.ms i. attitude, tr. «attitud, proportion postur' es er c'horf.» ●(1727) HB 86b. guelet meur a gristen / Direspet en Ilis, / O tiscouri o c'hoarzin / O trei o phen ato, / en ur bostur indin / Evel tud divalo. ●(17--) ST 196. e pes postur ez eo en em lâket, tr. «dans quelle posture elle s'est mise.»

    (1846) BAZ 214. Ar roue, en eur bostur humbl, er pedas da bidi Doue da asten dezan he vuez. ●(1894) BUZmornik 127. Er bostur-ze e roaz he ene da Zoue.

  • posturiñ
    posturiñ

    v. Postuler (?).

    (17--) PEN $$$ (d’après l’édition de Dastum). Arri gant eun tregon vloa e c’he poent c’hoas etat / Tregueris, Lanhuonis, me a ia do kouitat / Nag a ia da posturi da c’houant Sant Frances / Seiz leo deuz Lanhuon er gher a Vontroulez.

Ce site utilise des cookies pour son fonctionnement.En savoir plus...