Recherche 'sap...' : 30 mots trouvés
Page 1 : de sap-1 (1) à sapretoutik (30) :- sap .1sap .1
m. –où (botanique) Pousse, rejeton d'un arbre.
●(1744) L'Arm 117a. Drageonner, tr. «Laquatt sapeu de guemérr gouriatt.» ●298b. Get des arbres, tr. «Sape.» ●330a. Rejetton, tr. «Sappe.. eu. m.»
●(1857) LVH 269. Eurus guinièg, a béhani er sappeu en dès pinhuiqueit er bed a guement a had.
●(1904) DBFV 202b-203a. sap, m. pl. eu, tr. «jet, pousse. scion.»
- sap .2sap .2
m. –où Sape.
●(1732) GReg 845a. Sape, ouverture au found d'un mur pour le faire tomber, tr. «Sapp. p. sappou. Van[netois] sapp. p. éü.»
- sap .3sap .3
voir sabr
- sapadur
- sapañ / sapiñsapañ / sapiñ
v. tr. d. Saper.
●(1732) GReg 845a-b. Saper, tr. «Sappa. pr. sappet. Van[netois] sappeiñ. pr. sappet.»
- sapeksapek
m. (numismatique) Monnaie de Mongolie.
●(1920) LZBt Here 36. daoust ma roomp 200 sapek evit peb krouadur lezet ganimp.
- sapennsapenn
f. –où Scion.
●(1904) DBFV 203a. sapen, f. p. –enneu, tr. «scion qui pousse sur un arbre ébranché ou étété (Bul[éon].»
- saper
- saperbie
- saperdaouzeksaperdaouzek
interj. juron) Variante euphémique de «sakredie».
●(1929) MKRN 84. Saper daouzek ! kenderv Job, piou en deus ho paket ken kloz ? (...) Ah saper daouzek ! n'oun ket re zouezet (...) Saper daouzek ! eun druez eo alkent guelet eun den, memes eur c'hemener, o vont korf hag ene war souk an diaoul ! ●114. Saperdaouzek ! eme Napoleon, hirras am boa da welet an tamm genaouek en deus bet an hardisen... tr. «sapristi ! dit Napoleon...»
- saperiac'hsaperiac'h
interj. (juron) Varainte euphémique de «sakredie».
●(1929) MKRN 106. Saperiac'h ! a lar Kaourantin. An taol-man, saperiac'h ! em eus kavet an tu alkent da dañoat guin koz ar maner !
- saperlotsaperlot
interj. (juron) Saperlipopette.
●(1935) BREI 392/stag 2. Saperlot ! Arru eo ar gouilhourenn-man war hon c'hein adarre !
- saperlotezsaperlotez
interj. (juron) Saperlipopette.
●(1911) KEME 27. Saperlotez ! n'eo ket gant yod silet ha leaz ribot e sav kig ouz an dud !…
- sapiañssapiañs
f. Sapience.
●(1557) B I 311. Vn sapiancc, un liancc net, tr. «une seule sagesse, une seule unité.»
●(1659) SC 50. A pidi a rit-u ar Map d'ho sicour neuse gant e sapiançç ? ●(c.1718) CHal.ms iv. Sapience, tr. «sapianç.» ●la sapience Incarnée, tr. «er sapianç Incarnet.» ●Le liure de la Sapience, tr. «el leur' es er sapianc.» ●(1792) BD 5459. compren ma sapians na ma ymansite, tr. «comprendre ma sagesse ni mon immensité.»
- sapiantsapiant
adj. Sage.
●(14--) N 205. Me goar defri ez eu (hy) sapient, tr. «Je sais pertinemment qu'elle est sage.»
- sapiñsapiñ
v.
I. V. intr.
(1) (en plt de plantes) Pousser, germer.
●(1744) L'Arm 298b. Pousser, parlant des arbres, tr. «Sapein.» ●330a. Rejetter (...) Pousser, tr. «Sapein eell à-benn.»
●(1838) OVD 274. er bouillardeu glàu (…) ne chervige de nitra nameit d'hobér sapein potironnèd.
●(1904) DBFV 203a. sapein, v. n., tr. «pousser hors de terre, germer (l'A.).» ●(1907) VBFV.fb 48a. germer, tr. «sapein.» ●(1916) LILH 23 a Veurzh. Sapein e hra er gué. Dé ha dé ou guélér é kreskein ou boutonieu. ●(1935) DIHU 284/220. bodeu é sapein. ●(1937) DIHU 313/304. sapein e hra er gué. ●(1942) DHKN 62. Ne sonjè ket é tè aveit en had-hont er sasun de sapein.
(2) sens fig. (en plt d'une idée, etc.) Germer.
●(1913) DIHU 95/261. ur chonj fal benak en devoé hoah sapet édan blèuen ru Iehann. ●(1921) DIHU 124/323. É peh kalon ne sap un distérig folleh !
II. V. tr. d. sens fig. Faire germer.
●(1838) OVD 58. mâguein er hetan gouriad en dès sapet én-amb er vertu, ha péré e zou en desirieu mad.
- sapin
- sapineg
- sapinenn
- sapr .1sapr .1
coll. & m.
(1) Coll. (botanique) Sapins.
●(1499) Ca 179b. Sap. g. sapin vng arbre. ●(1633) Nom 99a. Lacryma abiegna, resina oleosa : resine de sapin : roussin á coat sapr.
●(1732) GReg 845b. Du sapin, tr. «coad sapr. coad sap.»
●(1954) VAZA 163. Bez’ eus a bep tu dezho ur menez meinek, pikoloù re a-wechoù, gant koadeier stank eus an traoñ d’an nec’h, gwez bezv ken lintrus hag arc’hant, sapr ha tourmantin eeunoc’h ar c’hef anezho eget korzennoù dir : alese e veze tennet gwechall ar gwellañ gwernioù evit al listri dre lien.
(2) M. (menuiserie) Bois de sapin.
●(1659) SCger 108a. sapin, tr. «sapr.» ●(1710) IN I 335. daou blanquen sapr an eil ouz eguile. ●(1732) GReg 845b. Du sapin, tr. «coad sapr. coad sap.»
- sapr' .2
- sapre
- saprediesapredie
interj. (juron) Sacredieu !
●(1977) LLMM 185/467. «Sapredie ! En ur park tric'hornek e oan degouezhet.
- saprediensapredien
interj. (juron) Sacrebleu !
●(1911) KEME 36. Mes, sapre dien ! blejal a rez evel eur vioc'h kollet ganti he leue bihan !…
- sapregsapreg
f. –i, –où Sapinière.
●(1732) GReg 845b. Sapiniere, un bois de sapin, tr. «Ur sabrecg. p. sabregou.»
- saprennsaprenn
f. –ed –où, sapr (botanique)
(1) Sapin.
●(1732) GReg 845b. Sapin, arbre, tr. «Saprenn. p. saprenned, saprennou.»
●(1934) GTWZ 46. Ar baotred o doa plantet, neizeur, saprennou yaouank.
(2) Saprenn Nedeleg : sapin de Noël.
●(1970) BHAF 280. ar saprenn Nedeleg, karget a bakadennou seizennet brao.
- saprestirisaprestiri
interj. (juron) Sapristi !
●(1934) CDFi 23 juin. Saprestiri, va ! Na pebez penn divemor am eus-me memes tra !
- saprestorsaprestor
interj. (juron) Sapristi !
●(1932) ALMA 159. Mes da c'hoari mad (...) e talvezit c'hoas, sapre stor ! Guella danteg eus an Arvor.
- sapretirisapretiri
interj. (juron) Sapristi !
●(1929) CDFi 16 fevrier. Sapretiri ! Liou ar brilli ! Lakât ac'hanoun da bec'hi !
- sapretoutiksapretoutik
interj. (juron) Sapristi !
●(1943) FHAB Gwengolo/Here 346. O !... evit eur paotrig brao eo avat, sapretoutik !