adj., prép. & adv.
I. Attr./Épith.
A.
(1) Abrupt.
●(1575) M 1909. nep trepas douç na serz, tr. «par aucun passage, doux ni rude.» ●(1647) Am 575. re serz da querzet, tr. «(c'est) trop abrupt pour marcher.» ●(1924) FHAB C'hwevrer 76. glannou serz an Arvorig.
●(1931) VALL 557a. à pic, tr. «serz.» ●(1960) BAHE 25/16. ar c'hrapennoù serzh.
(2) Vertical.
●(1872) ROU 107b. Vertical, tr. «Sers.»
B. sens fig.
(1) (en plt de qqn) Fort, sain, en bonne santé, robuste, solide.
●(1862) BBR 8. Sempl e voann o vont tre ; o vont kuit ez onn serz, tr. «J'étais faible en venant ici ; en m'en allant je suis forte.» ●(1884) BUR I 74. pegen iac'h a pegen zers a oa.
●(1917) LZBt Gouere 28. eur vaouez vihan a bevar pe bemp bla, zerz da-vat. ●(1920) LZBt Meurzh 26. zerz c'hoaz, daoust ma 'n eus 80 vla. ●(1920) KZVr 361 - 01/02/20. serz, tr. «droit, par extension, en parlant d'une personne leste.» ●(1929) EMPA 17. ma ne deo ket serz ken war e ziouhar. ●(1933) IVGV 25. ar c'hosan eus Eskibien ar bed holl, serz ha sec'h.
(2) (en plt d'une machine) Qui fonctionne encore bien.
●(1968) LOLE 38. ar fonograf koz a oa serz en e gozni.
(3) Ur gentel serzh : une bonne leçon.
●(1968) BAHE 56/53. e oa bet graet ur gentel serzh a gatekiz dezho.
(4) (en plt du vent) Vif.
●(1976) BAHE 91/9a. Serzh e oa an avel-viz. hennezh eo toull fall Logivi.
(5) = (?) Paillard, grivois (?) raide (?).
●(1970) BHAF 249. on-eus dastumet meur a dro-lavar saouruz ha zoken tammou koñchennou serz ha farsuz.
(6) Abondant, touffu.
●(1710) IN I 194. rac souden e savo hac e cresqo adarre [ar varo] da veza nompas hepmuiquen quer caer ha ma zoa, mæs da veza c'hoaz creoc'h ha cerzzoc'h eguet diaguent, tr. (GMB 624) «(barbe) plus touffue.»
(7) Ar sershañ : le meilleur.
●(1992) MDKA 10. Gwelom petore klas vefe ar zersañ ? Ar hlas braz 'michañs ; ne chipotin ket war ar briz. ●23-24. me eo bet plijet din a-viskoaz ober farsou, ha hemañ (…) 'h a da vezañ an hini sersañ.
(8) Bezañ serzh da : être compétent pour.
●(1988) TOKO 36. ne welan ket hini 'bed sersoh da ze evid ar Seur Goz.
II. Adv.
(1) Fermement.
●(1530) Pm 266. Ez renc tut fyer ober cont / Serz mar querzont oar an pont stryz, tr. «Les gens certes doivent tenir compte / fermement, s'ils marchent sur le pont étroit.»
(2) A-serzh : à pic.
●(1927) GERI.Ern 538. a-zerz, tr. «à pic.» ●(1931) VALL 557a. à pic, tr. «a-zerz.» ●(1935) CDFi 14 decembre. Roc'h-al-Laz (...) kludet war zirabans eun tarnod a-zerz.
III. Loc. prép. A-serzh war : perpendiculaire à.
●(1934) MENT 28. Ma'z eo eun eeunenn KD a-serz war eun eeunenn all AB.