Recherche 'treizh...' : 12 mots trouvés
Page 1 : de treizh (1) à treizhour (12) :- treizhtreizh
m.
I.
(1) Traversée, action de traverser.
●(1633) Nom 240a. Traiectus, traiectio : le passage, port : an passaig, an port, an treiz.
●(1659) SCger 175b. treiz, tr. «passage de mer.» ●(1732) GReg 699b. Passage, trajet par eau, tr. «Treiz. p. treizyou. tre. p. treou. Van[netois] treih. p. ëu.»
●(1869) FHB 212/19b. seiz leo treiz.
(2) (Une) traversée.
●(1633) Nom 149b. Nauis vectoria : barque ou bateau de passage : bag pe barq euit vn treïz pe passaig. ●149-150. Nauis actuaria, nauiguim actuarium : barque de passage : barq a pasaig, vn treiz.
(3) Lieu de passage.
●(1659) SCger 89a. passage, tr. «treiz.» ●(1738) GGreg 21. an treiz, tr. «le passage de mer, ou de riviere.»
●(1854) MMM 119. en eur vag (…) evit tremen un treïs bian tost d'ar guear a Gên. ●(1889) ISV 340. e treis Plougastel pe e treis Rosnoen.
●(1908) FHAB Genver 24. diskouez dezhan e pe leac'h edo an treiz. ●(1921) GRSA 366. diskoein demb en treih.
(4) Bag-treizh : bac.
●(1732) GReg 74a. Bachot, petit bateau de passage sur les Rivieres pour les gens de pied, tr. «Bag-treiz. p. bagou-treiz.» ●(1744) L'Arm 24a. Bachot, tr. «Baguig-tréh. f.»
●(1907) VBFV.fb 9a. bac, tr. «bag-tréh, f. (pl. bageu-tréh).»
(3) Gué.
●(1633) Nom 244b. Vadum : gué : vn treiz.
II. sens fig.
(1) Passage de vie à trépas.
●(1860) BAL 201-202. Epad e vuez e sonje aliez da c'houlen ur maro mad ; mes dre ma tostea e eur, e sonje mui-ouz-vui da dremen mad an treiz-se.
●(1906) KPSA 97. heur an treiz spountuz. ●(1907) KANngalon Eost 473-474. treiz tenval ar maro.
(2) An treizh diwezhañ : passage de vie à trépas.
●(1945) GPRV 56. ar beleg en ho kichen, ar grusifi en ho torn evit en em bourchas d'ober an treiz diweza-se...
- Treizh .1Treizh .1
n. de l. An Treizh : Le Passage (Plougastel-Daoulas).
●(1995) PLTZ 61. Hervez Nou Matioda, gwechall, tud an Treiz a oa gragouill da gôzeal.
- Treizh .2Treizh .2
n. de l. An Treizh : An Treiz (Saint-Pabu, Landéda).
(1) An Treizh.
●(1772) KI 431. er pasach a so beuzet.
●(1876) TDE.BF 815. Kaera leo a zo e Breiz / A zo etre kastel Tremazan hag ann Treiz.
●(2003) TRMOR 66. Etre kastell Tremazan hag an Treizh / Emañ ar c'haerañ bro a zo e Breizh. ●67. Kaerañ lev a zo e Breizh / A zo etre kastell Tremazan hag an Treizh.
(2) Proverbe.
●(1876) TDE.BF 815. Kaera leo a zo e Breiz / A zo etre kastel Tremazan hag ann Treiz.
●(2003) TRMOR 66. Etre kastell Tremazan hag an Treizh / Emañ ar c'haerañ bro a zo e Breizh. ●67. Kaerañ lev a zo e Breizh / A zo etre kastell Tremazan hag an Treizh. ●note : « un lieu nommé an Treizh ("Le Passage"), entre Saint-Pabu et Landéda ».
- treizhad
- treizhadenn
- treizhadez
- treizhaj
- treizhañ / treizhiañ / treizhiñ treizhañ / treizhiañ / treizhiñ
v.
I. V. tr. d.
A.
(1) Faire passer d'une rive à l'autre.
●(14--) N 73. Hac vn locman reiz don treiza, tr. «(Il faut) de plus un bon pilote pour nous faire passer.»
●(1659) SCger 175b. treiza, tr. «passer la mer.» ●(1732) GReg 700b. Passer le monde à trajet d'eau, tr. «Treiza. pr. treizet. Van[netois] treheiñ.»
●(1867) FHB 113/68a. P'edo erru ar vag var dro eur pevar gourad euz an douar, ec'h eorier. Neuze e treizer en enezen, Paul, he zaouzec beleg, unan bennag deut d'ho heul.
●(1911) BUAZperrot 120. ar roue en devoa difennet grons treizia anezan. ●437. el lestr a tlie e dreizia.
(2) Treizhañ an amzer : temporiser.
●(1732) GReg 911a. Temporiseur, qui attend le tems favorable pour l'execution de ses desseins, tr. «nep a oar treiza an amser.»
(3) Digérer.
●(1860) BAL 227. daoust me d-oa poan o treiza anezo [an evachou c'huero]. ●(1868) FHB 160/28a. o treiza ho c'hofajou er poullou, er baosiou. ●(1874) FHB 488/142b. nicun avad n'her c'havas mad, ha va mam zoken ne c'hellas ket he dreizia.
●(1905) IVLD 77. Ne doa mui a nerz da dreiza eun hosti enn he fez ! ●(1912) FHAB Genver 16. n'oa ket evit treizia na viou na bara. ●(1913) FHAB C'hwevrer 49. da dreizia boued pounner. ●(1931) VALL 218a. Digérer, tr. «treiza.»
B. sens fig.
(1) Croire, avaler (des mensonges).
●(1867) FHB 138/265a. tud diskiant avoalc'h evit treizia an oll gueier a zistagont.
(2) Amener.
●(1867) FHB 117/100a. Hanta, Perik, ha ma velfez ive eur mintinves da vab o treïscha enn da dy eun hevelep merc'h-kaër ?
II. V. tr. i. Treizhañ en tu all da : passer de l'autre côté de.
●(1913) AVIE 113. Tréhamb én tural d'el len.
III. V. intr. Treizhañ diouzh an amzer : temporiser.
●(1659) SCger 116b. temporiser, tr. «treiza dioc'h an amser.» ●(1732) GReg 911a. Temporiser, user de remises, tr. «Treiza diouc'h an amser.»
- treizhenntreizhenn
f. –ed Ivrogne.
●(1859) SAVes 46. an træsennet / Hac ive ar mezierezet. ●12. N'oc'h eus netra da lavaret / D'an dræsen pa vezo tommet.
- treizher / treizhourtreizher / treizhour
m. –ion
(1) Temporiseur.
●(1732) GReg 911a. Temporiseur, qui attend le tems favorable pour l'execution de ses desseins, tr. «Treizeur. p. treizeuryen.»
(2) Passager.
●(1659) SCger 175b. treizer, tr. «passager.»
●(1903) MBJJ 30. ar vartoloded ac'h a hag a deu, an dreizerien ive.
(3) Passeur, batelier.
●(1633) Nom 203a. Sors nautica, vel traiectitia, portorium : l'argent qu'on paye au battelier : an archant á paër, dan treïzyer, da perchen an bag.
●(1659) SCger 13b. batelier, tr. «treizer.» ●(1732) GReg 699b. Passager, celui qui passe le monde à un trajet d'eau, tr. «Treizeur. p. treizeuryen. treizer. p. treizéryen. treizour. p. treizouryen. treour. p. yen. Van[netois] treihour. trehour. pp. yon.» ●(1744) L'Arm 27b. Batelier de passage, tr. «Treihour.. rion. m.» ●271a. Passager, qui donne passage par bateau, tr. «Treihourr.. herion.» ●(17--) FG II 87. e sqaff an treiser cos.
●(1841) DMB 54. Bamdé kasi me hra d’em zréhour koz / Kannein er huerz a gan kement tréhour, tr. « Presque chaque jour, je prie mon vieux batelier / De me chanter la chanson que sait chaque batelier. »
●(1921) BUFA 73. ean e bedas un tréhour d'er has én é vag d'un inizen e oé é kreiz er len. ●(1934) BRUS 270. Un passeur, tr. «un trèhour.»
- treizhlec'htreizhlec'h
m. –ioù Lieu de passage par eau.
●(1931) VALL 537b. lieu de passage par eau, tr. «treizlec'h m.»
- treizhourtreizhour
voir treizher