Devri

Recherche 'skouer...' : 9 mots trouvés

Page 1 : de skouer-1 (1) à skouerius (9) :
  • skouer .1
    skouer .1

    adj. D'équerre.

    (1931) VALL 269a. d'équerre, tr. «skouer

  • skouer .2
    skouer .2

    f. & adv. –ioù

    I. F.

    A. (en plt de qqc.)

    (1) Équerre de maçon, etc.

    (1464) Cms (d’après Feutren 135b). plom maczon Jdem perpendiculum l. ou cest / b. scuezr. ●(1499) Ca 160b. Plom maczon. g. cramaillee. l. hec amus sis sis Jdem perpendiculum / li ou cest. b. scuezr. ●182b. Scuezr vide in plom. ●(1557) B I 67. Memeux, nen deux sy, binhuyou, / Scuezr ha reulenn ha linennou, tr. «J'ai assurément des instruments, une équerre, une règle et des lignes.» ●(1575) M 41. Penaux diouz plom ha scuezr, ez barnher pechezrien, tr. «Qu'au plomb et à l'équerre on jugera les pécheurs.»

    (1659) SCger 52b. equerre, tr. «scuezr.» ●83b. niueau, tr. «scuezr.» ●102b. regle, tr. «reolen, scuezr.» ●172b. squezr, tr. «regle qui conduit.» ●(1732) GReg 363a. Équerre, instrument, tr. «Squëzr. p. squëzryou, squëzrou

    (2) Portrait, tableau.

    (18--) MIL.ms (d’après BUBR 19/232). gouela hag hirvoudi a rea bemnoz gwasoc’h-gwaz en e gampr, dirak skouer e c’hoar.

    (3) Plomenn-skouer : fil à plomb.

    (1744) L'Arm 291a. Plomb de niveau, tr «Plommenn sqùire f.»

    (4) Bouton-skouer : bout du fil à plomb.

    (1904) DBFV 29b. bouton skuir, tr. «perle, bout du fil à plomb.»

    (5) (marine) Faos skouer : faux équerrage.

    (1979) VSDZ 7. (Douarnenez) Gast, te oar de, vez graet skueranar gant ar faos skuer, da c'hounit, tr. (p. 176) «En fait, tu fais du faux équerrage pour gagner au maximum.»

    B. (en plt de qqn)

    (1) Exemple.

    (1732) GReg 629b. Modele, exemplaire, tr. «squëzr. p. squëzryou.» ●(17--) TE 2. èl m'en dé en ælèt santel ur scuir éternel.

    (1905) MRPL 82. An tad-koz a zo bet a zoug ar veach eur skouer. ●(1907) PERS 9. An hini a dlie beza enor ha skuer an oll veleyen en hor bro. ●55. eur skuer eo evit an oll.

    (2) Modèle (d'un peintre).

    (1933) MMPA 50. al liver (…) e chomo eur pennad mat a amzer da sellet piz ouz ar skouer a zo dirak e zaoulagad : neuze hepken, pa en devo studiet anezan (sic) dre ar munud, e krogo da astenn al liou war al lien.

    (3) Type, spécimen.

    (1862) JKS avec des paragraphes supplémentaires traduits du texte de La Mennais). ">JKS.lam 57. skouer ann dud klouar ha dieguz. ●(1872) ROU 106b. Type, tr. «Scuer

    (4) Spectre.

    (1921) FHAB Du 290. – Gwelet am eus he skouer ! – Ha ! ha ! eme ar paotr koz, distrei a ra war ar bed... ●(1924) BILZbubr 41/948. daoust hag-en ne ve ket alïes gwelet a skoueriou. ●(1935) BREI 438/3a. gwelet en devoa, emezan, eur skouer war e hent. ●(1962) TDBP II 479. Gwechall e veze gwelet skweriou, tr. «autrefois on voyait des fantômes.»

    (5) Intersigne.

    (1962) TDBP II 479. Soñjet em-oa e oa ze eur skwer deom, tr. «je pensais bien que c'était un intersigne (une prémonition) pour nous. » ●479-480. Me a ouïe a-walh gand ar skweriou a oa bet aze deh da noz : ze a oa da rei da houzoud deom e oa o vond ahann, tr. «je le savais bien par les intersignes qui s'étaient manifestés là hier soir : c'était pour nous faire savoir qu'il était en train de partir d'ici (de mourir).»

    C. (abstraitement)

    (1) Exemple.

    (1732) GReg 384b. Exemple, action vertueuse, ou Vicieuse, qui est proposée à imiter, ou à éviter, tr. «squëzr. p. squërzyou

    (1877) EKG I 187. skouer an Aoutrou Feburier a zigoc'hennaz daoulagad kement den divar ar meaz.

    (1906) KANngalon Du 253. Setu ama eur skuer kaer var gementze ha n'eo ket a bell zo. ●(1910) MBJL 180-181. ec'h ê memes tra dihun an anglikaned : skouer ar gatoliked an neus o laket benn ar fin d'en em difretan. ●(1911) SKRS II 130. Marc'harit an Nobletz (…) a roaz en he buez skoueriou dispar a barfeted kristen.

    ►[sans art.] Diskouez skouer : montrer l'exemple.

    (1868) FHB 176/158a. coulscoude e vez discouezet skueur d'ezho hag e vez lakeet sclaer dirazho eo mad pedennou an Ilis.

    (2) (Ar) skouer vat, fall : le bon, le mauvais exemple.

    (1857) HTB 178. ar skouer vad hag ar skandal. ●(1872) GAM 6. Livirit din freaz ha didroidel, ho peleien ho deuz roet skuer fall en ho farrez ? ●(1894) BUZmornik 145. eur vaouez a zizurs hag a skouer fall.

    (1905) LZBg Du 269. Er ré-men e zeliehé rein skuir vat pen dé guir é mant tud modet mat. ●(1925) BUAZmadeg 699. Bezomp guisket evel an dud a skouer vad euz hon renk.

    II. [en locution]

    (1) Kemer skouer ouzh, diouzh : prendre exemple sur.

    (1862) JKS 1. ez eo red kemeret skouer diouz he vuez e pep tra. ●(1866) FHB 54/12b. kemerit skouer out-ho. ●(1869) HTC 113. da gemeret skouer dioutho. ●(1874) FHB 481/81b. cant o kemeret skuer diouthan. ●(1888) SBI II 28. Ouzin, camaradezed, ez ê d'ac'h comer scouer, tr. «sur moi, mes compagnes, prenez exemple.»

    (1925) BUAZmadeg 43. ho pugale a gemero skouer diouzoc'h. ●318. ar re a gemer skouer dioutan. ●346. kemeret skouer diouz ar zent. ●385. kemerit skouer dioc'h sant Herve. ●(1927) TSPY 38. Kemerit skouer dioutan. ●(1932) ALMA 84. an holl pennou ed o kemeret skouer dioutan.

    (2) Kemer skouer war, diwar : prendre exemple sur.

    (1883) SAQ I 24. kemerit skuer divar-n-hon evel ma kemeran skuer va unan divar Jesus-Krist. ●(1849) LLB 75. Ne guemeramb ket skuir ar un eutru foenwour. ●(1893) IAI 109. Ar re all a gemere skuer var ar re-ma.

    (1925) BUAZmadeg 225. o kemeret skouer varni (...) ar vugale a gemer skouer var ho zud. ●283. Kemerit skouer divar ar zantez-man. ●739. Kemeromp skouer divar sant Josaphat. ●752. Kemeromp eta skouer var ar zant-man. ●(1938) FHAB Gouere 166. evit kemerout skouer diwarno !

    (3) Servijout da skouer : servir d'exemple.

    (1732) GReg 384b. Servir d'exemple aux autres, tr. «Servichout da squëzr da'r re all.»

    (4) Hervez skouer : à l'instar de.

    (1912) MMPM 68. Ervez skwer Mari karomp Doue. ●90. Ervez skwer Jezus.

    (5) War skouer : à l'instar de.

    (1878) EKG II 198-199. var skouer hini Paris, tr. «à l'instar de celui de Paris.»

    (1912) BUAZpermoal 707. Kement hini a dostae outan a glaske eünan e vue war skouer e hini.

    (6) Barn diouzh ar skouer = (?).

    (1575) M 1638. Pan barnher diouz an scuezr, pez a ray pechezrien ? tr. «Quand on (les) jugera à l'équerre, que feront les pécheurs ?»

    III. adv.

    (1) A-skouer : exemplaire.

    (1883) MIL 36. eun tiegez a skuer.

    (2) Da skouer : par exemple.

    (1932) KWLB 14. Lakaat, da skouer, daou sac'had an hektar.

    (3) En ur skouer =

    (1909) TOJA 37. Me gav d'in 'maint breman 'n eur skouer ha wriet 'vel 'zo dleet.

  • skouer-bank
    skouer-bank

    f. (ameublement) Banc situé le long des meubles.

    (1879) ERNsup 166. skouer-bañk, espèce de banc pour s'asseoir, le long des meubles, Trév[érec].

  • skouer-ha-skouer
    skouer-ha-skouer

    adv. =

    (1924) BUBR 39/857. Diou draonienn emaint en em gavet eno skouer ha skouer.

  • skoueradur
    skoueradur

    m.

    I. Équerrage.

    (1979) VSDZ 10. (Douarnenez) Ar skouaradac'h eo pa yez dindan, tr. (p. 179) «L'équerrage se fait en bas.»

    II. [en locution]

    (1) Kemer skoueradur =

    (1979) VSDZ 6. (Douarnenez) ha goude-se 'vit kemer skueranar eo gwashoc'h ha neuze vo faosgremm gant ar bordaj, tr. (p. 175) «l'équerrage deviendrait impossible et ta couture de bordé serait à l'intérieur.»

    (2) Ober skoueradur =

    (1979) VSDZ 7. (Douarnenez) Ar skueranar… rete o dit ober skueranar d'ar mempr, ha n'eus ket neblec'h zo memes skueranar, nann… en traoñ't eus kalzig muioc'h, 'barzh ar voñsell't eus nebeutoc'h hag el laez 't eus nebeutoc'h. (…) E-barzh ar bourdaj eo ret dit ober skueranar ivez… Gast, te oar de, vez graet skueranar gant ar faos skuer, da c'hounit, tr. (p. 176) «L'équerrage des membrures n'est jamais le même. Tu as beaucoup plus d'équerrage dans le bas, moins dans les flancs. Il y a moins d'équerrage dans les flancs et dans le haut. Dans le bordé aussi il te faut faire un équerrage. En fait, tu fais du faux équerrage pour gagner au maximum.»

    (3) Kemer ar faos skoueradur =

    (1979) VSDZ 7. (Douarnenez) Ni, neuze, 'benn 'maomp e labourat war ar bourdaj a gemer ar faos skueranar. Ni gemer ar faos skueranar a zo deus hennezh da hennezh evit nompas kaout ar faos gremm diabarzh, tr. (p. 176) «Nous prenons le faux équerrage d'une virure de bordé à l'autre pour que la couture ne soit pas à l'intérieur.»

  • skouerañ
    skouerañ

    voir skoueriañ

  • skouerenn
    skouerenn

    f. -où Exemplaire (de journal, d’ouvrage, etc.).

    (1947) LLMM 5/47. ha pa vezo moulet e vezo kaset ur skouerenn deoc’h. ●(1959) BAHE 17/25. nebeut a-walc'h a skouerennoù a zo bet tennet ; grit eta ho koulennadenn ar c'hentañ ar gwellañ. ●(1962) LLMM 94/355. Bep a skouerenn a gasis d’ar c’helaouennoù Prouesse de France. ●(1963) LLMM 99/275. ur skouerenn eus e benn-oberenn.

  • skoueriañ / skouerañ
    skoueriañ / skouerañ

    v. tr. d.

    (1) =

    (1732) GReg 382b. Il n'y a point de regle si generale, qui n'ait son exception, tr. «ne deus reol qer bras ma halfé squëzrya pep tra.»

    (2) Donner l'exemple à.

    (1732) GReg 384b. Donner exemple aux autres, tr. «squërya ar re all.»

    (1868) FHB 156/412b. Scueria an dud a ra, o tiscuez dezo petra a c'hell ober an hini en deuz calon.

    (1911) BUAZperrot 24. sevel mat ho pugale ; kenteliit anezo, korrijit anezo, skoueriit anezo. ●167. an doare a gemerer d'o c'hentelia ha d'o skoueria.

    (3) Mettre d'équerre.

    (1659) SCger 83b. niueler, tr. «scuezra.» ●(1732) GReg 363a. Équarir, ou tracer quelque chose à angles droits, avec une équerre, tr. «Squërya

    (4) Mesurer à l'équerre.

    (1876) TDE.BF 576a. Skoueria, v. a., tr. «Mesurer à l'équerre.»

    (5) Skoueriañ war : modeler sur.

    (1966) BRUD 22/8. eoria e ene e sevenadurez e dadou, diouz diviz pe lealded, ha skweria e vuez warni.

    (6) Skoueriañ ouzh : opposer à, mettre en face de.

    (1908) BOBL 14 novembre 203/1a. skueria he c'hanoliou deuz hon re.

  • skouerius
    skouerius

    adj.

    (1) Exemplaire.

    (1857) HTB 122. eur vuez ken devod ha ken skoueriuz evel ma oa bet aouelet ha rebechuz. ●(1868) FHB 161/38a. eun devotion skueriuz. ●(1889) ISV 157. da veza ato relijiuzet skuerius.

    (1911) BUAZperrot 453. ken skouerius oa he buez. ●(1925) CBOU 4/56. istor Breiz-Izel ken kaer ha ken skouerius.

    (2) Édifiant.

    (1732) GReg 322b. Edifiant, ante, tr. «squëzryus

    (1912) BUAZpermoal 837. pe zelaou displega eur pez-c'hoari plijadurus pe skouerius bennak. ●(1935) ANTO xii. eul levr skouerius-tre. ●(1936) BREI 447/1d. eul levr skouerius bennak.

Ce site utilise des cookies pour son fonctionnement.En savoir plus...