Recherche 'turi...' : 11 mots trouvés
Page 1 : de turi (1) à turiet (11) :- turituri
m. Abattoir.
●(1947) YNVL 54. Hast buan kas anezhañ d'an turi ! ●59. ma ne gav ket e leue en turi.
- turiadennturiadenn
f. –où Terre remuée (par un animal).
I.
●(1633) Nom 231a. Grumus, terræ tuber : taupiniere : vn turyaden goz.
●(1659) SCger 116a. taupiniere, tr. «turiaden.» ●(1732) GReg 932b. La terre que les cochons, & les taupes ont tourné, tr. «turc'hadenn. p. turc'hadennou. turyadenn. p. ou.»
●(1876) TDE.BF 646a. Turiadenn, s f., tr. «Terre remuée par les taupes ou les pourceaux.» ●(18--) SAQ II 190. deuz eun duriaden c'hoz a ra eun duchen.
●(1923) FHAB Genver 33. freuza an turiadennou-goz.
II.
(1) Bezañ tapet war e duriadenn : être pris sur le fait, en flagrant délit.
●(1912) (T-Trevereg) MELU XI 400. Taped e war i duriaden, tr. E. Ernault «Il est pris sur sa taupinière (sur le fait, en flagrant délit). Trév[érec])»
(2) Ober un duchenn eus un duriadenn c'hoz : voir tuchenn.
- turialturial
voir turiañ
- turiañ / turiat / turialturiañ / turiat / turial
v. tr. d.
I. Tourner et retourner, fouir (la terre, etc.).
●(1659) SCger 176a. turiat, tr. «remuer la terre comme font les taupes.» ●(1732) GReg 556b. Labourer la terre, parlant des cochons, & des taupes qui remuent, & gâtent la terre, tr. «Turyat. pr. turyet. turc'hat. pr. turc'het.»
●(1912) KANNgwital 114/131. ep mont da duriat an treaz da zul. ●(1955) STBJ 36. o teuria douar hag o furchal e grouan ar stêriou. ●(1957) BRUD 2/84. (Gwaien) Ar Guichaoua 'zo bremañ o turia mein.
►absol.
●(1864) KLV 41. d'ar c'hoz da duria.
●(1924) BILZbubr 41/947. Ar penn-moc'h (…) pa ve o turnial.
II. par ext. Fouiller.
●(1878) EKG II 71. lod-all ne ehanent da duria kement kougn a ioa enn ti.
●(1910) MAKE 30. o turluta en arbel-all hag o turia davat an dilhajou hag ar c'hreziou. ●(1925) FHAB Mae 167. turiet e voe tiez mignoned ar Revolusion.
III. fam.
(1) Turiañ (an) douar : travailler la terre.
●(1872) DJL 18. Mar plijfe gant Bourhiz diskenn demeuz he gar, / Ha 'samblez gant Peizan dont da deuria douar. ●(1877) EKG I 260. Kouer a veve ar vro en eur labourat he zouar, hag an Noblanz he difenne (...). Ma ranke kouer turiat an douar.
●(1912) CHEG 9. Eur plac'h koant eveldout chom da duriat douar !!!... ●(1928) KANNkerzevod 15/10. chom aman da deurial douar.
(2) Turiañ levrioù, paperioù : rechercher qqc. en lisant des livres, des papiers.
●(1905-1906) BOBL Kerzu-Genver. Me a ya da duriat va leoriou. (d'après KBSA 171). ●(1907) FHAB Meurzh/Ebrel 34. ne vô ket red da Vreiziz turriat al leorieïer gallek evit deski oll skianchou ar bed. ●(1929) FHAB Ebrel 155. En eur duriat paperou an amzer goz.
- turiatturiat
voir turiañ
- TuriavTuriav
n. pr. Thuriau
●(1839) BESquil 427. Sant Thuriàu, Escob. ●428. Laret-oé bet de Dhuriàu é oé bet lairet ha losquet en ilis.
- turiellat
- turieller-douar
- turierturier
m. –ioù Soc de l'ancienne charrue.
●(1982) MABL I 146. (Lesneven) an alar koad gant un tamm houarn e beg, un turier.
- turier-douar
- turiet