Recherche '"sec'hañ"...' : 1 mots trouvés

• sec'hañ / sec'hiñ
  sec'hañ / sec'hiñ

  v.

  I. V. tr. d.

  (1) Sécher, faire sécher, rendre sec, essuyer, torcher.

  ●(1499) Ca 183a. Sechaff. g. secher. l. sicco / as ac. ●Sechaff. g. essuyer aultrement secher. l. exico / cas. ac.

  ●(1659) SCger 53a. essuier, tr. «sec'ha.» ●83b. nettoier, tr. «sec'ha.» ●108b. secher, tr. «sec'ha.» ●119a. torcher, tr. «sec'ha.» ●171a. sec'ha, tr. «torcher.»

  ►[compl. : chose mouillée]

  ●(1732) GReg 472b. Etendre la buée à secher sur la grève, tr. «sec'ha ar c'hoüez var ar c'hraë.» ●852b. Secher, tr. «Seac'ha. pr. seec'het. seec'ha. pr. seec'het. sec'ha. sec'hi. ppr. sec'het. Van[netois] seheiñ. pr. sehet.» ●853a. Mettre le linge à secher, tr. «Sec'ha ar c'hoüez. sec'ha an dilhad. sec'hi ar c'hrèsyou.»

  ●(1857) CBF 7. Sec'hit ann daol gant ann torchouer, tr. «Essuyez la table avec le torchon.» ●(1876) TDE.BF 215b. Sec'ha he fri, tr. «se moucher.» ●(1878) EKG II 31. kouls eo dign sec'ha va dillad araok mont kuit.

  ●(1949) KROB 12/12. o sec'hi e dal gant e gildorn.

  ►[compl. : liquide qui mouille]

  ●(1767) ISpour 214. Job (...) ean é guemérai unn darn-pod éit sihein el-lie hac er horromple é ziviré.

  ●(1878) EKG II 229. Sec'hit ive-ta ho taelou.

  ●(1909) KTLR 130. Gant kil he zorn hag e vaench, Lom a zec'has he zaelou. ●(1909) NOAR 45. Sec'ha a rea ar c'houezen eus e benn.

  (2) Sec'hañ e fri : se moucher.

  ●(1732) GReg 641b. moucher le nez à un enfant, tr. «Séc'ha e fry da ur c'hrouadur.» ●Se moucher, tr. «Sec'ha e fry.»

  (3) Faire sécher, faire perdre l'humidité naturelle.

  ●(1929) FHAB C'hwevrer 43. P'eo gwir e komzan eus ar foenn eo kouls d'in lavaret dioc'htu penaos en em gemerout evid o sec'ha.

  (4) [au passif] Bout sec'het gant an naon =

  ●(1921) GRSA iii. hep tam bouid de zébrein, aveit ma vehè séhet get en nan.

  (5) absol.

  ●(1633) Nom 276a-b. Med. glutinans, siccãs : emplastre pour conioindre & seicher : palastr euit sæchaff, disæchaff.

  II. V. intr.

  A.

  (1) Sécher.

  ●(1732) GReg 472b. Etendre la buée à secher sur la grève, tr. «Astenn ar c'hoüez var ar c'hroa da sec'ha.»

  ●(1829) HBM 5. laqet he goalc'haden da zec'hi er c'halatrez. ●(1849) LLB 427. a pe huélet er blouzen é sehein. ●(1877) BSA 148. bet o kerc'hat eur c'harrad canab evit ho lacaat da sec'ha. ●(1897) EST 11. Ind e voulj hag e heij er foen ha, taul ha taul, / En tro eit sehein.

  ●(1908) PIGO II 165. Tol a reas ple neuze e oa, a damdost, eur c'houë o sec'han. ●(1910) MBJL 61. Setu perak e weler houpez o sec'han. ●(1929) FHAB C'hwevrer 51. Dre ma sec'ho ar foenn grit berniou brasoc'h. ●(1932) ALMA 154. Hec'h ampegadenn-lun war an drein da zec'ha.

  (2) Assécher.

  ●(1857) HTB 183. ar rivier da sec'ha.

  (3) Sec'hañ àr e dreid : (?) être épouvanté (?).

  ●(c.1680) NG 161-164. Nep a vezo en deueh-se / Ar en douar o touin buhé, / Guet en tourmanteu a cleuaint, / Certin ar hou trait e sehaint. ●(1790) MG 81. Horriplæd ul langage ! Ne brononcet quet mui er honzeu-ze, pé hui em laquein de séhein ar me zreid.

  B. sens fig.

  (1) Dépérir.

  ●(1911) BUAZperrot 168. Nak a vugale a weler o sec'ha var o zreid.

  (2) Sec'hañ gant : sécher de.

  ●(1790) MG 182. ind (...) e laqua èm-ce ur heah inoçant de sehein guet misèr. ●(17--) TE 409. Séhein e rai er Pharisiénèt guet counar.

  ●(1925) SFKH 17. mar ne vennant ket séhein get er spont ha get er lorh.

  III. V. pron. réfl. En em sec'hañ.

  (1) Se sécher.

  ●(1647) Am 541. Disam prest da beach ac en em seach dal, tr. «Décharge-toi vite de ton fardeau et sèche-toi. Tiens !»

  ●(1732) GReg 853a. Se secher, tr. «En hem sec'ha. pr. èn hem sec'het. (Van[netois] him, ou, hum, ou, hem, sehein.»

  (2) En em sec'hañ a : se passer de.

  ●(1790) MG 327. hac opèn, ma n'em boai de gonz dehou meid ag er sort treu-ze, é heèllèn hum séhein ag e bresance.

  IV.

  (1) Sec'hañ gant ar spont :

  ●(1876) (G) J. le Tuaut TIM 192. Ma séhou en dud ar ou zreid guet en eun ha guet er scont.

  ●(1908) (G) Y.-B. Ollierou AVES 1. En dud e séhou get er skont é hortoz er péh e zeli arriù ér bed. ●(1925) (G) G. ar Born SFKH 17. Mar ne vennant ket séhein get er spont ha get er lorh.

  (2) Sec'hañ an eil dorn gant egile : voir dorn.

  (3) Sec'hañ e fri da ub. : voir fri.

  (4) Na sec'hañ ar fri gant delioù kaol : voir fri.

  (5) Kas da dreiñ mein da sec'hañ : voir mein.