Recherche '"sterniañ"...' : 1 mots trouvés
Page 1 : de sternian-sternan-sternin (1) à sternian-sternan-sternin (1) :- sterniañ / sternañ / sterniñsterniañ / sternañ / sterniñ
v.
I. V. tr. d.
A.
(1) (compl. : animal) Atteler.
●(1499) Ca 190a. Sternaff g apparailler ou enseller cheualx.
●(1732) GReg 59b. Atteler des chevaux à une charrette &c., tr. «Sterna ar c'hesecq. starna qesecq. stearna qesecq.» ●487a. Harnacher les chevaux pour tirer, tr. «Stærna ar c'hesecq. starna ar c'hesecq. Van[netois] stærneiñ er hesecq.»
●(1876) TDE.BF 590a. Sterna, starna, v. a. C[ornouaille], tr. «Atteler.» ●(1894) BUZmornik 154. stargna daou ejenn ouz ar c'harr.
●(1929) FHAB Ebrel 135. Hag e lavaras da Yeun sternia daou varc'h.
(2) (compl. : véhicule) Atteler les chevaux (à la charrette, etc.).
●(1866) FHB 80/220a. Jozeph a sternaz he garons. ●(1867) FHB 121/132a. Ha Pharaon da sterna he garr. ●(1870) MBR 188. starna he garronz, tr. «atteler son carrosse.»
●(1909) KTLR 135. Stergna'r guetur buhan.
►par anal.
●(1951) KROB 39-40/18. hag e ranker sternia 4 pa 6 marc'h-du.
(3) (marine) Armer un navire.
●(1923) FHAB Genver 23. Adalek ar bloaz 1480 e weler marc'hadourien Roskô o sterna listri da vont d'ar Spagn.
(4) [au passif] =
●(1912) BUAZpermoal 701. an henchou bras ne oent mui sternet gant al laeron.
(5) [au passif] Entourer.
●(1907) AVKA 73. Sternet a oa [Jesus] gan ur bobl tud.
(6) Encadrer (un tableau, etc.).
●(1732) GReg 338b. Enchasser, mettre un tableau dans un chassis, ou dans une quarrée, tr. «Stærna un daulenn.»
●(1876) TDE.BF 590a. Sterna, v. a., tr. «Encadrer.»
●(1931) VALL 253b. Encadrer, tr. «sternia, sterna.»
B. absol.
(1) Atteler.
●(1935) CDFi 21 septembre. evid eur wech emaout e poent hag en amzer o sternia.
(2) Se mettre (au travail).
●(1909) FHAB Mezheven 182. bremaik e dâre sternia. ●(1943) VKST Genver-C'hwevrer 227. Meuleudi d'eoc'h, tadou ha mammou aet koz hag hoc'h eus ranket starna adarre.
C.
(1) Encombrer.
●(1913) AVIE 198. Chetu tri blé ma tan de glah fréh d'er figézen men, ha ne gavan ket. Troh hi enta ; de betra é stern hi hoah en doar. ●(1922) FHAB Gouere 212. n'on ket evit kemer ma lans gant ar bagad soudarded a zo aze o sternan ar vali.
(2) Sterniañ an daol : dresser la table.
●(1908) FHAB Eost 227. Ne oue ket red sterna eun daol.
(3) Faire la monture, le bâti d'un panier sur laquelle sera tressé l'osier.
●(1925) BILZ 115. Bilzig a roe an dorn d'e vestr evit sterna ar c'hevell hag ar boutegou.
II. V. intr.
(1) Sterniañ en-dro = (?) cerner (?).
●(1907) AVKA 235. «Dont a rai warnout deio, ma sterno da enebourien endro d'it gant ho zoufleio.
(2) Sterniañ ouzh taol : se mettre à table.
●(1939) RIBA 65. Sternein e hrér doh en daol.
(3) Sterniañ d'al labour : se mettre au travail.
●(1909) FHAB Mae 137. ar vag a vez staget ouz eur roc'h ha pep hini a stern d'al labour.
III. V. pron. réfl. En em sterniañ da : se disposer, se préparer à.
●(1927) GERI.Ern 577. en em sternia da C[ornouaille], tr. «se mettre à (une besogne).» ●(1931) VALL 222b. se disposer, se préparer (à aller), tr. « en em sternia C[ornouaille] (da vont).»